Εxit-8

Ένας νέος άνδρας (Καζουνάρι Νινομίγια) ταξιδεύει με το μετρό, προκειμένου να επισκεφθεί τη φίλη του η οποία του έχει ανακοινώσει πως είναι έγκυος στο παιδί τους. Προσπαθώντας, όμως, να βγει από το μετρό μέσω της Εξόδου 8, διαπιστώνει πως κάτι παράξενο συμβαίνει: βιώνει τα ίδια περιστατικά ξανά και ξανά, περνώντας από τους ίδιους διαδρόμους, βλέποντας τις ίδιες διαφημίσεις και συναντώντας τον ίδιο περαστικό (Γιαμάτο Κότσι). Συνειδητοποιεί πως είναι εγκλωβισμένος σε κάποιου είδους σαδιστικό παιχνίδι και πρέπει να ακολουθήσει προσεκτικά τους κανόνες, προκειμένου να γλιτώσει.

Το «Exit 8» είναι ένα βιντεοπαιχνίδι που, με μια πρώτη ματιά, δεν προσφέρεται για κινηματογραφική διασκευή. Να, όμως, που ο σκηνοθέτης Γκένκι Καβαμούρα και ο συν-σεναριογράφος του Γκεντάρο Χιράσε βρήκαν τον τρόπο όχι απλά να στήσουν μια πλοκή γύρω από το concept του παιχνιδιού, αλλά και να της προσδώσουν ένα, απλό αλλά αποτελεσματικό, δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης. Το φιλμ μιλά για το άγχος ενός άνδρα που πρόκειται να γίνει πατέρας και δε γνωρίζει κατά πόσο είναι έτοιμος για αυτήν την ευθύνη. Ό,τι συμβαίνει μέσα στο μετρό θα μπορούσε να είναι μια εξωτερίκευση των φόβων του, εξ ου και η παρουσία ενός παιδιού, από τη μέση της ταινίας και μετά, αποδεικνύεται καθοριστικής σημασίας για τη μυθοπλασία.

Ο Καβαμούρα, με μια άκρως λειτουργική σκηνοθεσία βασισμένη στα μονοπλάνα – χωρίς πάντως η δεξιοτεχνία να γίνεται ποτέ επιδεικτική – στήνει μια ταινία που καταφέρνει να τρομάξει, να προκαλέσει αγωνία και να ψυχαγωγήσει εξίσου. Τα υλικά είναι απλά, ο σκηνικός χώρος περιορισμένος, όμως οι λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά: οι εξαιρετικές ερμηνείες από το ολιγομελές cast, η έξυπνη χρήση της μουσικής, η σκηνογραφική διεύθυνση, τα εφέ. Όλα τους στην υπηρεσία της αφήγησης μιας ιστορίας, χωρίς τίποτα να καπελώνει την ίδια την εξιστόρηση. Ό,τι κάποτε έκανε συστηματικά το χολιγουντιανό σινεμά παράγοντας ετησίως πολυάριθμες καλές ταινίες είδους, φαίνεται πως τώρα το κάνουν βιομηχανίες κινηματογράφου όπως εκείνη της Ιαπωνίας.

Φυσικά, δε λείπουν οι αδυναμίες από το φιλμ. Η βασική, και ίσως αναπόφευκτη, είναι η επανάληψη ιδεών και το ξεχείλωμα υποπλοκών με σκοπό την παράταση της διάρκειας της ταινίας. Οι αναδρομές στο παρελθόν του πρωταγωνιστή, οι αλλαγές οπτικής γωνίας δύο-τρεις φορές μέσα στο σενάριο μπορεί να εκτελούνται με ομαλό τρόπο χάρη στη σκηνοθεσία και το μοντάζ, αλλά ως ένα βαθμό πληγώνουν το ρυθμό του έργου. Από την άλλη, η επανάληψη είναι αφηγηματικό μοτίβο της ταινίας, όπως ήταν, για παράδειγμα, και στο «Groundhog Day» (1993) του Χάρολντ Ράμις, επομένως η λούπα στην οποία έχει βρεθεί ο πρωταγωνιστής δε θα μπορούσε να κοινωνηθεί με άλλο τρόπο στο κοινό.

Παρά, πάντως, τις όποιες αδυναμίες εντοπίσει κανείς, το «Exit 8» είναι μια οπωσδήποτε πολύ ψυχαγωγική ταινία, η οποία προσφέρεται για μεταμεσονύκτιες προβολές. Συνδυάζει στοιχεία από διαφορετικά είδη, τα οποία εκτείνονται από την ταινία δράσης, επιστημονικής φαντασίας και μυστηρίου μέχρι τον αγνό τρόμο όπου η χώρα του ανατέλλοντος ήλιου έχει πολλάκις διαπρέψει στο παρελθόν, μπολιάζοντάς τα με έναν προβληματισμό που παραπέμπει στο «Eraserhead» (1977) του Ντέιβιντ Λιντς. Είναι χάρη σε ταινίες σαν και αυτή, και στο γεγονός ότι παράγονται κάμποσες κάθε χρόνο, που ο κινηματογράφος της Ιαπωνίας βρίσκεται σταθερά εδώ και δεκαετίες στην πρώτη γραμμή, τόσο από ποιοτική όσο κι από εμπορική πλευρά.