Για Πάντα Κοντά Σου

Nowhere Special

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

2020
    ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Ρουμανία
    ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ουμπέρτο Παζολίνι
    ΣΕΝΑΡΙΟ: Ουμπέρτο Παζολίνι
    ΗΘΟΠΟΙΟΙ: Τζέιμς Νόρτον, Ντάνιελ Λαμόντ, Αϊλίν Ο' Χίγκινς
    ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Μάριους Παντούρου
    ΜΟΥΣΙΚΗ: Άντριου Σάιμον ΜακΆλιστερ
    ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 96'
    ΔΙΑΝΟΜΗ: DANAOS FILMS
    Για Πάντα Κοντά Σου

Ένας πατέρας, που πάσχει από ανίατη ασθένεια, ψάχνει να βρει την κατάλληλη ανάδοχη οικογένεια για τον 4χρονο γιο του. Μια μικρή-μικρή ταινία για τα μέγιστα, που απευθύνεται όμως σε ένα κοινό που την αντέχει συναισθηματικά ήδη από την σύνοψή της.

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Υπάρχουν οι ταινίες με ακαταμάχητους μικρούς πρωταγωνιστές και οι ταινίες που σου δένουν το στομάχι φιόγκο. Το «Για Πάντα Κοντά Σου» είναι και τα δύο. Στην εμπνευσμένη από αληθινά περιστατικά τρίτη σεναριακή/σκηνοθετική δημιουργία του Ουμπέρτο Παζολίνι, αυτού του σινεμανθρώπου που κρατά από τον Λουκίνο Βισκόντι (που ήταν θείος του, ενώ και ο ίδιος είναι Κόμης) και έχει υπογράψει παραγωγικά, επί παραδείγματι, τους «Άνδρες με τα Όλα τους», ο σφυγμός βρίσκεται στον δεσμό αίματος μπαμπά-γιου κάτω από το απειλητικά ερχόμενο σκοτάδι του προσωπικού δράματος. Και όλη η γοητεία της χάρης του μικρού παιδιού (η τέλεια απλότητά του τέλεια συλληφθείσα), «χάνεται» (;) πίσω από το βαρύ πέπλο…επίκτητων προβλημάτων της ενηλικίωσης. Το πρώτο θέμα λοιπόν του έργου είναι η ένταση ανάμεσα στο παιδικό βλέμμα που ατενίζει την αθανασία και στο ενήλικο βλέμμα που ξέρει αυτά που έπονται. Η πατρική αγάπη δοκιμάζεται στο πιο δυστυχές καθήκον: την πρώτη, φαινομενικά ήπια, συντριβή της παιδικής ηλιοφάνειας.

Το δεύτερο θέμα, πιο πρακτικό, πιο εύκολα επεισοδιακό και χρήσιμο σε μια σεναριακή δομή, είναι οι λεπτομέρειες της πατρικής αυτής αγάπης, οι στιγμές που χαλυβδώνονται οι κρίκοι της αλυσίδας ανάμεσα στο παιδί και τους γονείς του. Εδώ η ταινία πραγματοποιεί έναν μικρό θρίαμβο αυτοσυγκράτησης, γούστου και τονικού ελέγχου, στήνοντας μια σχέση που φέρνει (αναγκαστικά σχεδόν) το «Κράμερ Εναντίον Κράμερ» στο νου, αλλά στην πραγματικότητα ανεξαρτητοποιείται κινηματογραφικά: Η πρόθεση του Παζολίνι δεν είναι μελοδραματική, παρότι το θέμα ωρύεται. Είναι καθαρά δραματική και γίνεται υπόδειγμα της απόστασης ανάμεσα στο σιροπιαστό «γραπτό» μελόδραμα που γίνεται 0% σάκχαρα σκηνοθετικό δράμα. Δεν αποζητά ούτε και το άπλωμα της πλοκής, κι ας καραδοκούν στο πλαίσιο του έργου το κοινωνικό σχόλιο του κλασικά καίριου βρετανικού ρεαλισμού. Θέλει ένα στοιχειακό έργο πάνω στο πώς η αγάπη κερδίζει το χάσιμο της αθωότητας και, σαν το μπαμπά του σταθερού Τζέιμς Νόρτον, δεν περισπάται στην πραγματικότητα ποτέ από περιπλοκές προς κάτι άλλο. Στο κάτω-κάτω ξέρει ότι δεν είναι δα και τόσο αφιλόδοξο το θέμα του…

Υπάρχουν βέβαια στιγμές που ζητάς ένα άνοιγμα, ικμάδα φωτός ίσως, μιας παράλληλης σωσίβιας (…) πλοκής. Ένα κάπως μικρότερο σεναριακό πείσμα στην παρατακτική πλοκή των συνεντεύξεων με τις επίδοξες ανάδοχες οικογένειες, ενδιάμεσα στις στιγμές του δεσμού μπαμπά-παιδιού. Ίσως έπρεπε και οι συνεντεύξεις αυτές να είναι λεπτότερα, βαθύτερα γραμμένες. Εμβόλιμα βρίσκεις ένα χονδροειδές ταξικό σχόλιο ή μια συζήτηση που βοηθά τον χαρακτήρα του μπαμπά να προχωρήσει στο πώς θα μιλήσει στο παιδί. Δεν μεγαλώνουν την ταινία. Το μέγεθός της βρίσκεται σύσσωμο στις σκηνές του μπαμπά με τον γιο.

Η ταινία, βλέπεις, είναι αποφασισμένη να μην κλείσει τα μάτια στη νομοτέλεια της ιστορίας της. Και με τον τρόπο αυτό δηλώνει την απόφασή της να μην αποφύγει το δύσκολο κλείσιμο. Ίσως γιατί στην καρδιά της είναι πλημμυρισμένη από την ρεαλιστική βεβαιότητα ότι οι ανθρώπινες αλήθειες δεν πρέπει ποτέ να κρύβονται. Πρέπει μόνο να επιμελείσαι, με την ύπαρξή σου ολόκληρη, πώς θα τις μεταδώσεις.

Σπαρτιάτικο, μα και πλήρως φροντισμένο, με την θαυμάσια συναισθηματική ακρίβεια που εξασφαλίζει η σκηνοθετική επίτευξη της αλληλεπίδρασης του Νόρτον με τον μικρό Ντάνιελ Λαμόντ, οπωσδήποτε πεισματικά «μικρό» για πλοκή δραματουργίας μεγάλου μήκους (αν δεν είναι αυτό μια υπερβολικά κριτική παρατήρηση), το «Για Πάντα Κοντά Σου» δεν θα μείνει στην Ιστορία. Αλλά θα χωρά πάντα στις μικρές μας αφηγήσεις για το πώς το σινεμά είναι η μόνη τέχνη που μπορεί τόσο ένδοξα να συλλάβει εκείνα που δεν μεταφράζονται ποτέ, χωρίς εκπτώσεις, σε λόγια.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Για Πάντα Κοντά Σου
  • Για Πάντα Κοντά Σου