Ηταν επιτυχημένη η παρομοίωση ενός συναδέλφου τις προάλλες, ότι το επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Βερολίνου, λέει, θυμίζει πάντα το τμήμα του Φεστιβάλ Κανών «Ενα κάποιο βλέμμα», ενότητα συνοδευτική στο διαγωνιστικό της κορυφαίας διοργάνωσης των Γάλλων, όχι παρακατιανή, αλλά σίγουρα «δεύτερη», όπου συνήθως επιλέγονται τα περισσευούμενα.
Μια σφαιρική ματιά στο ύφος και το ποιόν των φιλμ που διαγωνίζονται φέτος για τη Χρυσή Αρκτο στη γερμανική πρωτεύουσα, δείχνει όντως αυτό. Ελάχιστοι οι βετεράνοι, σχεδόν παντελής και η απουσία ταινιών «είδους». Αδιάφορες οι επιλογές από το ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά - φιλμ που στις Κάνες δεν θα κατάληγαν όχι στο «Βλέμμα», ούτε καν στο «Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών».
Τις συγκρίσεις τις κάνουμε εν θερμώ ίσως, αλλά καθόλου νομίζουμε αυθαίρετα μετά τις πρώτες ανακοινώσεις για τις πιθανές συμμετοχές στις Κάνες. Αλμοδόβαρ, Τζάρμους, Κοέν, Ταραντίνο, Ανγκ Λι, για να αναφέρουμε μονάχα μερικούς. Ποιος από τους παραπάνω άλλωστε θα δεχόταν να στείλει την ταινία του στην Μπερλινάλε, ένα φεστιβάλ σταθερά συμπιεσμένο χρονικά ανάμεσα στη Βενετία και τις Κάνες και ουδέτερο σε εμπορικό προφίλ;
Τηρουμένων των παραπάνω αναλογιών, πάντως, διαπιστώνουμε πως ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Βερολίνου, Ντίτερ Κόσλικ, έκανε φέτος σχετικά καλή δουλειά στο επίσημο πρόγραμμα, σίγουρα καλύτερη απ ό,τι πέρυσι. Το ιρανικό «Σχετικά με την Ελι» του Ασγκάρ Φαρχαντί, το γαλλοβρετανικό «London river» του Ρασίντ Μπουσαρέμπ, το ουρουγουανικό «Gigante» του Αντριάν Μπινιέζ και το ουγγρο-ρουμανικό «Κatalin Varga» του Πίτερ Στρίκλαντ είναι μεν ταινίες που πιθανότατα στις Κάνες θα κατέληγαν σε κάποιο παράλληλο τμήμα, λόγω συνωστισμού διάσημων θαμώνων στο διαγωνιστικό, την Μπερλινάλε πάντως μια χαρά την τιμούν.
Και οι τέσσερις πιστεύουμε θα «παίζουν» στα ανώτατα βραβεία της αποψινής τελετής πόσω μάλλον που πρόεδρος της κριτικής επιτροπής είναι μια ηθοποιός με μεγάλη πείρα στο εκτός κυρίαρχου συστήματος ευρωπαϊκό σινεμά, η Βρετανίδα ηθοποιός Τίλντα Σουίντον.
Η πιθανή επικράτηση των παραπάνω τίτλων στις αποψινές διακρίσεις (άρα και ο παραμερισμός των «παλιών» του διαγωνιστικού, του Στίβεν Φρίαρς με το «Cheri», του «Ιn the electric mist» του Μπερτράν Ταβερνιέ, του «Forever enthralled» του Τσεν Κάιγκε και του «Τatarak» του Αντρέι Βάιντα) θα δικαιώσει άλλωστε τον (αναγκαστικό;) προσανατολισμό της Μπερλινάλε προς το «νέο αίμα», όπως και την επιλογή των δύο ελληνικών ταινιών του επίσημου προγράμματος τη «Σκόνη του χρόνου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου (που αντιμετωπίστηκε θετικά από την ξένη κριτική) και το «Παράδεισος στη Δύση» του Κώστα Γαβρά (ταινία της αποψινής λήξης) στο εκτός συναγωνισμού κομμάτι.
Ρόμπυ Εκσιέλ
reksiel@pegasus.gr