Όνειρα

Η Γιοχάνε (Έλα Οβερμπίε) είναι 17 χρόνων, ζει στο Όσλο και είναι παιδί οικογένειας συγγραφέων, ένα ταλέντο που, όπως όλα δείχνουν έχει περάσει και στην ίδια. Η μητέρα της (Άνε Νταλ Τορπ) ανακαλύπτει ένα ημερολόγιο στο οποίο η Γιοχάνε έχει καταγράψει τη σχέση φιλίας αλλά και έλξης που ανέπτυξε με μια καθηγήτριά της (Σελόμε Εμνέτου). Διαπιστώνοντας τις αναμφισβήτητες λογοτεχνικές αρετές του κειμένου αλλά και σοκαρισμένη από τις εξομολογήσεις της κόρης της, αντιμετωπίζει το δίλημμα αν πρέπει να κινηθεί νομικά εις βάρος της καθηγήτριας ή αν πρέπει να παραδώσει το χειρόγραφο στον εκδότη της.

Η τριλογία του Νορβηγού σκηνοθέτη Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ που ξεκίνησε με το «Sex» (2024) και συνεχίστηκε με το «Love» (2024) – αμφότερα κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα πριν λίγους μήνες – φθάνει στην κατακλείδα της με το «Dreams», την ταινία που κλείνει με τον καλύτερο δυνατό, για τον ίδιο τον Χάουγκερουντ, τρόπο αυτό το δημιουργικό κύκλο, αφού έφυγε από το Φεστιβάλ Βερολίνου, όπου πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, με την ύψιστη διάκριση της διοργάνωσης, τη Χρυσή Άρκτο, και μάλιστα από τα χέρια του Τοντ Χέινς, ενός δημιουργού με ευαισθησία στις ιστορίες περί queer ταυτότητας. Θεματολογία με την οποία καταπιάνεται και το φιλμ του Χάουγκερουντ, αφηγούμενο στην πραγματικότητα μια ιστορία ενηλικίωσης και ανεύρεσης καλλιτεχνικής φωνής.

Στο επίκεντρο της ταινίας βρίσκεται η ερμηνεία – αποκάλυψη της νεαρής Έλα Οβερμπίε. Στο ρόλο της Γιοχάνε, η Οβερμπίε βρίσκεται παρούσα σχεδόν σε κάθε πλάνο του φιλμ και είναι η καρδιά κι η ψυχή του. Η εκφραστικότητα του προσώπου της και οι λεπτές αποχρώσεις της ερμηνείας της καθιστούν την ηρωίδα της προσιτή, κατανοητή, συμπαθή, μακριά από σχηματοποιήσεις. Η Γιοχάνε δεν είναι ένα πλάσμα που καλούμαστε να λυπηθούμε ή να κρίνουμε, αλλά ένα κορίτσι που μας κάνει κοινωνούς του εσωτερικού ταξιδιού του προς τον κόσμο των ενηλίκων.

Δυστυχώς, ο Χάουγκερουντ δεν καταφέρνει να βρει τρόπο να παράσχει στην πρωταγωνίστριά του δραματουργικό υλικό αντάξιο της προσπάθειάς της. Το μεγαλύτερο μέρος της σχεδόν δίωρης διάρκειας της ταινίας αναλώνεται σε ασήμαντα περιστατικά, τα οποία ο Νορβηγός σκηνοθέτης χειρίζεται με υπερβάλλουσα διακριτικότητα, εντελώς αποδραματοποιημένα και αποστασιοποιημένα, ίσως έχοντας στο μυαλό του μια αλά Ερίκ Ρομέρ ρομαντική δραμεντί. Μόνο που, στις ταινίες του Ρομέρ, ακόμα και η πιο αβαρής, φαινομενικά, λεκτική συνδιαλλαγή αποκαλύπτει πράγματα για τους χαρακτήρες, προωθεί την, υποτυπώδη έστω, πλοκή και επιτρέπει στο θεατή να ψυχολογήσει τα πρόσωπα. Εδώ, τίποτα από όλα αυτά δε συμβαίνει.

Συνολικά, το «Dreams» είναι μια καλοπροαίρετη αλλά όχι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προσθήκη στη φιλμογραφία του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ, της οποίας η πρωταγωνιστική ερμηνεία είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα από το ίδιο το φιλμ. Φωτογενής και τεχνικά προσεγμένη, η ταινία δεν έχει να επιδείξει ανάλογη προσοχή στο σκέλος της δραματουργίας. Εντελώς ειρωνικά, η καλύτερη κριτική εις βάρος του έργου γίνεται από έναν από τους χαρακτήρες του. Σε μια από τις τελευταίες σκηνές, η ηρωίδα κλείνει τη διήγησή της στον ψυχολόγο που έχει επισκεφθεί, κι εκείνος παρατηρεί πως όλα όσα του είπε ακούγονται πολύ τετριμμένα, δίχως να υπάρχει κάποιο πραγματικό πρόβλημα. Αυτό ακριβώς ισχύει για την ταινία που έχουμε παρακολουθήσει μέχρι εκείνο το σημείο.