Antlers

Σε μια ανήλιαγη κωμόπολη του Όρεγκον, η Τζούλια (Κέρι Ράσελ), μια δασκάλα που έχει μόλις επιστρέψει στο πατρικό της μετά από χρόνια απουσίας, ανακαλύπτει μαζί με τον σερίφη αδερφό της, Πολ (Τσέσι Πλίμονς), ότι ένας από τους μαθητές της, ο μικρός Λούκας (Τζέι Τι Κόρμπιτ), κρύβει μια απόκοσμη απειλή.

Ο Σκοτ Κούπερ της «Ανίερης Συμμαχίας» και της «Σκουριασμένης Πόλης» στο πρώτο του φιλμ τρόμου, ο μετρ του μεταφυσικού Γκιγιέρμο ντελ Τόρο στην παραγωγή, μαζί με την Κέρι Ράσελ των ανυπέρβλητων «The Americans» και τον Τζέσι Πλίμονς («Σκέφτομαι Να Βάλω Ένα Τέλος») ως πρωταγωνιστικό δίδυμο, στήνουν μια υποσχόμενη συνθήκη για το «Antlers». Η οποία μένει δυστυχώς αδικαίωτη, αφού η συνύπαρξη μιας ινδιάνικης μυθολογίας με ανθρωποφάγα τέρατα, σκόρπιων οικολογικών ανησυχιών και μιας horror αλληγορίας για το τραύμα της παιδικής κακοποίησης καταλήγει σε ένα μεσοβέζικο αποτέλεσμα. Σίγουρα επιγραμματικό ως προς τις επιμέρους πλευρές του, αποπροσανατολιστικό επειδή αναφέρει πολλά δίχως να τα κάνει κάτι και βέβαια αρκετά επιρρεπές στα κλισέ του κινηματογραφικού τρόμου.

Η ατμόσφαιρα της ταινίας πάντως διακρίνεται από μια πνιγηρή μουντάδα και αυτό είναι το καλύτερο και πιο συνεπές χαρτί που παίζει ο Κούπερ, αφαιρουμένης της παρουσίας των Ράσελ και Πλίμονς στο καστ. Η φωτογραφία του Γερμανού Φλόριαν Χοφμάιστερ (έχει κερδίσει Emmy στον τομέα του για τις τηλεοπτικές «Μεγάλες Προσδοκίες») αναπαράγει τη σκοτεινιά του Όρεγκον από τη Βρετανική Κολομβία του Καναδά που βρίσκεται αρκετά βοριότερα (εκεί πραγματοποιήθηκαν τα γυρίσματα), σε τόνους ανάλογους του αναπόδραστου κόσμου που αντιμετώπιζε η Τζένιφερ Λόρενς στο «Winter’s Bone».

Παρά τις παραφωνίες του, το φιλμ του Κούπερ εξακολουθεί να δουλεύει και με λιγότερα στοιχεία από αυτά που η πλοκή επιμένει να μας τροφοδοτεί

Απαραίτητο για το set-up μιας ταινίας που θέλει πουλήσει ένα διπλά αλληγορικό monster movie, το ανήλιαγο περιβάλλον του «Antlers» μας υποβάλλει αρκετά πειστικά σε μια υπόσχεση απειλής, ενώ χτίζει μια κηδεμονική σχέση μεταξύ του αινιγματικά ευάλωτου Λούκας και της Τζούλια στη βάση ενός κοινού τραύματος όπου μπορούν οι δυο τους να συνδεθούν. Παράλληλα με το τι πραγματικά συμβαίνει στο πατρικό του πιτσιρικά και το μυστικό που αυτό(ς) κρύβει, χώρο στο φιλμ διεκδικεί και η αδελφική σχέση της Τζούλια και του Πολ, στην οποία η αποσιώπηση και οι ενοχές για το οικογενειακό τους παρελθόν έχουν την τιμητική τους.

Η τερατώδης απειλή στο «Antlers» εμπερικλείει εν ολίγοις την ασέβεια του σύγχρονου ανθρώπου για το περιβάλλον, το άδικο ενάντια στους αυτόχθονες ινδιάνους και - στην ανθρωπομορφική του πλευρά - την ενδοοικογενειακή βία. Από τις τρεις πτυχές, μονάχα η τελευταία αποκτά υπόσταση τέτοια που να αποτυπώνεται στην πλοκή, με τις άλλες δύο να περιορίζονται σε σκόρπιες αναφορές, δίχως καμία περαιτέρω χρηστική αξία. Η οικολογική, εμφανίζεται μονάχα στις κάρτες στην αρχή της ταινίας. Η σχετιζόμενη με τους ινδιάνους, που εξηγεί και την προέλευση του τέρατος, παραμένει μια πληροφορία που μας δίνεται από τον ινδιάνικης καταγωγής πρώην σερίφη της περιοχής (τον υποδύεται ο καλός καρατερίστας και τυποποιημένος σε ανάλογους ρόλους Γκρέιαμ Γκριν). Σε πρακτικό επίπεδο, ό,τι παρακολουθούμε στέκει καταρχήν ως αλληγορία πάνω σε ένα κακοποιητικό οικογενειακό πλαίσιο με χαρακτηριστικά κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτό από μόνο του θα ήταν ένα σκοτεινό παραμύθι ικανό να δικαιολογήσει και την εμπλοκή του ντελ Τόρο στην παραγωγή. Όλα τα υπόλοιπα όμως είναι σάλτσα που ο Κούπερ δε φρόντισε ποτέ να δέσει με το υπόλοιπο πιάτο. Και το όποιο ιστορικό πλαίσιο και η συλλογική μνήμη που αποτελούν προμετωπίδα στα φιλμ του ντελ Τόρο («Η Μορφή του Νερού», «Ο Λαβύρινθος του Πάνα»), εδώ εξαντλούνται σε επίπεδο απλής αναφοράς.

Η εγγενής σεναριακή αδυναμία στην ψυχή του «Antlers» συναντά ανάλογες ευκολίες κατά την εξέλιξη της ιστορίας. Η απειλή βρίσκει τα θύματά της πάντα κατά μόνας (και κατά την παράδοση του είδους), ο πλέον ευάλωτος χαρακτήρας (αυτός του Λούκας) είναι εκείνος που ενσαρκώνει το απόλυτο θύμα, μαζί και το δόλωμα για την εμπλοκή της ηρωίδας στο δράμα του, ενώ από την τελική αναμέτρηση που πέφτει ασφαλώς στους ώμους της Τζούλια, δεν υπάρχει κάποιο σημείο που να μπορεί να εκπλήξει. Παρά τις παραφωνίες του ωστόσο, το φιλμ του Κούπερ εξακολουθεί να δουλεύει και με λιγότερα στοιχεία από αυτά που η πλοκή επιμένει να μας τροφοδοτεί. Το ότι μπορούμε να τα παρακάμψουμε σχετικά εύκολα οφείλεται - παραδόξως - στην επιδερμική τους παράθεση.