Φεύγει ο Κρίστοφερ Νόλαν από την Warner; Σενάρια ενός πιθανού, και ιστορικού, διαζυγίου

Όλοι έχουν τα βάσανά τους, έχει ένα, όχι και τόσο «πολυτελές» ή ασήμαντο, και ο κόσμος του θεάματος. Του οποίου ο Άγγλος σκηνοθέτης είναι αναπόσπαστο μέρος.

Από τον Ηλία Δημόπουλο
Φεύγει ο Κρίστοφερ Νόλαν από την Warner; Σενάρια ενός πιθανού, και ιστορικού, διαζυγίου

Η τροχοπέδη του καιρού μας για τον κόσμο του θεάματος, της αλυσίδας δηλαδή καλλιτέχνες-παραγωγοί-διανομείς-αιθουσάρχες, δεν έχει προηγούμενο. Ποτέ άλλοτε δεν τέθηκε τόσο επιτακτικά το ερώτημα του «πώς» η βιομηχανία του θεάματος θα εξακολουθήσει να υπάρχει. Κι αν πρόβλημα βιωσιμότητας δεν υπάρχει άμεσο (τουλάχιστον για τους τρεις πρώτους κρίκους της αλυσίδας), γεγονός παραμένει ότι τα χρυσά κουτάλια δύσκολα θα κρατήσουν τα καράτια τους επί μακρόν αν συνεχιστεί αυτή η φανατική στροφή μακριά από την αίθουσα. Όλα αυτά όμως είναι μια μεγάλη συζήτηση, που καθημερινά προσθαφαιρεί παράγοντες που την επηρεάζουν δραστικά.

Επί του σημερινού θέματος το IW συζήτησε πρόσφατα την κατάσταση των πραγμάτων στην σχέση του Κρίστοφερ Νόλαν με την Warner, μετά τα πρόσφατα γεγονότα σύμφωνα με τα οποία η εταιρεία «συγκλόνισε» τον κόσμο της βιομηχανίας μεταφέροντας όλον της τον κατάλογο του '21 στην ταυτόχρονη προβολή του από την πλατφόρμα της. Γεγονός που δυσαρέστησε, εκνεύρισε και οδήγησε δημιουργούς όπως ο Νόλαν και ο Βιλνέβ να εκφραστούν δημόσια, επανειλημμένα και ιδιαίτερα αρνητικά εναντίον της εταιρείας που στεγάζει τα πρόσφατα («Tenet», «Dune») έργα τους. 

Κατά τα φαινόμενα πάντα, η μέχρι πρότινος αγαστή σχέση Νόλαν/Warner είναι στα πρόθυρα του διαζυγίου. Και το ερώτημα που προκύπτει, υποθετικά πάντα, είναι που μπορεί να πάει ο δυσαρεστημένος δημιουργός. Σε μια εποχή μάλιστα όπου τα σχεδόν 5 δις που έχουν αποφέρει τα έργα του δεν λένε τίποτα σε κανέναν από τους ιθύνοντες της νέας χολιγουντιανής εποχής (κι όμως!) - και μάλιστα σε ένα στούντιο που έχει στηρίξει τη φήμη του στην πλήρη στέγαση δημιουργών στους οποίους μάλιστα διασφάλιζε και τους προϋπολογισμούς και το μάρκετινγκ αλλά και το final cut (Κιούμπρικ, Ίστγουντ, Νόλαν είναι τα διάσημα παραδείγματα). 

Ως έχουν τα πράγματα ο «ακριβός» Νόλαν δύσκολα θα πάει στην Paramount (δεν έχει λεφτά), στη Sony (παρομοίως) ή στην Ντίσνεϊ (δεν ενδιαφέρεται για το είδος σινεμά του σκηνοθέτη). H Universal από την άλλη έχει την οικονομική δυνατότητα και έχει και την συνημμένη συμφωνία με δύο κολοσσιαίες αλυσίδες αιθουσών να παίζουν αποκλειστικά για 17 ημέρες τα έργα που έχουν ανοίξει κάτω από τα 50 εκατομύρια και για 31 ημέρες εκείνα που έχουν υπερβεί το ποσό των 50 εκατομμυρίων στο πρώτο τους τριήμερο.

Εξαιρώντας ότι είναι σαφές το τι σκεπάρνι πέφτει πλέον και πόση μετρήσιμη σημασία δίνεται στο «καταραμένο» άνοιγμα μιας ταινίας, ο Νόλαν υπάγεται σαφώς στο 50+ γκρουπ ταινιών και θεωρητικά θα του αρέσει η αιθουσιακή αποκλειστικότητα - μιας και περί αυτού το πάθος του, περί αυτού και η συμπάθεια που του έχουν οι θιασώτες της πολιτικής του σημασίας στο θέμα.

Βέβαια, δεν αποκλείεται να μπουν στο παιχνίδι και οι πλατφόρμες. Εκ των οποίων τόσο το Netflix, τόσο η Apple όσο και η Amazon, έχουν όλες τους ταινίες των 200+ εκατομυρίων στις τάξεις τους, άρα μπορούν να στηρίξουν τις κοστοβόρες παραγωγές του Άγγλου. Εκ των οποίων το Netflix απέδειξε με τον «Ιρλανδό» ότι μπορεί να παίξει αποκλειστικά για ένα διάστημα στην αίθουσα. Το ερώτημα που τίθεται είναι με πόσες μέρες αποκλειστικότητας είναι ικανοποιημένος ο δημιουργός, με δεδομένο ότι κανείς και ποτέ των ποτών από τις πλατφόρμες δεν θα τροποποιήσει την στρατηγική του μέσου που θέλει τα έργα στο σπίτι, όχι στην αίθουσα.

Όπως και να 'χει το πράγμα, η «μεταγραφή» του Κρίστοφερ Νόλαν - ή και η ενδεχόμενη αδρανοποίησή του! - θα μετακινήσει τεκτονικές πλάκες για την βιομηχανία, για την τρέχουσα αισθητική, ίσως και για ένα κοινό που παραμένει, για την ώρα, προσηλωμένο στην λογική της αίθουσας και όχι της ιδιωτικής προβολής. 

Εμείς, σιγανά και ταπεινά, να επαναλάβουμε την «αιθουσοκεντρική» μας πρόταση: Είναι μια λαμπρή στιγμή στοίχισης των δημιουργών. Μιας United Artists του σήμερα, στην οποία θα ενταχθούν/συνταχθούν μείζονες δημιουργοί (όχι μόνο μείζονες βέβαια), οι οποίοι θα βρουν (ή θα φτιάξουν!) μια αλυσίδα αιθουσών να στοιχηθεί μαζί τους, θα κατεβάσουν δραστικά το κόστος των παραγωγών τους και θα προβάλλουν το έργο τους αποκλειστικά - για τουλάχιστον έναν χρόνο - στην αίθουσα. Όπως θα έλεγε και η χαρακτήρας που υποδύεται η Τζόντι Φόστερ στο «Contact», μια ικμάδα οράματος χρειάζεται και λίγο παραπάνω θάρρος.
Όμως και αυτό είναι μια άλλη, μεγάλη συζήτηση.