Το Μίσος

Είναι περίεργο το συναίσθημα να βλέπεις τις πρώτες αληθινά σύγχρονές σου ταινίες να γίνονται επανεκδόσεις. Ίσως, συγκεκριμένα για την ταινία του Ματιέ Κασοβίτς, επειδή στην πραγματικότητα ποτέ δεν πρόλαβε να παλιώσει. Όχι μόνο ηλικιακά, «Το Μίσος» δεν ξεπεράστηκε ποτέ ούτε θεματικά. Δεκαετίες από την πρώτη του επίθεση σε όλες μας τις αισθήσεις, δεν έχει περάσει ούτε μία μέρα κατά την οποία να φάνταζε παρωχημένο με οποιονδήποτε τρόπο ή παιδί μιας εποχής που έχει περάσει.

Σε αυτή την ιστορία ατομικής εξέγερσης απέναντι στην κοινωνική περιθωριοποίηση (εχθρός αόριστος; Προφανώς!), ο Κασοβίτς δίνει ανθρώπινο πρόσωπο στις μεινότητες των υποβαθμισμένων περιοχών του Παρισιού, και αφηγείται με αξέχαστη πυγμή μια ιστορία που ούτε για μια στιγμή δεν περιορίζεται χρονικά ή τοπικά, παρά τη σαφή της τοποθέτηση.

Η πτώση την οποία περιγράφει με ανατριχιαστική λεπτομέρεια αφορούσε και αφορά όλους, ιδίως όσο μικρές συγκρούσεις έρχονται σε διάφορες μορφές για να μας θυμίζουν οτι το Παρίσι που καταγράφει ο Κασοβίτς δεν ανήκει σε μια πραγματικότητα ξένη, και ούτε κατοικείται από άλλους. Το Παρίσι του είναι το Παρίσι όλων μας.

Θα μπορούσε να είναι πολύ εύκολο να παραγραφεί η άμεση αναγνώριση που δικαίως είχε απολαύσει η ταινία με την έξοδό της, δεδομένης της καταστροφικής υπόλοιπης καριέρας του σκηνοθέτη της. Που ακολουθώντας μια από τις πιο εύστοχες και σοκαριστικές ταινίες της δεκαετίας του '90 πέρασε πίσω από την κάμερα άνευρων Χολιγουντιανών σαχλαμάρων σαν το «Γκόθικα».

Όμως η δύναμη αυτής και μόνο της ταινίας του είναι τόσο μεγάλη που ξεπερνά τον δημιουργό της και κερδίζει και διατηρεί το χαρακτηρισμό της κλασικής. Μοιάζει νωρίς για να μπορούμε να της τον αποδώσουμε; Δεν είναι.