Μικρό Θλιμμένο Κορίτσι

Ιδιαίτερη περίπτωση ταινίας το «Μικρό Θλιμμένο Κορίτσι», πρόκειται για ένα υβρίδιο ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας που αποπειράται να αναπαραστήσει στιγμές, κομμάτια και βιώματα από τη ζωή της Κάρολ Ασάς, ιδωμένα υπό το πολύ προσωπικό πρίσμα της κόρης της Μόνα, που με τη σειρά της προσπαθεί να κατανοήσει λιγάκι καλύτερα τις αποφάσεις, τις πράξεις και τελικά την ίδια την τραγική ύπαρξη μιας γυναίκας που δεν βρίσκεται πια στη ζωή.

Έχοντας στη διάθεσή της έναν τεράστιο όγκο αρχειακού υλικού της μητέρας της – από ημερολόγια και γραπτά, μέχρι φωτογραφίες και ηχογραφήσεις – η Ασάς ανακατασκευάζει κινηματογραφικά ένα κρυφό σύμπαν οδύνης, χαράς, πόνου και ελπίδας, με τη Κοτιγιάρ να «ενδύεται» (δειλά δειλά στην αρχή, απόλυτα στο τέλος) την περσόνα της Κάρολ Ασάς, θαρρείς σαν επώδυνο κοστούμι, σε μια από τις καλύτερες στιγμές της πρόσφατης καριέρας της.

Υπάρχει μια γοητευτική, καλλιτεχνική σύλληψη πίσω από αυτό που καλείται να κάνει η Κοτιγιάρ, η οποία στην αρχή του φιλμ βγάζει τα ρούχα της – κυριολεκτικά – και φοράει τα ρούχα, τα αξεσουάρ, ακόμα και τα μαλλιά της μητέρας Ασάς, προκειμένου να ταυτιστεί απόλυτα με το άτομο και κατ’ επέκταση με τη συνενωτική διαδικασία που αποτολμά εδώ η Μόνα: την εικονοποίηση της μητρικής μνήμης μέσω της αναλγητικής δράσης του κινηματογράφου.

Η σκηνοθετική απόπειρα της δημιουργού δεν είναι εύκολη υπόθεση, ούτε βέβαια και ο ρόλος της Κοτιγιάρ, αφού και οι δυο τους έρχονται αντιμέτωπες με τις απαιτητικές συνθήκες ενός ιδιόμορφου πρότζεκτ που μοιάζει να συλλαμβάνεται σαν ιδέα, την ίδια ακριβώς στιγμή που γεννάται μπροστά στα μάτια του θεατή. Διόλου τυχαία το όλο εγχείρημα παραπέμπει σε δημιουργικό εργαστήρι σκηνοθεσίας/ηθοποιίας, μπολιασμένο με πολλαπλές, μπρεχτικές δόσεις σε επίπεδο στησίματος και κινηματογράφησης, γεγονός που καθιστά το «Μικρό Θλιμμένο Κορίτσι» μια από τις πιο ξεχωριστές περιπτώσεις ταινίας εδώ και καιρό.

Αυτός ο ιδιάζων τρόπος εξιστόρησης αποτελεί ταυτόχρονα δίκοπο μαχαίρι για την ταινία, καθώς κάποιος που δεν έχει καμία επαφή με τη ζωή της Ασάς, δύσκολα θα ταυτιστεί με αυτό που συμβαίνει εδώ, όσο αναπαραστατική κι αν είναι η Κοτιγιάρ στον ομώνυμο ρόλο. Η Κάρολ Ασάς ήταν μια γυναίκα που κουβαλούσε πάνω της τα τραύματα της μητέρας της και του διανοούμενου κοινωνικού της κύκλου, γεννημένη σε ένα περιβάλλον όπου περιτριγυριζόταν από λόγια, υψηλή κοινωνία, στην οποία ποτέ δεν αισθάνθηκε ότι ανήκει. Η αρχική, αυτή, αυτό-απομόνωση σε συνδυασμό με μερικές σοκαριστικές αποκαλύψεις που έρχονται στο φως μέσα από τα γραπτά της Ασάς, συνθέτουν το πορτρέτο μιας γυναίκας που πάλεψε με τους δαίμονές της, όμως οι δαίμονες αυτοί παραμένουν προσωπικοί, όπως τελικά και το φιλμ της Μόνα Ασάς που μοιάζει περισσότερο με ψυχοθεραπευτική ενδοσκόπηση και λιγότερο με ένα φιλμ «μαζικής» (ή όχι και τόσο) κατανάλωσης, χωρίς αυτό βέβαια να μειώνει στο ελάχιστο την αξία του.

Όπως και να ‘χει το «Μικρό Θλιμμένο Κορίτσι» είναι ένα φιλμ με λυτρωτική δράση, ιδιαίτερα για την δημιουργό του και συγκεκριμένα σε σχέση με τη μητέρα της. Ως θεατής θα βρεθείς να συμπάσχεις με το δράμα, όχι απαραίτητα ως μέρος ενός κοινού που παρακολουθεί μια ταινία, όσο ως φίλος εξομολογητής που παραστέκεται στα δεινά μιας άγνωστης. Σε άλλους θα «δουλέψει», σε άλλους όχι.