Νυχτερινή Εφημερία

H Φλόρια Λιντ (Λεόνι Μπένες) είναι νοσηλεύτρια, εργάζεται σε νοσοκομείο και ξεκινά τη νυχτερινή της βάρδια. Στη διάρκεια αυτής, θα έρθει αντιμέτωπη με κάθε είδους ανθρώπινο πόνο: ηλικιωμένους που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, ασθενείς που απαιτούν να λάβουν τις επί ώρες καθυστερημένες εξετάσεις τους, άλλους που ζητούν διαρκώς πράγματα, συγγενείς ετοιμοθάνατων που κατηγορούν τους νοσηλευτές για ελλιπή φροντίδα των αγαπημένων τους. Τα νεύρα της Φλόρια δοκιμάζονται καθώς προσπαθεί να διατηρήσει την ψυχραιμία και την ανθρωπιά της.

Όταν πέφτουν οι τίτλοι τέλους του «Late Shift», γίνεται σαφής η στόχευση αυτής της ταινίας: γράμματα σε μαύρο φόντο μας πληροφορούν για τις τραγικές ελλείψεις του ελβετικού συστήματος υγείας σε νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς και για τις δυσοίωνες εκτιμήσεις σχετικά με το μέλλον του κλάδου. Ακόμα κι αν δεν είχε κανείς καταλάβει ότι εκεί το πήγαινε η σκηνοθέτρια, Πέτρα Βόλπε, είναι πλέον ξεκάθαρο πως το φιλμ φτιάχτηκε προκειμένου να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου και να αναδείξει ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα που απαιτεί άμεση και αποφασιστική επίλυση. Η καλή πρόθεση, επομένως, υπάρχει, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, εκτιμάται ασφαλώς.

Εξίσου εκτιμάται και η ερμηνεία της Λεόνι Μπένες, μιας ηθοποιού που οφείλει να μας απασχολήσει πολύ στα επόμενα χρόνια. Τη γνωρίσαμε στο «The Teacher’s Lounge» (2023), μια ταινία ανάλογου ύφους αλλά με θέμα την εκπαίδευση εκείνη τη φορά, την είδαμε και ως μέρος ενός ensemble cast στο περυσινό «September 5» που αδίκως πέρασε απαρατήρητο κατά την εγχώρια διανομή του, και τώρα την απολαμβάνουμε σε μια ακόμα θυελλώδη ερμηνεία που κυριεύει την οθόνη και δε σε αφήνει να πάρεις τα μάτια σου από πάνω της. Όχι ότι ο χαρακτήρας έχει εξάρσεις ή ξεσπάσματα που μπορείς να τα φανταστείς να παίζουν στο κλιπάκι της οσκαρικής απονομής όταν ανακοινώνεται το όνομα του υποψηφίου. Αντίθετα, η Μπένες εδώ ορίζει ξανά το «less is more», παίζοντας κυρίως με τις σιωπές και τη γλώσσα του σώματός της. Πρόκειται, εύκολα, για μια από τις 2-3 καλύτερες γυναικείες ερμηνείες της χρονιάς.

Αυτό που δεν εκτιμάται και τόσο είναι η σκηνοθετική προσέγγιση της Βόλπε στο δράμα της. Από την αρχή κιόλας της ταινίας, η δημιουργός μας φέρνει αντιμέτωπους με κάθε λογής ανθρώπινο πόνο, συμφορά, δυστυχία και μιζέρια. Καταλαβαίνουμε πως έχει ειλικρινές άγχος να ευαισθητοποιήσει πάνω στο θέμα που θίγει, κινηματογραφικά, όμως, το φιλμ πάσχει από μονοτονία. Όλα είναι διαρκώς στη διαπασών, σε μια προσπάθεια της σκηνοθέτριας να εκβιάσει από το θεατή οίκτο για τους ανθρώπους που υποφέρουν, λύπηση για τα βάσανα της ηρωίδας, αγωνία για όσους βρίσκονται ένα βήμα πριν το βιολογικό τέλος. Μπορούμε να μαντέψουμε άνετα ότι μια από τις βασικές επιρροές της Βόλπε στάθηκε το «Bringing Out the Dead» (1999) του Μάρτιν Σκορσέζε, όμως ακόμα και σε εκείνη την ταινία μικρές αχτίδες ανθρωπιάς και μελαγχολικού χιούμορ εντοπίζονται ανάμεσα στο ζόφο.

Τέλος, ορισμένοι συμβολισμοί που χρησιμοποιεί η σκηνοθέτρια πέφτουν στο κενό, εξαιτίας της υπερβολικής ευκολίας τους. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η τελευταία σκηνή, για την οποία δε θα πούμε περισσότερα προκειμένου να αποφύγουμε τα spoilers στους ενδιαφερόμενους για την ταινία, αλλά θα αρκεστούμε να αναφέρουμε ότι καταφεύγει σε έναν συμβολισμό αρκετά χοντροκομμένο. Γενικότερα, όλη η ταινία δίνει την εντύπωση πως πιστεύει ακράδαντα ότι η κοινωνική της ευαισθησία αρκεί για να την καταστήσει σημαντική, δίχως να χρειαστεί να προσπαθήσει για το κάτι παραπάνω, σε καθαρά αισθητικό επίπεδο.

Χωρίς σε καμία περίπτωση να είναι μια κακή ταινία, το «Late Shift» είχε ανάγκη από έναν σκηνοθέτη ή μια σκηνοθέτρια με μεγαλύτερη λεπτότητα πίσω από την κάμερα. Η Πέτρα Βόλπε τραβά στα άκρα την ενδιαφέρουσα ιδέα της και δεν συνειδητοποιεί πως έχει στα χέρια της ερμηνευτικό θησαυρό. Πλήρως διασωζόμενη, πάντως, η Μπένες αποδεικνύει ότι έχει λαμπρό μέλλον μπροστά της, αρκεί να προσέξει λίγο περισσότερο τις επιλογές και τις συνεργασίες της. Κακή ερμηνεία δεν της χρεώνουμε ως τώρα, αντιθέτως θεωρούμε πως με το σωστό σενάριο και τον αρμόδιο σκηνοθέτη το αποτέλεσμα μπορεί να προκύψει συγκλονιστικό.