Βίντεο: Οι δημιουργοί, η κριτική, οι προθέσεις αλλά και οι συμπτώσεις

Ένα βίντεο για την κριτική του κινηματογράφου και τις σκηνοθετικές προθέσεις, με αφορμή ολίγον...Μάρτιν Σκορσέζε και την (κλασική) επίκριση προς τους κριτικούς ότι επισημαίνουν πράγματα που ίσως υπάρχουν τυχαία ή και με εντελώς άλλη λογική βαλμένα εκ μέρους των δημιουργών.

Από τον Ηλία Δημόπουλο
Βίντεο: Οι δημιουργοί, η κριτική, οι προθέσεις αλλά και οι συμπτώσεις

Στον κηρυγμένο, πολυετή πόλεμο του κοινού στην κριτική, πόλεμο εξηγήσιμο (και δικαιολογημένο) μεν αλλά μυστηριώδους έντασης, μια από τις κλασικές επικρίσεις, ανάμεσα στα μελίρρυτα «δεν ξέρετε τι σας γίνεται», «που σπουδάσατε», «είστε αποτυχημένοι σκηνοθέτες» και «δεν θα μου πεις εσύ εμένα τι να μου αρέσει», σφηνώνεται και το επίσης κλασικό, απόρροια κυρίως του «δεν ξέρετε τι σας γίνεται» αλλά πιο λόγια, «επισημαίνετε πράγματα ως σημαίνοντα ενώ μπορεί να είναι εκεί τυχαία ή για εντελώς άλλον λόγο».

Οπότε, από την μεριά του υπογράφοντος πάντα, να διευκρινιστεί κάτι. Ο κριτικός δεν είναι - και δεν πρέπει να υποδύεται πως είναι - παντογνώστης. Και γι' αυτό πρέπει να προσέχει πολύ και πώς γράφει και πώς μιλά, πάντοτε έχοντας υπ' όψιν του ότι μια πληροφορημένη, σκεπτική γνώμη είναι ο στόχος και όχι ο προσηλυτισμός ή η μάγκικη καταβαράθρωση ενός έργου. Ασφαλώς, υπάρχουν κριτκοί που πιστεύουν (στ' αλήθεια) ότι «έχουν δίκιο» και είναι κάτοχοι μιας αντικειμενικής κρίσης, δουλειά του κοινού και των εργοδοτών (και της επιστήμης) είναι η επαναφορά τους στην τάξη. 

Έχοντας πει αυτά, και χωρίς μακρηγορία, μέρος της κριτικής είναι η έρευνα του κάδρου και της εικόνας των έργων για νοητικές και συναισθηματικές επιπτώσεις πέρα από την πρόθεση του δημιουργού. Με άλλα λόγια το γεγονός ότι η σκηνοθεσία δεν διέπραξε σκόπιμα μια διεύθυνση, μια τοποθέτηση και μια κίνηση της μηχανής (μεταξύ πολλών άλλων πράξεων) δεν θα έπρεπε να αποτρέπει εμάς, όχι μόνο τους κριτικούς, να καταλαβαίνουμε και να αισθανόμαστε αυτό που μας προκύπτει, τεκμηριωμένα, από το συμβάν της εικόνας.

Περισσότερα και καλύτερα στο ακόλουθο βίντεο δοκίμιο, που φτιάχτηκε με αφορμή ότι ο Σκορσέζε δήλωσε σε μια συνέντευξη ότι ένα πλάνο του «Ιρλανδού» που μοιάζει με ένα των «Καλών Παιδιών», δεν έχει την παραμικρή σχέση με αυτό που του «καταλογίστηκε» από τους επαγγελματίες και μη θεατές του.