Γκλόρια

Μια μεγάλη χαμένη ευκαιρία ταινίας – αν και ο αμερικανικός τύπος στην πλειοψηφία του αρκείται γοητευμένος στην σπουδαία εμφάνιση της πρωταγωνίστριας και εξάρει, ίσως, άκριτα – που πασχίζει να υπάρξει σε δύσκολες Συμπληγάδες: Αυτές ενός δημιουργού που συνεχίζει την πραγματεία του στην γυναικεία ψυχοσύνθεση («Ανυπακοή», «Μια Θαυμάσια Γυναίκα») και αδυνατεί (ή δεν βλέπει) την αντιδιαλεκτική μέγγενη μιας σημερινής – και περαστικής – λογικής που χρειάζεται πάση θυσία να αποκαταστήσει την Γυναίκα σε όλο της το ύψος και βάρος αφαιρώντας το εναπομένον φύλο (εντάξει δεν είναι πια μόνο ένα…) από οποιοδήποτε κύρος.

Πως αλλιώς να ερμηνεύσεις το ρεσιτάλ μανιχαϊσμού του σεναρίου κατά το οποίο και οι πέντε ανδρικοί χαρακτήρες της ιστορίας είναι από ασταθείς, νωθροί και μέθυσοι μέχρι πορτοφολάδες και δειλοί; Δεν υπάρχει αμφιβολία πως μια μαχητική μερίδα φεμινιστών (καθώς και η αναπόδραστη κάστα των βασιλισσών του δράματος – υπάρχουν και βασιλιάδες, μην παρεξηγηθώ) θα βρει την ταύτισή της στο, τελικώς επαληθευμένο κιόλας, «grow a pair» (κακόγουστη φράση, παρεμπιπτόντως) που παροτρύνει κάποια στιγμή η Μουρ τον (επίσης θαυμάσιο) Τζον Τουρτούρο.

Όταν ένα έργο χρησιμοποιεί το στατιστικά σύνηθες για δραματουργικά νευραλγικό μπορείς με βεβαιότητα να ξέρεις πως βλέπεις μια μέτρια ταινία που μετατρέπει τον άνθρωπο σε αριθμητικό γεγονός.

Ωστόσο η ταινία έμοιαζε να ήθελε να είναι κάτι πολύ παραπάνω. Διότι στον ανδρικό της χαρακτήρα (όχι τον ασταθή, τον σαχλό και τον κλέφτη – φρικτό, δραματουργικά, cameo του Σον Όστιν), είχε χρυσάφι στα χέρια της και το πέταξε. Ο Τουρτούρο (θα μπορούσε να) είναι ένας πραγματικά πυκνός ψυχολογικά χαρακτήρας, με το υπόβαθρο της παχυσαρκίας, το προβληματικό σπίτι, την επίκτητη συστολή και τις, όχι απαραίτητα συγχωρητέες, αγορίστικες αδυναμίες. Η ταινία μάλιστα έχει μια ωραιότατη κινηματογραφικά στιγμή στο σπίτι, κατά την οικογενειακή επανένωση, και το χαρακτηριστικό φλουτάρισμα του Τουρτούρο στην άκρη του κάδρου είναι ενδεικτικό μιας σκηνοθετικής μέριμνας.

Δυστυχώς η συνέχεια επιφυλάσσει μια αλλόκοτη σεναριακή προσέγγιση στον χαρακτήρα, υπονομεύοντάς τον σε τέτοιο βαθμό – ιδίως φθάνοντας στην γκροτέσκ «ενδυνάμωση» του φινάλε με το paintball – που να κάνει την αρχική του σκιαγράφηση να μοιάζει με πλεκτάνη. Οι άνδρες, σ’ αυτό το σινεμά, είναι φαίνεται εν συνόλω επαγγελματίες του προσωπικού τους δράματος για να πηδήξουν. Όταν ένα έργο χρσιμοποιεί το στατιστικά σύνηθες για δραματουργικά νευραλγικό μπορείς με βεβαιότητα να ξέρεις πως βλέπεις μια μέτρια ταινία που μετατρέπει τον άνθρωπο σε αριθμητικό γεγονός.

Ως τότε πάντως έχεις πάρει ένα πολύπλοκο και ωραιότατου «κρατήματος» πορτρέτο από την Μουρ – που αποδεικνύεται διαρκώς ωριμάζουσα και εξοπλιζόμενη με νέα χαρίσματα στο παίξιμό της – που της δίνει την απαραίτητη εμπάθεια, την βαθιά συμπάθεια για τον χρόνο και τη μοναξιά (υπάρχει κι ένα θαυμάσιο σεναριακό εύρημα με μια γάτα στο σπίτι) καθώς και μια αρραγής «συνομιλία» με τον μουσικό χρόνο του ‘80. Με αποκορύφωμα την σκηνή του φινάλε και το «Gloria» της αδικοχαμένης Λόρα Μπράνιγκαν, η ταινία, ως προς τον γυναικείο χαρακτήρα της, βρίσκει το σημείο τομής της εξομολόγησης, της λύτρωσης, της παραδοχής του ελαττώματος και της τελικής (;) απελευθέρωσης.

Κρίμα για τις τόσες αρετές, ο Λέλιο πισωγύρισε, ακατανόητα, έξι χρόνια πριν, ναρκοθετώντας ελαφρώς το ωραίο σινεμά των πιο πρόσφατων δημιουργιών του.