Το Rotten Tomatoes ξαναχτυπά: Αρχειακές κριτικές για ταινίες που έμειναν στην ιστορία

Αρχειακές - και αρχαϊκές ίσως - απόψεις και κείμενα, όμως είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να βλέπεις, συστηματικά πια, τι γράφτηκε στην εποχή έργων που η ιστορία άλλοτε εγκαθίδρυσε κι άλλοτε άφησε να χαθούν στη λήθη.

Από τον Ηλία Δημόπουλο
Το Rotten Tomatoes ξαναχτυπά: Αρχειακές κριτικές για ταινίες που έμειναν στην ιστορία

Το αν οι «Σάπιες Ντομάτες» έχουν κάνει καλό ή όχι στην κριτική (άρα και το σινεμά) είναι μεγάλη και σοβαρή συζήτηση. Η ποσοστοποίηση του κριτικού αντικτύπου, η μετατροπή δηλαδή δύο καλλιτεχνικών αξιών (ταινίας-κειμένου) σε φορείς μιας αριθμητικής αξίας, είναι αναμενόμενο κεκτημένο μιας προβληματικής εποχής και μιας νοοτροπίας πολλών ανθρώπων που δεν θέλουν διανοουμενίστικες λεπτομέρειες κι αναλύσεις, θέλουν μετρήσιμα, «σαφή» πράγματα. 

Εκεί που το σινεμά και η αποτίμησή του, λοιπόν, κατάντησε κάτι σαν αγορά κρεάτος (θέλω ένα 68% Φίντσερ - να σου δώσω ένα 73% Νόλαν που είναι πιο φρέσκο;), υπάρχουν και κάποια καλά. Στα οποία δεν θα προχωρήσω τώρα σε «διανοουμενίστικες λεπτομέρειες» αλλά στην είδηση ότι το site του Rotten Tomatoes παρουσίασε το νέο αρχειακό του τμήμα, στο οποίο άνθρωποι εργάστηκαν για να εξορύξουν κείμενα που γράφτηκαν για κλασικές και ιστορικές ταινίες.

Το οποίο δεν θα ξεφεύγει βέβαια από την κλασική λογική της ζυγαριάς και του χασάπικου, που λέγαμε πριν, (πλέον θα έχει ποσοστό και η «Γκίλντα» και το «Double Indemnity») αν όμως προκύψεις «ορθός χρήστης» θα μπορείς να έχεις πρόσβαση σε κείμενα που ως τώρα δεν ήταν και τόσο εύκολο να βρεις - ιδίως αν έχεις τσακωμό με το χαρτί και όλη η σοφία περιορίζεται στο διαδίκτυο.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια πρόσβαση στην «σοφία», μάνι μάνι θα έχουμε λαϊκή υπενθύμιση μαργαριταριών που εγράφησαν από «υπογραφές» του χώρου, αλλά οπωσδήποτε έχει τεράστιο πολιτισμικό ενδιαφέρον για τον «άλλο θεατή» που αναζητά συσχετισμούς, αιτίες και αιτιατά, εξηγήσεις και, βέβαια, καθαρή κριτική αξία. 

Ασφαλώς, στο νέο αυτό τμήμα θα τηρούνται οι κανόνες της ποικιλομορφίας και της διαφορετικότητας με συμπερίληψη  συγγραφέων άλλης εθνολογικής/φυλετικής ταυτότητας, όπως για παράδειγμα η Μέιμπελ Τσου, μιας από τις πρωϊμότερες φωνές της αφροαμερικανικής κριτικής. Χάρη σε αυτήν θα δούμε και έντυπα που δεν υπάρχουν πια, όπως το Baltimore Afro American, εφημερίδα που περιείχε αφρομαερικανικές φωνές πίσω στο 1920!

Τέλος, για τους λάτρεις τουλάχιστον, το πιο ενδιαφέρον και συγκινητικό: Μέρος του προγράμματος αυτή της προσπάθειας, θα είναι και η συλλογή κριτικών για 100 χαμένα φιλμ. Οι ταινίες πριν το 1929, σε συντριπτικό ποσοστό (75-90%) έχουν είτε χαθεί ή υπάρχουν αποσπασματικά. Έτσι, η προσπάθεια του Rotten Tomatoes αποκτά κι έναν χαρακτήρα ιστορικό, βοηθώντας, παράλληλα και με άλλους φορείς (Ταινιοθήκες, οργανώσεις αποκατάστασης, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου), το βαρύ έργο/χρέος διατήρησης της κινηματογραφικής πολιτιστικής κληρονομιάς.