Σιωπηλός Μάρτυς

Οταν κοιτάζεις στον καθρέφτη, βλέπεις γνώριμα πρόσωπα και καταστάσεις. Για τον επαγγελματία «ηδονοβλεψία» Τζέφρις, το παράθυρο του είναι ένα είδος καθρέφτη. Μέσα από αυτό παρακολουθεί τους γείτονές στα απέναντι διαμερίσματα. Βλέπει την κυρία «Μοναχική Καρδιά» να απογοητεύεται κατ εξακολούθηση σε αποτυχημένα ραντεβού. Παρατηρεί τη «Μις Κορμί» να προσπαθεί να δαμάσει τους υποψήφιους μνηστήρες της. Και ανησυχεί για την τύχη της κυρίας Θόρνγουολντ, όταν μετά από συνεχείς καυγάδες με τον σύζυγο, εξαφανίζεται.

Ταυτόχρονα όμως, είναι σαν να βλέπει τις πιθανές εκδοχές / αντανακλάσεις εξέλιξης της σχέσης του με την αρραβωνιαστικιά του Λίζα. Αν την εγκαταλείψει, ίσως εκείνη καταλήξει σαν τη «Μοναχική Καρδιά» ή τη «Μις Κορμί». Αν ενδώσει και την παντρευτεί φοβάται μήπως καταλήξουν σαν τους Θόρνγουολντ. Δεν είναι αντικειμενικός παρατηρητής. Το βλέμμα του επηρεάζεται από τα συναισθήματα και τις σκέψεις του.

Οταν βλέπεις σινεμά, αντικρίζεις γνώριμα πρόσωπα και καταστάσεις. Για εσένα, τον «ερασιτέχνη» θεατή, το κινηματογραφικό πανί είναι ένα είδος καθρέφτη. Και είσαι ανίκανος τόσο να συμμετάσχεις στη δράση, όσο και να την παρακολουθήσεις ουδέτερος: βλέπεις με πυξίδα επιθυμίες, φόβους και ενοχές σου. Μέχρι που στον καθρέφτη υπάρχει κάτι (η καύτρα ενός πούρου στο σκοτάδι) που δεν θα έπρεπε να είναι εκεί ή παύει να υπάρχει κάτι (μια βέρα) που θα έπρεπε να είναι εκεί. Τότε το βλέμμα σου επιστρέφει πίσω. Και γίνεσαι θεατής του εαυτού σου.

Ο Τζέιμς Στιούαρτ στο ρόλο ενός «αιχμάλωτου» φωτογράφου, που σκοτώνει την ανία του κατασκοπεύοντας τους γείτονες, δίνει στον Άλφρεντ Χίτσκοκ αφορμή για να αναδείξει την ηδονοβλεψία σε ανυπέρβλητο ανθρώπινο ένστικτο, κάτι που δεν μπορεί παρά να εκδηλωθεί ως γνήσια σινεφιλία.

Αρματώνοντας με επείγουσα σημασία μερικά συνήθως ευκαταφρόνητα αντικείμενα και μοντάροντας έτσι τις εικόνες του ώστε να συνδιαλέγονται σιωπηλά μεταξύ τους (αλλά και με τον θεατή) ο σπουδαίος Χίτσκοκ πρωτοπορεί και φτιάχνει ένα από τα πιο εξονυχιστικά αναλυμένα κινηματογραφικά αριστουργήματα.