Όσο εύκολο είναι να αποφασίσεις ότι πρέπει να κάνεις ένα αφιέρωμα στο βρετανικό σινεμά του '80, τόσο πολλαπλάσια δυσκολότερο είναι να διαλέξεις από το σακκούλι των ταινιών μιας κοινωνικά κι εργασιακά δύσκολης εποχής για τη Νήσο, η οποία όμως (εντελώς φυσιολογικά για τη νοοτροπία της) ανταπέδωσε μια σειρά καλλιτεχνικών δημιουργιών/απαντήσεων που όχι μόνο χαρτογραφούν την άλλη όψη της θατσερικής αποτύπωσης, αλλά και στέκουν μέχρι σήμερα σαν η τελευταία περίοδος που το βρετανικό σινεμά έδειξε με τέτοια συνοχή και αποτελεσματικότητα τα καλλιτεχνικά δόντια του. 

Τα γράφει καλύτερα ο Λουκάς Κατσίκας, καλλιτεχνικός διευθυντής των Νυχτών Πρεμιέρας, στην εισαγωγή του για το αφιέρωμα του 30ού ΔΦΚΑ:

«Η ημερομηνία της 4ης Μαΐου 1979 θα είναι πάντα σημαδιακή. Ήταν η μέρα που οι Συντηρητικοί κέρδιζαν τις εκλογές στη Μεγάλη Βρετανία και η Μάργκαρετ Θάτσερ γινόταν η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας. Η πιο διάσημη και καταλυτική πολιτικός του 20ού αιώνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά από τον Γουίνστον Τσόρτσιλ, εγκαινίαζε τότε μια σταδιοδρομία η οποία απλώθηκε σε τρεις θριαμβευτικές θητείες, μέχρι το 1990, ανανεώνοντας σύμφωνα με τους υποστηρικτές της το κουρασμένο γόητρο της χώρας και ισχυροποιώντας την θέση της παγκοσμίως. Για τους υπόλοιπους, πολλούς άλλους, η εποχή του θατσερισμού στην Αγγλία ταυτίζεται με μια αδυσώπητη περίοδο κοινωνικών ανισοτήτων, εξαθλίωσης των κατώτερων στρωμάτων, επιθετικών ποσοστών ανεργίας και απότομης ανόδου ρατσιστικών και φασιστικών συμπεριφορών.

Για το σινεμά της εποχής, ωστόσο, η ύπαρξη της Μάργκαρετ Θάτσερ στάθηκε περιέργως ευεργετική. Παρά το γεγονός ότι η ίδια ελάχιστα ενδιαφερόταν για τις τέχνες, και στις μέρες της αρκετοί σκηνοθέτες της παλιότερης «φρουράς» αναγκάστηκαν ελλείψει επαρκών πόρων να καταφύγουν στη διαφήμιση ή τηλεόραση για να επιβιώσουν (Κεν Λόουτς), η βρετανική κινηματογραφία έζησε μια πορεία ανάπτυξης στη διάρκεια της οποίας παρήχθησαν μερικές από τις καλύτερες ταινίες της. 

Δεν είναι άλλωστε λίγοι αυτοί που θεωρούν τη δεκαετία του '80, μια δεκαετία απολύτως συνυφασμένη με την πραγματικότητα που εγκαθίδρυσε η Θάτσερ, ως την τελευταία σπουδαία εποχή για το βρετανικό σινεμά. Ο λόγος είναι αυτός: όσο λιγόστευε η κρατική οικονομική στήριξη σε δημιουργούς, άλλο τόσο άνθιζε η ανεξάρτητη πρωτοβουλία και η σύσταση μικρών εταιρειών παραγωγής οι οποίες εμπιστεύτηκαν άφοβα νέους και περιπετειώδεις σκηνοθέτες όπως ο Στίβεν Φρίαρς, ο Νιλ Τζόρνταν, ο Πίτερ Γκρίναγουεϊ, κ.α. Όσο αυξανόταν η λαϊκή δυσαρέσκεια, άλλο τόσο αναγκαίο έμοιαζε για τις ταινίες να εστιάζουν στις ιστορίες των ανθρώπων που υφίσταντο τη μεγαλύτερη καταπίεση, την πιο άδικη μεταχείριση, να τους δώσει φωνή και υπόσταση. 

Αυτό το ριζοσπαστικό «αντάρτικο» του βρετανικού '80 στη μεγάλη οθόνη ορίζεται από εκπληκτικές ταινίες, δεκατρείς από τις οποίες θα τιμήσουμε φέτος στις Νύχτες Πρεμιέρας. Το αφιέρωμα ξεκινά από το «Radio On» του Κρίστοφερ Πέτιτ, που συμπίπτει με την άνοδο της Μάργκαρετ Θάτσερ στην εξουσία, συνεχίζει με τη «Δύναμη της Σάρκας» του Νίκολας Ρεγκ - άτυπο πέρασμα του εγχώριου σινεμά από την συντηρητική στην πιο μοντέρνα εποχή του, και προχωρά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας. Στο ενδιάμεσο, συστήνει μερικούς από τους σκηνοθέτες με τους οποίους γαλουχήθηκε μια ολόκληρη γενιά θεατών και γράφτηκε ξανά η Ιστορία, αυτή τη φορά από τη μεριά των λιγότερο προνομιούχων, των παρείσακτων, των αναξιοπαθούντων, των αφανών.

Για όλους αυτούς τους λόγους, το αφιέρωμα «This is England» είναι πολύτιμο, απαραίτητο και επίκαιρο. Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα στο κοινό του 30ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας να ανακαλύψει κομψοτεχνήματα που δεν θα συναντήσει να προβάλλονται σε καμία πλατφόρμα, από κανένα τηλεοπτικό κανάλι και σε καμία αίθουσα. Αξίζει όμως  να γνωρίσουν καινούργιους θεατές και να μας υπενθυμίσουν ότι σε περιόδους μεγάλων αντιξοοτήτων, το σινεμά έχει χρέος να επαγρυπνά.»

Οι ταινίες που απαρτίζουν το αφιέρωμα είναι οι ακόλουθες:

Radio On (1979) του Κρίστοφερ Πέτιτ
Babylon (1980) του Φράνκο Ρόσο
Η Δύναμη της Σάρκας (Bad Timing, 1980) του Νίκολας Ρεγκ

Περισσότερα για το αφιέρωμα «This is England», με αναλυτικότερα κείμενα, αίθουσες και ώρες προβολών για τις ταινίες, εδώ.