Παρθενόπη

Σύμφωνα με το μύθο η Νάπολη δημιουργήθηκε γύρω απ' το μνήμα της Σειρήνας Παρθενόπης, που όταν είδε πως ο Οδυσσέας δεν ενέδωσε στο αποπλανητικό κάλεσμά της έπεσε στη θάλασσα να πνιγεί κι έτσι το σώμα της ξεβράστηκε στην ιταλική ακτή. Έτσι δίπλα από τα καταγάλανα νερά τη Αδριατικής, γεννήθηκε μια πόλη γεμάτη αντιφάσεις, που καθορίζει και καθορίζεται όσο ελάχιστες από τους ανθρώπους της. Ειδικά μέσα στην Ιταλία, σημαίνει σαφώς περισσότερα να πεις σε κάποιον πως είσαι Ναπολιτάνος, απ' ό,τι ας πούμε Ρωμαίος ή Μιλανέζος.

Βέρος Ναπολιτάνος ο Πάολο Σορεντίνο επιστρέφει στην πόλη του για να εξοφλήσει κάτι που της χρωστούσε. Ένα πορτραίτο όμοιο σ' αυτό που είχε φιλοτεχνήσει για την Ρώμη με την «Αιώνια Ομορφιά». Εκεί είχε δει την ιταλική πρωτεύουσα σαν έναν γερασμένο συγγραφέα σε υπαρξιακό αδιέξοδο. Εδώ, μάλλον με την υποχρέωση να βαραίνει τα λογικά του, βλέπει τη Νάπολη σαν μια σύγχρονη Σειρήνα, μια κοπέλα με ομορφιά ασυναγώνιστη κι ικανή να μεταμορφώσει οποιοδήποτε χώρο. Με τσαγανό, περίσσια εξυπνάδα και έντονο ενδιαφέρον για την ανθρωπολογία. Την τέχνη του να παρατηρείς, όπως θα της εξηγήσει αργότερα ο μέντοράς της.

Ομορφιά για την ομορφιά, όπως τέχνη για την τέχνη 

Ο Σορεντίνο πολύ απλά (ως και απλοικά) προτάσσει μια πανέμορφη κοπέλα και συμπληρώνει κάθε καρέ και κάθε αισθαντική βινιέτα του με αδιαμφισβήτητο κινηματογραφικό κάλλος. Την ίδια στιγμή μας καλεί απλά να παρατηρούμε μια πόλη που επιβάλλεται ως ελκυστική, μέσα από συμβολικά σημαίνοντες ανθρώπους και τοποθεσίες, επαναπροσδιορίζοντας την «αιώνια» κενότητα του στυλ έναντι της ουσίας. Το κάνει δε ακολουθώντας μια γραμμική εξιστόρηση ορισμένων γεγονότων όπως οι φοιτητικές εξεγέρσεις στα 70's ή το περσινό πρωτάθλημα των Parthenopei, βλέποντας παράλληλα την πρωταγωνίστριά του να γερνά και να ανακαλύπτει νέα όρια σε μία έννοια που δεν σημαίνει τίποτα και μπορεί να σημαίνει τα πάντα.

Ό,τι ακριβώς μπορεί να συμβεί με μία ταινία «κόνσεπτ», χωρίς ουσιαστικό σενάριο, που προσφέρεται για μια ποιητική περιπλάνηση σε έναν τόπο που κινηματογραφείται ως συγκλονιστικός μέσα στις αντιφάσεις του. Που βλέπει την σαγηνευτική Παρθενόπη να στοχάζεται σιωπηλά για τη Μαφία, την εκκλησία, τη θάλασσα και το γαλάζιο μιας πόλης που αλλάζει συνεχώς πρόσωπο. Δεδομένα κάποιοι θα μαγευτούν, άλλοι όμως θα ακούσουν το τραγούδι της Σειρήνας και θα παγιδευτούν σε ένα δίωρο μαρτύριο. Γιατί δεν μπορείς να κατηγορήσεις όσους πιστεύουν πως η ομορφιά για την ομορφιά, ανερμάτιστη και ταυτόχρονα εγκεφαλική, επίπλαστη κι αθρόα, είναι το συγχωροχάρτι στην καλλιτεχνική απάτη.

Όπως δεν μπορείς παρά να λυπηθείς για όσους στο άκουσμα του τραγουδιού βυθιστούν στο εξίσου απατηλό πεδίο των αισθήσεων, αφού τόσο όμορφες ταινίες μόνο ο Σορεντίνο μπορεί να κάνει.