Μολυβένιος Στρατιώτης

Μακρύτερα από τον κινηματογράφο και εγγύτερα σε δοκιμή ευσυνειδησίας κριτικού, μια ταινία σαν αυτή του Μπραντ Φέρμαν είναι η άσκηση που μπορεί να κάνει κάποιος προσπαθώντας να διαψεύσει ότι «κάποιες ταινίες είναι πέραν κριτικής». (Καμμία ταινία δεν είναι πέραν κριτικής, κάποιες όμως χρίζονται τέτοιες γιατί όσο και να χτυπιέσαι ουδείς ενδιαφέρεται να διαβάσει για δαύτες.) Πάμε λοιπόν σε αυτή την μεταφορά του ποδοσφαιρικού Γιβραλτάρ στα κινηματογραφικά μας.

Θεωρητικά πρόκειται για μια σύγχρονη περιπέτεια, ψηφιακής κοπής, χαμηλού μπάτζετ, γυρισμάτων στα Βαλκάνια (Ελλάδα, κυρίως), από εκείνες που γράφονται στη λαδόκολλα και, ανήκοντας σε μεγάλες μονάδες διανομής (η Amazon/MGM εδώ), κάνουν κρούσεις σε ονόματα στο καστ και ψάχνουν μια πενιχρή εξαργύρωση για να συνεχίσουν να υπάρχουν. Υπάρχουν και σκοτεινότερα μονοπάτια στο γιατί και πώς υφίστανται αυτά τα έργα, και φτάνουν ως εμάς, αλλά ποιος ενδιαφέρεται;

Πρακτικά, από την άλλη, ταινίες σαν και τούτη, δυστυχώς δεν έχουν και τόσο χαμηλό μπάτζετ (45 εκατομμύρια, διαβάζω, 4.5 «Brutalist» δηλαδή…), νομίζουν ότι δεν είναι γραμμένες στη λαδόκολλα (για το όνομα του Θεού στο imdb διαβάζω ότι ο Φέρμαν το σκαρφιζόταν τέσσερα χρόνια σαν ένα θρίλερ με twist!), έχουν πράγματι ονόματα στο καστ (πλανόδιος Ντε Νίρο, πάντα καλός σε μία ακόμα καλλιτεχνικά ανερμάτιστη επιλογή, Τζέιμι Φοξ, γλεντοκοπά σε βάρος των παραγωγών της ταινίας, Σκοτ Ίστγουντ, καταδικασμένος να παρακολουθείται λαίμαργα επειδή θυμίζει τον πατέρα του), ενώ, το χειρότερο όλων, με την φιλοσοφία της κατασκευής τους εξανεμίζουν κάθε γοητεία υποτιθέμενης συγγένειας με b-movie. Δεν ήταν έτσι τα b movies που δημιούργησαν τον κανόνα. Ήταν μερακλίδικες παραγωγές σε πολύ μεγάλο ποσοστό τους, ήταν σχεδόν πάντα καλοστημένες ταινίες, δεν φτιάχνονταν με την ένδεια σκέψης που θέλει τους directors σήμερα να κλέβουν κάθε τρις και λίγο.

Σε τι συνίσταται η κλοπή; Μια ταινία τόσο κακοφωτογραφημένη που δεν βλέπεις ποτέ κάδρο και εικόνα της προκοπής. Τόσο ατελής που να απαιτεί ένα ραγδαία κοπτοραπτικό μοντάζ που χρειάζεται να κρύβει αφού ντρέπεται να αναδείξει. Τόσο άτεχνη και τόσο ανίδεη – με την κυριολεκτική έννοια της άρνησης της ιδέας – που να μην έχεις να κρατηθείς παρά από ένα ανεξέλεγκτο camp (μια απίστευτη "James Brown" σκηνή του Φοξ που τσιμπιέσαι να την πιστέψεις – και χαμογελάς), ένα ενσταντανέ (η πρώτη εμφάνιση του Μπόμπι - έως και φτερουγίζει κάτι μέσα σου) ή την άγρια ελπίδα ότι ευτυχώς κρατά 83 λεπτά (και τα 9 είναι credits!).

Μια άρνηση του κινηματογράφου, μια περιφρόνηση προς κάθε τι που συνιστά αφηγηματικό σινεμά, το αποτέλεσμα είναι κάτι που σβήνεται μέσα σου καθώς το βλέπεις, ίσως και γιατί επιτίθεται στα φαιά σου κύτταρα με τέτοια αγριότητα. Το μόνο που μένει, από την όλη σύλληψη της τραυματικής, του PTSD, των αιρετικών ινδαλμάτων και των «μαύρων επιχειρήσεων», είναι μονάχα το εξωκινηματογραφικό του πράγματος: Οι ΗΠΑ τραβούν τόσο το άρμα της νοσηρότητας του corporate μιλιταριστικού κόσμου μας, και η σήψη είναι τέτοια πια στον ανθρώπινο χαρακτήρα, που ακόμα και οι z δημιουργίες τους έχουν σε πρώτη ζήτηση ιδέες και ιστορίες που καθρεφτίζουν δομικές, ανυπέρβλητες συλλογικές ενοχές.