Λεονόρα Αντίο

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

2022
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Ιταλία
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Πάολο Ταβιάνι
    ΣΕΝΑΡΙΟ: Πάολο Ταβιάνι
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Φαμπρίτσιο Φερακάνε, Ματέο Πιτιρούτι, Ντάνια Μαρίνο, Ντόρα Μπέκερ
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Πάολο Καρνέρα, Σιμόνε Ζαμπάνι
    ΜΟΥΣΙΚΗ: Νίκολα Πιοβάνι
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 90'
    ΔΙΑΝΟΜΗ: Weird Wave
    Λεονόρα Αντίο

Η μετ’ εμποδίων εκπλήρωση της τελευταίας επιθυμίας του Λουίτζι Πιραντέλο (1867 - 1936), που ήθελε οι στάχτες του να καταλήξουν στη γενέτειρά του, το Αγκριτζέντο της Σικελίας, μεταμορφώνεται από τον Πάολο Ταβιάνι σε ένα οδοιπορικό επεισοδιακό, πλημμυρισμένο από συλλογική μνήμη και προσωπικές απευθύνσεις του βετεράνου δημιουργού, που όμως δυσκολεύεται χαρακτηριστικά να βρει ικανοποιητική συνοχή.

Από τον Νεκτάριο Σάκκα

Καθώς ο Λουίτζι Πιραντέλο αφήνει την τελευταία του πνοή το 1936, ξεκινά η μετ’ εμποδίων εκπλήρωση της τελευταίας επιθυμίας του. Που θέλει τις στάχτες του να μεταφερθούν από τη Ρώμη στη γενέτειρά του, το Αγκριτζέντο της Σικελίας. Αυτό που τελικά μας αφηγείται το «Λεονόρα Αντίο» του Πάολο Ταβιάνι είναι τις τρεις ταφές του νομπελίστα δραματουργού, μέσα από μυθοπλαστικές αναπαραστάσεις, επίκαιρα και νεορεαλιστικές κινηματογραφικές αναφορές από την ταραχώδη πορεία μιας Ιταλίας που έπειτα από τον φασισμό και τον οδυνηρό πόλεμο βρέθηκε να μαζεύει τις δικές της σκόρπιες στάχτες. Όμως το φιλμ θέλει να είναι κάτι πολύ περισσότερο από το ξεδίπλωμα της περιπέτειας που αφορά τη σορό του Πιραντέλο.

Η φορτισμένη επάνοδος του Ταβιάνι με την πρώτη ταινία που γύρισε δίχως τον εκλιπόντα αδελφό του, Βιτόριο, είναι γενικότερα μια υπόθεση επιστροφών. Αρχικά, του ίδιου του Πάολο στο Φεστιβάλ Βερολίνου όπου δέκα χρόνια πριν είχε κερδίσει παρέα με τον Βιτόριο τη Χρυσή Άρκτο για το «Ο Καίσαρας Πρέπει να Πεθάνει». Έπειτα, σηματοδοτεί μια επιστροφή όχι μόνο στη μορφή του Λουίτζι Πιραντέλο, αφού σημαντικό μέρος της ταινίας περιστρέφεται γύρω από τις στάχτες του, αλλά και στο ίδιο το έργο του νομπελίστα συγγραφέα (οι Ταβιάνι είχαν διασκευάσει μεταξύ άλλων το «Χάος», ενώ εδώ ο Πάολο ενσωματώνει την τελευταία ιστορία που έγραψε ο Πιραντέλο λίγο πριν το θάνατό του, «Το Καρφί», μεταφέροντάς μας στο Μπρούκλιν του ‘30). Το μείζον εδώ όμως είναι πως το «Αντίο» του τίτλου παραπέμπει σε ένα βαθιά προσωπικό ύστατο χαίρε προς τον άνθρωπο με τον οποίο συμπορεύτηκε καλλιτεχνικά επί έξι δεκαετίες. Μέσα από εδώ, ο Πάολο ρίχνει ματιές στο κινηματογραφικό παρελθόν που έχτισαν από κοινού με τον αδελφό του, αλλά και στο παρελθόν εκείνο που τους έδωσε κάποτε τα υλικά να γίνουν το δίδυμο που ξέρουμε σήμερα.

Το «Αντίο» του τίτλου παραπέμπει σε ένα βαθιά προσωπικό ύστατο χαίρε του Πάολο Ταβιάνι προς τον άνθρωπο με τον οποίο συμπορεύτηκε καλλιτεχνικά επί έξι δεκαετίες

Φαντάζει πένθιμο με βάση τα παραπάνω και σε σημεία είναι, όμως από το «Λεονόρα Αντίο» δε λείπει το χιούμορ, η ελαφρότητα ή η διάθεση για ένα πολιτικό σχόλιο που πάντως φαντάζει ήδη ξεπερασμένο, αν συνυπολογίσουμε τι μεσολάβησε από την πρεμιέρα της ταινίας ως τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ιταλία με την εκλογή της νεοφασίστριας Μελόνι. Αν το πρώτο ασπρόμαυρο μέρος καταπιάνεται με τη μεταθανάτια περιπέτεια του Πιραντέλο, το δεύτερο μας πετάει άτσαλα σε μια έγχρωμη μεταφορά του κύκνειου άσματος του νομπελίστα, με τη σύνδεση μεταξύ των δύο να μην διεκδικείται ποτέ πραγματικά.

Το «Λεονόρα Αντίο» είναι κατά βάση ένα αυτοαναφορικό έργο για τον Πάολο Ταβιάνι, που διεκδικεί το όποιο του νόημα εντός του δικού του, πολύ συγκεκριμένου πλαισίου. Στον πυρήνα του βρίσκουμε ένα διχοτομημένο φιλμ, με ψυχή, παρορμητισμό αλλά και προβλήματα, που έχει τη ματιά του καρφωμένη στο παρελθόν (κινηματογραφικό, πολιτικό, ιστορικό, προσωπικό κλπ), που μεταβαίνει άναρχα από το ασπρόμαυρο στο χρώμα, δεν υπηρετεί μια συγκεκριμένη εκφραστική φόρμα και έχει καλύτερες πιθανότητες να αγγίξει ένα κοινό που έχει γνώση της πορείας των αδελφών Ταβιάνι.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Λεονόρα Αντίο
  • Λεονόρα Αντίο