Η έριδα ανάμεσα στον Σεργκέι Λόζνιτσα και την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου

Ο Ουκρανός σκηνοθέτης παραιτήθηκε από μέλος της Ακαδημίας, η τελευταία αποκρίθηκε με διόρθωση της ορολογίας των αρχικών λεγομένων της, ενώ ο δημιουργός της «Δύναμης της Αλήθειας» υπερασπίζεται τους Ρώσους συναδέλφους του.

Από τον Ηλία Δημόπουλο
Η έριδα ανάμεσα στον Σεργκέι Λόζνιτσα και την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου

Στον καιρό του πόλεμου το πρώτο πράγμα που σκοτώνεται είναι ψυχραιμία και η ακέραιη σκέψη, ας πούμε ότι αυτό είναι γνωστό. Καθώς οι περισσότεροι συνωθούνται για μια γνώμη στον διαδικτυακό ήλιο, σχεδόν όλοι άγονται και φέρονται από μια δεδομένη προσκόλληση σε ένα σετ ιδεών βάσει των οποίων ερμηνεύεται η πραγματικότητα. Όχι τυχαία είναι το ίδιο σετ που οδηγεί τους πιο πολλούς από εμάς να διαλέγουμε πλευρά.

Αν υπάρχει κάτι ξεκάθαρο στον ας ελπίσουμε όχι τελευταίο πόλεμο της ανθρωπότητας (μακάβρια ελπίδα μεν, όχι τόσο όμως όσο αν πατηθεί το πυρηνικό κουμπί), είναι ότι για λόγους που άλλος θεωρεί επαρκείς δικαιολογητικά και άλλος ουδόλως, η Ρωσία άνοιξε πυρ εναντίον γείτονος χώρας. Κι αυτό δεν μπορεί να περάσει έτσι. Όλα τα παρεπόμενα, ανάμεσα στα οποία και η συνδρομή της Δύσης - που θα συμβάλλει και στην ακόμα μεγαλύτερη διάρκεια και θανατικό του πολέμου- είναι αντικείμενο αρμοδιότερων συζητήσεων.

Για τον Ουκρανό Σεργκέι Λόζνιτσα το απαραίτητο ήταν να πάρει σαφή θέση η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου. Η οποία δεν τον έκανε, όχι άμεσα δηλαδή, καθώς, όπως ισχυρίζεται η ίδια, «ήταν πρόωρο και έπρεπε και να ακολουθηθούν δημοκρατικές διαδικασίες», για να βγει μια δήλωση. Όταν βγήκε εν τέλει η δήλωση αυτή, ο Λόζνιτσα έγινε έξαλλος και με ανοιχτή του επιστολή παραιτήθηκε, κλείνοντας και ιδιαίτερα σκληρά λέγοντας ότι «η «Ακαδημία αναμφίβολα ιδρύθηκε το 1989 για να θάψει το κεφάλι της στην άμμο και να στρέψει αλλού το βλέμμα ως προς την καταστροφή που συντελείται στην Ευρώπη». Σύμφωνα με τον δημιουργό, «ο πόλεμος διαρκεί ήδη 8 χρόνια στην Ουκρανία, και είναι αυτός ανάμεσα στον σοβιετισμό και τον αντι-σοβιετισμό».

Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου «συνήλθε» μετά την παραίτηση και συντάχθηκε με το γενικό κλίμα καταδίκης του Πούτιν, του επιθετικού του πολέμου, αλλά και του μποϊκοτάζ των ρωσικών ταινιών και δημιουργών - στο οποίο άλλωστε είχε παροτρύνει και η Ουκρανική Ακαδημία Κινηματογράφου.

Ο Λόζνιτσα όμως δεν συμμερίζεται κάτι τέτοιο. «Σκέφτομαι τους δημιουργούς, που είναι καλοί άνθρωποι και θύματα όλης αυτής της επιθετικότητας. Έλαβα μήνυμα από τον Βίκτορ Κοσακόφσκι, που μου λέει ΄Συγχώρα με. Αυτό είναι καταστροφή. Ντρέπομαι τόσο.΄ ΄Ή από τον Αντρέι Ζβιαγκίντσεφ που μου έστειλε ένα βίντεο να λέει πώς «αυτό που συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας είναι φρικτό, αλλά σου ζητώ να μην υποπέσεις σ' αυτή την τρέλα. Δεν πρέπει να κρίνουμε τους ανθρώπους από τα διαβατήριά τους. Μπορούμε από τις πράξεις τους. Ένα διαβατήριο σε συνδέει με τον τόπο που γεννήθηκες, όμως η πράξη σου είναι εκούσια».

Πράγματι, το να τεθούν δημιουργοί και δημιουργίες στο στόχαστρο ενός μίσους που χτίζεται εξίσου καλά στα κοινωνικά δίκτυα και στα πεδία της μάχης δεν είναι κάτι που μας προάγει, δεν μας βοηθά να αποφύγουμε στο μέλλον συγκρούσεις που επωάζονται σήμερα.

Όμως αυτά μοιάζουν ψιλά γράμματα, όταν ακόμα και στις πιο κρίσιμες στιγμές, το ξέρουμε ήδη από τις στάσεις πολλών κατά την διάρκεια της πανδημίας, οι άνθρωποι έχουν την άφθαστη μικροπρέπεια να υπερασπίζονται την προσωπική (;) τους ατζέντα. Δυστυχώς για όλους μας, ο πόλεμος δεν θα αφήσει όρθιους ούτε τους ανθρώπους, ούτε τις προσωπικές σταυροφορίες τους.