Η τελετή λήξης του 53ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ενώ σημαδεύτηκε από αρκετές απουσίες, επιφύλασσε ουκ ολίγες εκπλήξεις για εκείνους που κατάφεραν να παραστούν: τραγούδια, διαμαρτυρίες, βραβεία με άρωμα Ελλάδας, αλλά και τα συνηθισμένα κρούσματα ανοργανωσιάς στη ροή.
Στη σκηνή του Ολύμπιον πρώτοι εμφανίστηκαν οι συμμετέχοντες της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στους εργολαβικούς εργαζόμενους του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, οι οποίοι κατέλαβαν για λίγο τον χώρο, ως κίνηση υποστήριξης προς 650 εργαζομένους του Α.Π.Θ. οι οποίοι κινδυνεύουν να μείνουν άνεργοι εάν δεν ικανοποιηθεί το αίτημα τους για άμεση πρόσληψη. Αφού ανέρτησαν πανό και διαμαρτυρήθηκαν για λίγο ειρηνικά, έδωσαν τη θέση τους στην Ηρώ, η οποία ερμήνευσε δύο τραγούδια συνοδεία πιάνου - κάτι που φάνηκε αρκετά άστοχο, δεδομένης της συγκυρίας.
Παρουσιάστρια της βραδιάς ήταν η βραβευμένη στην περσινή διοργάνωση ηθοποιός Στεφανία Γουλιώτη, ενώ σύντομους λόγους έβγαλαν ο διευθυντής του Φεστιβάλ, Δημήτρης Εϊπίδης, αλλά και ο Δήμαρχος Θεσσ/νίκης και Πρόεδρος του ΔΣ του Φεστιβάλ, Γιάννης Μπουτάρης.
Στο μέτωπο των βραβείων, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά Έλληνας ηθοποιός βραβεύεται στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης: ο Γιάννης Παπαδόπουλος απέσπασε το Bραβείο Ανδρικής Ερμηνείας για τη συγκλονιστική παρουσία του στην ταινία του Έκτορα Λυγίζου, «Το Αγόρι Τρώει το Φαγητό του Πουλιού», την καλύτερη κατά τη γνώμη μας ελληνική ταινία του φετινού φεστιβάλ (διαβάστε αναλυτική κριτική εδώ). Θυμίζουμε ότι ο πρωτοεμφανιζόμενος ηθοποιός, ο οποίος κουβαλά ουσιαστικά όλη την ταινία πάνω του με την μοναχική, συγκλονιστική παρουσία του, είχε τιμηθεί με Ειδική Μνεία και στο φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι.
Ο Χρυσός Αλέξανδρος-Θόδωρος Αγγελόπουλος δόθηκε στο εξαιρετικό δανέζικο θρίλερ «Μια Πειρατεία» («A Hijacking») του Τομπίας Λίντχολμ, γύρω από την υπόθεση πειρατείας ενός εμπορικού πλοίου από Σομαλούς πειρατές (διαβάστε την άποψη του cinemagazine.gr εδώ).
Τον Αργυρό Αλέξανδρο κέρδισε η λιτή, ουσιαστική «Μούχλα» («Mold») του Αλί Αϊντίν από την Τουρκία (διαβάστε αναλυτική κριτική εδώ), μια ταινία που συζητήθηκε πολύ στους κύκλους του φεστιβάλ, ενώ ο Χάλκινος Αλέξανδρος απονεμήθηκε στην ταινία «Επίλογος» του Αμίρ Μανόρ από το Ισραήλ, η οποία απέσπασε επίσης τα βραβεία Σεναρίου και Κοινού για το Διαγωνιστικό Τμήμα.
Οι ταινίες «Ταμπούρ» του Βαχίντ Βακιλιφάρ από το Ιράν και το «Χρώμα του Χαμαιλέοντα» του Εμίλ Χρίστοφ από τη Βουλγαρία κέρδισαν Ειδική Μνεία, ενώ το με το Βραβείο Σκηνοθεσίας βραβεύθηκε ο Αντόνιο Μέντεθ Εσπάρθα για τη δουλειά του στην ταινία «Εδώ κι Εκεί» («Aqui y Alla»). Η εξαιρετική Γιούλια Κίγιοβσκα τιμήθηκε με το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας της στην ταινία «Αγάπη» («Loving») του Σλάβομιρ Φαμπίτσκι από την Πολωνία και τέλος, το Βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης δόθηκε στην ταινία «Ζωή» του Βασίλι Σιγκάρεφ από τη Ρωσία.
Πέρα από τον «Επίλογο», βραβεία Κοινού απονεμήθηκαν στο «Papadopoulos and Sons» του Μάρκου Μάρκου (διαβάστε περισσότερα εδώ) στο πλαίσιο του Ελληνικού Προγράμματος – Μιχάλης Κακογιάννης, το «Πίσω από τους Λόφους» («Beyond the Hills») του Κριστιάν Μουντζίου στο πλαίσιο του τμήματος Ματιές στα Βαλκάνια και το «NO» του Πάμπλο Λαραΐν στο πλαίσιο του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες.
Η Κριτική Επιτροπή για το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του 53ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποτελούνταν από τον καθηγητή πανεπιστημίου Τόμας Έλζεσερ, τον σκηνοθέτη Όλε Κρίστιαν Μάντσεν, την διευθύντρια του Ισλανδικού Κέντρου Κινηματογράφου Λόιβεϊ Γκούδγιονσντοτιρ, τον σκηνοθέτη Ζουάου Πέντρου Ροντρίγκες, και τον διευθυντή φωτογραφίας Θύμιο Μπακατάκη.
Τα υπόλοιπα βραβεία
Η Κριτική Επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Κριτικών Kινηματογράφου (FIPRESCI) ανέδειξε την «Πειρατεία» ως καλύτερη ταινία του διαγωνιστικού τμήματος και το «Αγόρι Τρώει το Φαγητό του Πουλιού» ως την καλύτερη ελληνική ταινία.
Το Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων «Ανθρώπινες Αξίες», τέλος, δόθηκε στον «Επίλογο».
Από τα παραπάνω απουσιάζουν τα καθιερωμένα βραβεία της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, η οποία έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας σχετικά με την απόφαση του φεστιβάλ να μην εντάξει τα βραβεία αυτά στην ροή της τελετής λήξης.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής.
«Ύστερα από την τακτική Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, τα μέλη της:
α) Αποφασίζουμε να μην απονείμουμε βραβεία σε ένδειξη διαμαρτυρίας, επειδή ο διευθυντής του φεστιβάλ μάς απαγορεύει να λάβουμε μέρος στην τελετή λήξης και απονομής.
β) Απέναντι στην αψυχολόγητη και αυθαίρετη απόφαση, ενώνουμε τη φωνή μας με όλους όσοι αγωνίζονται εναντίον κάθε μορφής λογοκρισίας απ' όπου κι αν προέρχεται.
γ) Σε συνθήκες κρίσης, νιώθουμε υποχρεωμένοι να εκφράσουμε την ανησυχία μας για παρόμοια κρούσματα, συνεχίζοντας παρολ' αυτά να στηρίζουμε τον θεσμό όπως δεκαετίες τώρα, με αποκορύφωμα την πρωτοβουλία μας για διεθνοποίηση του, 20 χρόνια πριν.
δ) Επιμένουμε στην υπεράσπιση της πολυφωνίας και στη σταθερή μας αντίθεση στην χειραγώγηση, στην εκδήλωση ιδιοκτησιακών συμπεριφορών και στο παιχνίδι των δημοσίων σχέσεων.
ε) Ελπίζουμε, ο θεσμός, οι αρμόδιοι και οι επικεφαλής του να συνειδητοποιήσουν το ιστορικό τους λάθος και το συντομότερο ν' αποκατασταθεί η τάξη των πραγμάτων.
Ραντεβού την επόμενη χρονιά.»