Γιατί το «Βασιλιάς για μια Νύχτα» είναι η πιο ριψοκίνδυνη και παρεξηγημένη ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε

Κυκλοφόρησε πρώτη φορά στις αίθουσες σαν σήμερα, το 1983, γνώρισε παγερή αδιαφορία από κοινό και κριτικούς, χρειάστηκε να περάσουν χρόνια μέχρι να εκτιμηθεί και επανήλθε δυναμικά στην επικαιρότητα όταν διαπιστώθηκε ότι το «Τζόκερ» είχε «δανειστεί» υπερβολικά πολλά στοιχεία από αυτήν. Της υποβάλλουμε τα σέβη μας με το παρακάτω κείμενο. 

Από τον Λουκά Κατσίκα
Γιατί το «Βασιλιάς για μια Νύχτα» είναι η πιο ριψοκίνδυνη και παρεξηγημένη ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε

Δυσάρεστη έκπληξη περίμενε όσους θεατές πλήρωναν το 1983 εισιτήριο για να δουν μια ταινία με πρωταγωνιστή τον Τζέρι Λιούις, πιστεύοντας ότι επρόκειτο για μια ακόμη σπαρταριστή κωμωδία του διάσημου ηθοποιού και κατέληγαν με το γέλιο να παγώνει απότομα στα χείλη τους. 

Για τους υπόλοιπους θεατές, που μπόρεσαν να συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς επιχειρούσε ο σκηνοθέτης να πετύχει με ένα από τα πιο ριψοκίνδυνα φιλμ της καριέρας του, το «Βασιλιάς για μια Νύχτα» («The King of Comedy») αποτελεί μια δίωρη άσκηση ισορροπίας στο τεντωμένο σχοινί που χωρίζει μια μαύρη κωμωδία από ένα ενοχλητικό ψυχολογικό θρίλερ. 

Μια δίωρη άσκηση ισορροπίας στο τεντωμένο σχοινί που χωρίζει μια μαύρη κωμωδία από ένα ψυχολογικό θρίλερ

Καθώς ένας προβληματικός και φαντασμένος 34χρονος άντρας  αποφασίζει να απαγάγει το αγαπημένο του τηλεοπτικό είδωλο (Τζέρι Λιούις), μήπως και έτσι αποκτήσει πιο εύκολα την καριέρα κωμικού που ονειρεύεται για τον εαυτό του, ο Σκορσέζε μιλά για ένα μοντέρνο κόσμο ειδωλολατρίας στον οποίο η μανία για διασημότητα και η ψευδαισθησιακή δύναμη της τηλεόρασης έχουν αναχθεί σε νέα θρησκεία και για μια ολόκληρη βιομηχανία ψυχαγωγίας η οποία προσπαθεί να κρύψει τις αμέτρητες φενάκες της πίσω από εκτυφλωτικούς προβολείς.

Οξυδερκές και καυστικό σε μια εποχή όπου παρόμοιες απόπειρες κριτικής ήταν λιγοστές από μέρους του σινεμά, το «Βασιλιάς για μια Νύχτα» προσφέρεται για εξαιρετικά άβολη παρακολούθηση, δεν παρέχει εύκολες ανταμοιβές στο κοινό, ακολουθεί απρόβλεπτες και όχι πάντοτε επιθυμητές διαδρομές, ζητά από τους θεατές να ζήσουν για δύο ώρες πλάι σε έναν αξιοθρήνητο και δύσκολο να κερδίσει την συμπάθειά σου χαρακτήρα και τους αφήνει να συγχρονιστούν μόνοι στις παράξενες διαθέσεις μιας ιστορίας που σερβίρει το χιούμορ της μονίμως με ένα αίσθημα ναυτίας.

Ζητά από τους θεατές να συγχρονιστούν μόνοι στις παράξενες διαθέσεις μιας ιστορίας που σερβίρει το χιούμορ της μονίμως με ένα αίσθημα ναυτίας

Η ταινία περιέχει, επιπλέον, μια από τις ωραιότερες ερμηνείες του Ρόμπερτ Ντε Νίρο, σπρώχνοντας τον ηθοποιό να χαθεί κυριολεκτικά στις αβύσσους ενός ρόλου που μοιάζει με προέκταση του χαρακτήρα που υποδύθηκε στον «Ταξιτζή», αφού βαδίζει περιοχές όπως η ψύχωση, η αστική αποξένωση και η καταβύθιση στο εσωτερικό ενός ταραγμένου μυαλού με τον ίδιο τρόπο που μια δεκαετία περίπου πριν το είχε αποπειραθεί ο Τράβις Μπικλ. 

Μεγάλη εισπρακτική αποτυχία στην εποχή της, η ταινία προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση σήμερα με το πόσο διορατική και προφητική υπήρξε σε ζητήματα μαζικής υστερίας και αδηφάγου ανθρώπινης εκμετάλλευσης μέσα από τους μηχανισμούς του θεάματος. Μια ανάσα πριν συμπληρώσει τέσσερις δεκαετίες από την πρεμιέρα του, το «Βασιλιάς για μια Νύχτα» αποτελεί μαρτυρία ενός σκηνοθέτη ο οποίος προσπαθούσε για σπάνια φορά να δουλέψει μίλια μακριά από τις οικείες θεματικές του περιοχές. Δικαιώθηκε, υπογράφοντας ίσως την πιο αντισυμβατική και λιγότερο χαρακτηριστική ταινία της καριέρας του.  

Στις 25 Σεπτεμβρίου του 2013 η ταινία προβλήθηκε ψηφιακά αποκατεστημένη στο πλαίσιο του 19ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας. Ήταν η πρώτη φορά που παιζόταν ξανά σε ελληνική αίθουσα έπειτα από πολλά χρόνια.