Ο Πατέρας του Στρατιώτη
Tirailleurs
Η ταινία υπήρξε μία από τις πέντε πιο επιτυχημένες γαλλικές ταινίες του 2023 στο γαλλικό box office, με πάνω από 1,1 εκατομμύριο θεατές, ενώ προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Κανών, στο τμήμα "Ένα κάποιο βλέμμα" (ταινία έναρξης).
Ο παραλογισμός του πολέμου μέσα από την ιστορία των μαύρων Σενεγαλέζων που εξαναγκάζονται διά της βίας από τους λευκούς αποικιοκράτες να πολεμήσουν σ’ έναν πόλεμο που δεν είναι δικός τους. Μια ταινία που μας θυμίζει την συνεισφορά των Αφρικανών τυφεκιοφόρων, από τις πρώην αποικίες της Γαλλίας, οι οποίοι πολέμησαν και σκοτώθηκαν στα χαρακώματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
1917. Ο Ομάρ Σι ενσαρκώνει έναν άντρα που κατατάσσεται στον γαλλικό στρατό, προκειμένου να βρει τον 17χρονο γιο του, ο οποίος έχει επιστρατευτεί παρά τη θέλησή του, και έχει σταλεί στα χαρακώματα του Βερντέν. Στο μέτωπο θα παλέψουν για τη ζωή τους –και ο πατέρας θα κάνει τα πάντα ώστε ο γιος του να βγει αλώβητος από αυτήν την κόλαση.
Ταυτόχρονα παρακολουθούμε άλλη μία σχέση πατέρα- γιου: ενός λευκού νεαρού ιδεαλιστή υπολοχαγού με τον αυστηρό αξιωματικό πατέρα του.
Μια ταινία-φόρος τιμής στην –μη αναγνωρισμένη- συμβολή των μαχητών από τις δυτικοαφρικανικές αποικίες της Γαλλίας, που πολέμησαν την περίοδο 1914-18. Περίπου 200.000 άνδρες από τη Δυτική Αφρική συμμετείχαν στις μάχες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ενώ υπολογίζεται ότι 30.000 από αυτούς έχασαν τη ζωή τους. Ήταν γνωστοί ως «Tirailleurs Sénégalais» (Σενεγάλοι ακροβολιστές), καθώς οι περισσότεροι προέρχονταν από τη Σενεγάλη. Όταν οι Γάλλοι στρατιωτικοί επικεφαλής συνειδητοποίησαν ότι ο πόλεμος θα διαρκούσε περισσότερο απ’ όσο αρχικά πίστευαν, ξεκίνησε μια μεγάλη εκστρατεία στρατολόγησης στη δυτική Αφρική.
Έργο ζωής για τον σκηνοθέτη Ματιέ Βαντεπιέ, ο οποίος συνεργάστηκε επί σειρά ετών με τον Ομάρ Σι, η ταινία Ο Πατέρας του Στρατιώτη γεννήθηκε μέσα του το 1998 με τον θάνατο του τελευταίου Σενεγαλέζου στρατιώτη Abdoulaye Ndiaye σε ηλικία 104 ετών. «Κατά τραγική ειρωνεία, ο άνθρωπος πέθανε μια μέρα πριν τιμηθεί για την συνεισφορά του από τον πρόεδρο Σιράκ. Τη στιγμή εκείνη, δεν ξέρω γιατί, σκέφτηκα: «Κι αν στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη υπάρχουν τα λείψανα ενός Αφρικανού που επιστρατεύτηκε σε κάποια από τις τότε αποικίες της Γαλλίας; Κι έτσι ξεκίνησαν όλα».
Όπως υπογραμμίζει, δεν ήθελε να γυρίσει μια ταινία με καρικατούρες, του τύπου «οι κακοί λευκοί» και «οι καλοί μαύροι», αλλά μια ταινία σύνθετη, που να απευθύνεται σε όλους, ακόμα και στους πιο αδαείς. To τελικό αποτέλεσμα χρωστά πολλά και στην εκπληκτική μουσική του Αλεξάντρ Ντεπλά.
Αρχικά, ο Ομάρ Σι προοριζόταν για τον ρόλο του γιου, αλλά καθώς πέρασαν πάνω από 10 χρόνια μέχρι να γυριστεί το φιλμ, τελικά επέλεξε νε ερμηνεύσει τον πατέρα και ο ρόλος του νεαρού να δοθεί σε κάποιον νέο ηθοποιό. “Ο όρος μου όμως ήταν να μιλώ Fula στην ταινία, δηλαδή την διάλεκτο των Σενεγαλέζων. Mου φαινόταν αδιανόητο ο στρατιώτης να μιλά γαλλικά, με προφορά. Η επιλογή αυτή δίνει έμφαση στο παράλογο του να πολεμάς για μια χώρα της οποίας τη γλώσσα δεν μιλάς! Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό ως προς την θυσία των ανθρώπων αυτών».
Ο δημοφιλής ηθοποιός, πρωταγωνιστής αλλά και συμπαραγωγός στην ταινία, ο οποίος μεγάλωσε σε Σενεγάλη και Γαλλία, έγινε ευρέως γνωστός από τη σειρά «Λουπέν» του Netflix, ενώ ήδη από το 2011 απέσπασε Σεζάρ για τον ρόλο του στους «Άθικτους».
«Έχουμε την ίδια Ιστορία, αλλά όχι την ίδια μνήμη» έχει δηλώσει ο Ομάρ Σι, σε σχέση με την παραγνωρισμένη συνεισφορά των Αφρικανών tirailleurs στον πόλεμο. «Το να ανακαλέσουμε ένα μέρος της Ιστορίας με μια διαφορετική μνήμη δεν σημαίνει ότι αρνούμαστε την Ιστορία που γνωρίζουμε ή μας έχουν πει. Συμπληρώνει την Ιστορία. Χρειαζόμαστε ιστορίες που διηγούνται το κοινό μας παρελθόν. Μας βοηθούν στο να χτίσουμε το κοινό μας μέλλον».