Λίγες μέρες πριν την έξοδο του «Skyfall» στις αίθουσες και με την ευκαιρία του εορτασμού 50 χρόνων από την πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση του Τζέιμς Μποντ στην οθόνη, το www.cinemagazine.gr ξαναβλέπει όλες τις ταινίες της μακρόβιας κατασκοπικής σειράς (24 τον αριθμό), τις βάζει σε αυστηρή αξιολογική σειρά (από την χειρότερη προς την καλύτερη) και τις συνοδεύει με κλιπάκια από τις πιο αλησμόνητες σκηνές καθεμιάς. Διαβάστε σήμερα το δεύτερο μέρος του αφιερώματος και τους αριθμούς 16 με 9.

16. Οκτοπούσι (Octopussy, 1983)
του Τζον Γκλεν

BOX OFFICE: 187, 5 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Ρίτα Κούλιτζ («All Time High»)

Βασισμένη αμυδρά σε μια σύντομη ιστορία που είχε γράψει ο Ίαν Φλέμινγκ και ενσωματώνοντας σκόρπια στοιχεία που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενα Μποντ, το «Οκτοπούσι» ξεκίνησε αρκετά μουδιασμένα την παραγωγή του (εξαιτίας της παρ’ ολίγο μη συμμετοχής του Ρότζερ Μουρ) και έφτασε να γίνει μια από τις πιο προσοδοφόρες εμπορικά προσθήκες της σειράς.

Εξωτική περιπέτεια στο μεγαλύτερο μέρος της, με έναν γοργοκίνητο και ανάλαφρο καρτούν χαρακτήρα που την κάνει άκρως διασκεδαστική (ή απολύτως σαχλή, εξαρτάται πώς το βλέπει κανείς), η ταινία ωθεί τα χιουμοριστικά στοιχεία στα άκρα και επαναφέρει σεναριακά το ψυχροπολεμικό κλίμα των πρώτων φιλμ.

Πέραν αυτών έχει τρεις κακούς που κυμαίνονται από το ταιριαστά γλοιώδες (Λουί Ζουρντάν) στο ήρεμα επιβλητικό (Καμπίρ Μπέντι) και στην ανυπόφορη καρικατούρα (Στίβεν Μπέρκοφ) και ένα αριστοκρατικό Bond girl (η Μοντ Άνταμς που είχε προηγουμένως εμφανιστεί σε άλλο ρόλο στο «Ο Άνθρωπος με το Χρυσό Πιστόλι», βρίσκοντας γρήγορο θάνατο εκεί) να ηγείται ενός στρατού θηλυκών πολεμιστών.

Για τους περισσότερους κριτικούς, πάντως, το «Οκτοπούσι» παραμένει εξακολουθητικά ένα από τα «μαύρα πρόβατα» της μακρόβιας κινηματογραφικής σειράς, ίσως επειδή προτίμησε να ανταλλάξει το σοβαρό κατασκοπικό προφίλ παλαιότερων φιλμ με μια ξεκάθαρη επίκληση στην παρωδία και στην απενοχοποιημένη ψυχαγωγία.

Ο Ρότζερ Μουρ αναμετριέται στα ζάρια με τον Λουί Ζουρντάν

15. Ποτέ μην Ξαναπείς Ποτέ (Never Say Never Again, 1983)
του Εργουιν Κέρσνερ

BOX OFFICE: 160 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Λάνι Χολ

Ερωτηθείς από τους παραγωγούς της σειράς Μποντ αν επρόκειτο να επιστρέψει στον ρόλο που τον έκανε διάσημο, λίγο αφότου ολοκλήρωσε με χίλια παρακάλια τα «Διαμάντια Είναι Παντοτινά» το 1971, ο Σον Κόνερι απάντησε με ένα ηχηρό «ποτέ ξανά». Δώδεκα χρόνια μετά, ένας παλληκαρίσιος 53χρονος δίνει μια ακόμη ευκαιρία (την απολύτως τελευταία) στον 007 και ταξιδεύει μέχρι τις Μπαχάμες για χάρη του.

Εκεί προσπαθεί να σταθεί εμπόδιο στα επεκτατικά σχέδια ενός παρανοϊκού Λάργκο (Κλάους Μαρία Μπραντάουερ), φονικού εργαλείου της οργάνωσης ΦΑΣΜΑ που έχει απασχολήσει την πλοκή πολυάριθμων σεναρίων Μποντ, να ερωτοτροπήσει με ένα από τα πιο όμορφα κορίτσια που ο Βρετανός πράκτορας γνώρισε στις περιπέτειές του (Κιμ Μπέισινγκερ) και να αναμετρηθεί μέχρι θανάτου με ένα από τα πιο αιμοβόρικα και ακραία θηλυκά που βρέθηκαν ποτέ στο διάβα του (μια απολαυστικά over the top Μπάρμπαρα Καρέρα).

Διασκευή σε μεγάλο βαθμό της πλοκής του «Επιχείρηση Κεραυνός» (1965), χωρίς όμως τις ευχές και την ανάμειξη των επίσημων παραγωγών της σειράς (έτσι εξηγείται και το γιατί η ταινία συνήθως παραλείπεται από τα σχετικά αφιερώματα στις φιλμικές εξορμήσεις του πράκτορα), το «Ποτέ μην Ξαναπείς Ποτέ» είναι μια πρόσκαιρη ανακούφιση από τον hi-tech πονοκέφαλο πολλών προηγούμενων δημιουργιών Μποντ.

Περιέχει επίσης τον (με διαφορά) καλύτερο κακό που εμφανίστηκε ποτέ στα 50 χρόνια του κινηματογραφικού θεσμού, έναν αξέχαστο Μπραντάουερ ο οποίος προσεγγίζει τον ψυχοπαθή χαρακτήρα που κλήθηκε να υποδυθεί δίχως κανένα ίχνος θεατρινισμού ή υπερβολής, επικαλούμενος αντιθέτως μια ήρεμα απειλητική διάθεση.

Δυστυχώς, όμως, το φιλμ προδίδεται από ένα πενιχρό σενάριο και από μια φτηνή παραγωγή που δίνει σε σημεία την εντύπωση ότι αυτό που παρακολουθείς είναι ένας φτωχός συγγενής των ταινιών Μποντ.

Ο Κλάους Μαρία Μπραντάουερ ξεσπάει!

14. Quantum of Solace (2008)
του Μαρκ Φόρστερ

BOX OFFICE: 591, 7 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Τζακ Γουάιτ και Αλίσια Κιζ («Another Way to Die»)

Μοιάζοντας περισσότερο με μακροσκελή επίλογο στην πλοκή του «Καζίνο Ρουαγιάλ», που είχε προηγηθεί δύο χρόνια πριν, παρά με αυτόνομη περιπέτεια, η δεύτερη εμφάνιση του Ντάνιελ Κρεγκ με το κοστούμι του Μποντ προκύπτει αρκετά απογοητευτική κι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην σκηνοθεσία του Μαρκ Φόρστερ.

Ο δημιουργός του «Χορού των Τεράτων» και του «Ψάχνοντας τη Χώρα του Ποτέ» φανερώνει ικανότητα στο να χειρίζεται τις πιο ανθρώπινες και ψυχολογικές πλευρές μιας ιστορίας που αφορά στην ουσία ένα επώδυνο σχέδιο εκδίκησης. Όταν φτάνει, εντούτοις, ώρα να κινηματογραφήσει σκηνές δράσης αποδεικνύεται εντελώς ανεπαρκής, παραδίδοντας ένα ζαλιστικό, θολό και ασυνάρτητο θέαμα που δεν προσφέρει ευχαρίστηση σε κανέναν.

Αν κανείς θέλει να προσθέσει σε αυτό το γεγονός ότι ο Ματιέ Αμαλρίκ φαντάζει εντελώς αμελητέος σε ρόλο κακού, το σενάριο έχει ενδιαφέρουσες παραμέτρους αλλά μοιάζει ανολοκλήρωτο και με αδυναμία εστίασης, οποιαδήποτε υποψία χιούμορ έχει πάει εντελώς περίπατο και ο Τζακ Γουάιτ συνθέτει ένα από τα πιο ασήμαντα κομμάτια που έχουν ακουστεί ποτέ στη σειρά, τότε το «Quantum of Solace» είναι σαφώς αρκετά βήματα πίσω σε σχέση με τον ανανεωτικό προκάτοχό του.

Ευτυχώς που, εκτός από τον Ντάνιελ Κρεγκ που κερδίζει με την αξία του τον χαρακτηρισμό «αξιομνημόνευτος», υπάρχει και το χάρμα οφθαλμών που ονομάζεται Όλγα Κουριλένκο, ένα θεσπέσιας ομορφιάς και μαγνητισμού Bond girl.

Μια εντυπωσιακή συμπλοκή σε ένα καμπαναριό

13. Με το Δάχτυλο στην Σκανδάλη (The Living Daylights, 1987)
του Τζον Γκλεν

BOX OFFICE: 191, 2 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: A-HΑ

Ο Ρότζερ Μουρ φεύγει, ο Τίμοθι Ντάλτον έρχεται. Και μαζί του κουβαλάει έναν Τζέιμς Μποντ μονογαμικό, προσαρμοσμένο στις συντηρητικές προσταγές της AIDS εποχής, ο οποίος δεν έχει χρόνο για πολλά ερωτοτροπήματα στην προσπάθειά του να σταματήσει τα εγκληματικά πλάνα έναν αποστάτη στρατηγού της KGB.

Οσο ανεπαρκής κι αν αποδεικνύεται για τον ρόλο ο ικανότατος ηθοποιός (είναι υπερβολικά «κουμπωμένος»), άλλο τόσο σαμποτάρεται στην πρώτη εμφάνισή του από τους αδιάφορους κακούς που τον πλαισιώνουν (Τζέροεν Κράμπε και Τζο Ντον Μπέικερ, τους θυμάται κανείς;) και τη σχεδόν ανέραστη Μάριαμ Ντ’ Αμπό σε ρόλο μυγιάγγιχτης τσελίστριας.

Πάλι καλά που στην ταινία συναντά κανείς μερικές από τις πιο συναρπαστικές σκηνές δράσεις (ξεκινώντας από την ιλιγγιώδη καταδίωξη της αρχής μέχρι την εναέρια αναμέτρηση του φινάλε), όπως και την σφραγίδα του αξιόπιστου και ικανότατου Τζον Γκλεν (πίσω από την κάμερα ταινίας Μποντ για τέταρτη φορά) σε μια σκηνοθεσία σφιχτοδεμένη και σωστά κλιμακούμενη.

Μια ανορθόδοξη χιονοδρομική κατάβαση για τον Τίμοθι Ντάλτον και την Μάριαμ Ντ' Αμπό

12. Προσωπική Εκδίκηση (Licence to Kill, 1989)
του Τζον Γκλεν

BOX OFFICE: 156, 2 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Γκλάντις Νάιτ

Ο Τίμοθι Ντάλτον επιδεικνύει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στην δεύτερη κατασκοπική εξόρμησή του, αυτή την φορά ωστόσο ο φιλμικός Τζέιμς Μποντ ξεχνάει περισσότερο από ποτέ τις λογοτεχνικές καταβολές του και μεταμορφώνεται σε μια σκληρή και σαδιστική στην απεικόνιση της βίας περιπέτεια, η οποία είναι ιδιαίτερα σκοτεινή και στερείται χιούμορ. Όχι όμως και έντασης.

Εχει, επιπλέον, ως άκρως πειστικό κακό τον Ρόμπερτ Ντάβι (αδίστακτο έμπορο ναρκωτικών με ατσαλένιο βλέμμα και με βοηθό του έναν άσημο ακόμη Μπενίσιο Ντελ Τόρο), μια θηλυκή σύμμαχο (Κάρεϊ Λόουελ) που, εκτός από ομορφιά επιδεικνύει προσωπικότητα και τσαγανό, και μια πλοκή που για σπάνια φορά κάνει τον βρετανό πράκτορα να μοιάζει λιγότερο άτρωτος και περισσότερο σε κίνδυνο από ποτέ.

Ιστορία εκδίκησης κατά βάση (ο Μποντ αναλαμβάνει να ξεπληρώσει με αίμα την δολοφονία αγαπητού συναδέλφου του), η ταινία σκόνταψε στα ταμεία, ίσως επειδή κυκλοφορούσε στις μέρες όπου τους λάτρεις της περιπέτειας δελέαζαν περισσότερο ο «Μπάτμαν» του Τιμ Μπέρτον και ο τρίτος «Ιντιάνα Τζόουνς». Οι παραγωγοί αντιλήφθηκαν το μούδιασμα του κοινού, έστειλαν τον πράκτορα σε εξαετείς διακοπές μακριά από τις αίθουσες και απήλλαξαν τον Τίμοθι Ντάλτον από τα καθήκοντά του.

Η ευεργετική επέμβαση του Q στην περιπέτεια του Μποντ

11. Επιχείρηση Χρυσά Μάτια (Goldeneye, 1995)
του Μάρτιν Κάμπελ

BOX OFFICE: 356, 4 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Τίνα Τέρνερ

Όταν ο Μποντ επέστρεψε στα σινεμά μετά από έξι χρόνια απουσίας, η θρυλική Άστον Μάρτιν είχε αντικατασταθεί από μια BMW, ο Μ είχε μεταμορφωθεί σε γυναίκα (μια επιβλητική Τζούντι Ντεντς), στη θέση της Μις Μάνιπενι βρισκόταν καθισμένη πλέον μια όμορφη νεαρά ύπαρξη (Σαμάνθα Μποντ) και τον ήρωα υποδυόταν ο Πιρς Μπρόσναν-μια παλιότερη επιλογή των παραγωγών που μόλις τώρα φάνηκε διαθέσιμη- ο οποίος επέστρεφε τον χαρακτήρα στο αρρενωπό, λακωνικό και σκληροτράχηλο μοντέλο που πρώτος επέβαλε ο Κόνερι.

Πιο επιδέξιος και άνετος στις περιπετειώδεις σκηνές απ’ ότι οπουδήποτε αλλού στο φιλμ, ο Μπρόσναν γοητεύει εύκολα την κάμερα, κάτι που δεν ισχύει για έναν από τους λιγότερο ενδιαφέροντες κακούς που έχουμε δει (ο Σον Μπιν στο ρόλο ενός πρώην κατασκόπου των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών και νυν αποστάτη), και η ταινία που τον πλαισιώνει γίνεται ένα λειτουργικό (αν και υπερβολικά μεγάλο σε διάρκεια) αναμάσημα από παλιότερες φόρμουλες και δοκιμασμένες με επιτυχία συνταγές της σειράς Μποντ.

Ειδική μνεία στην Φάμκε Γιάνσεν η οποία είναι απολαυστική στον ρόλο της Ζένια Αποπάνοφ (!), ενός φαρμακερού και απολύτως σαδιστικού θηλυκού που του αρέσει να συνθλίβει τα αρσενικά ανάμεσα στα πόδια της, την ώρα της ερωτικής πράξης.

Ο Τζέιμς Μποντ οδηγεί τανκ στους δρόμους της Αγίας Πετρούπολης

10. Ζεις Μονάχα Δυο Φορές (You Only Live Twice, 1967)
του Λιούις Γκίλμπερτ

BOX OFFICE: 116,6 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Νάνσι Σινάτρα

Δεδομένου ότι στην ίδια ταινία μπορεί κανείς να δει τον Μποντ να δολοφονείται και συνεπακόλουθα να κηδεύεται (με τιμές πλωτάρχη), αργότερα να ανασταίνεται, να επαναπατρίζεται (διόλου πετυχημένα) σε Ιάπωνα και να παντρεύεται σε παραδοσιακό γάμο για τις ανάγκες μιας αποστολής ενάντια στα σχέδια της σατανικής οργάνωσης ΦΑΣΜΑ, τότε το «Ζεις Μονάχα Δυο Φορές» θα έπρεπε να αποτελεί κομμάτι ανθολογίας στην ιστορία της σειράς.

Όλα αυτά χρεώνονται, ωστόσο, στον Ρόαλ Νταλ (συγγραφέα του «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας» μεταξύ άλλων δημοφιλέστατων παιδικών βιβλίων) και σε ένα σενάριο το οποίο έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να ζωντανέψει ένα από τα πιο αδύναμα βιβλία του Ίαν Φλέμινγκ μέσα από εμπνεύσεις που δεν λειτουργούν ακριβώς, αλλά σπρώχνουν τουλάχιστον την αδύναμη πλοκή να ξεδιπλωθεί πιο γρήγορα, τουλάχιστον μέχρι το τελευταίο ημίωρο της αναμέτρησης στο καταφύγιο του κακού η οποία μακρηγορεί και κουράζει.

Γυρισμένο εξ ολοκλήρου σε ιαπωνικό έδαφος, το φιλμ περιέχει το ωραιότερο, ίσως, σάουντρακ που έχει υπογράψει ο Τζον Μπάρι σε ταινία Μποντ (μαζί και ένα θαυμάσιο κομμάτι τίτλων), έναν Ντόναλντ Πλέζανς αρχετυπικό κακό και μια πλοκή η οποία κοπιαρίστηκε εν μέρει μελλοντικά στο «Η Κατάσκοπος που μ’ Αγάπησε», στο «Μουνρέικερ» και στο «Αύριο δεν Πεθαίνει Ποτέ».

Τίποτα από αυτά δεν κατάφεραν να συγκινήσουν, εντούτοις, τον Σον Κόνερι, ο οποίος είχε κουραστεί και έβρισκε δυσβάσταχτη την υπερβολική έκθεση που λάμβανε, γι’ αυτό και ετοιμαζόταν να αναχωρήσει από τον ρόλο του Μποντ. Θα χρειαζόταν να περάσουν τέσσερα χρόνια προκειμένου να αλλάξει γνώμη και να επιστρέψει με το «Τα Διαμάντια Είναι Παντοτινά» (που κρατά την 17η θέση στο παρών αφιέρωμα).

Ο Σον Κόνερι αποπλανεί την Καρίν Ντορ

9. Επιχείρηση Κεραυνός (Thunderball, 1965)
του Τέρενς Γιάνγκ

BOX OFFICE: 141, 2 εκατομμύρια δολάρια
ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΙΤΛΩΝ: Τομ Τζόουνς

Με την καλογυρισμένη δημιουργία του Τέρενς Γιάνγκ (είναι ο σκηνοθέτης που κρύβεται πίσω από το «Δρ. Νο» και το «Από τη Ρωσία με Αγάπη») οι ταινίες Μποντ άρχισαν να βαδίζουν εμφανέστατα σε ένα διαφορετικό μονοπάτι, εγκαταλείποντας σταδιακά το αρχικό λογοτεχνικό πνεύμα στο οποίο βασίστηκαν και δίνοντας έμφαση λιγότερο στην πλοκή και περισσότερο σε μια εντυπωσιακή επίδειξη εφέ, περίτεχνων σκηνών δράσης, απίθανης κασκάντας, τζετ σετ τοποθεσιών και άφθονης παρωδίας.

Ακόμα κι έτσι όμως, το «Επιχείρηση Κεραυνός» μοιάζει με μια καλολαδωμένη μηχανή ψυχαγωγίας, φέρνοντας τον Βρετανό πράκτορα αντιμέτωπο για δεύτερη φορά με την πανίσχυρη οργάνωση ΦΑΣΜΑ και τα σταθερά απρόβλεπτα σχέδιά της για κοσμική κατάκτηση, όπως εκπροσωπείται εδώ από τον Αντόλφο Τσέλι-μια από τις πιο δίκαια λησμονημένες περιπτώσεις κακού της σειράς.

Η ταινία εισάγει επιπλέον τη μετέπειτα ιδιαίτερα προσφιλή φόρμουλα των τριών διαφορετικών Bond girls ανά φιλμ: της θαρραλέας συμμάχου που δεν ζει δυστυχώς για να δει τους τίτλους τέλους (Μαρτίν Μπέσγουικ), της απόλυτης κακιάς (Λουτσιάνα Παλούτσι) και της γυναίκας που καταλήγει να γίνει εκλεκτή της καρδιάς του ήρωα (και να ζήσει!), για όσο διαρκεί φυσικά η ταινία (Κλοντίν Οζέρ).

Τζέιμς Μποντ εναντίον μαύρης...χήρας στο ξεκίνημα της ταινίας.

* Διαβάστε αύριο το τρίτο και τελευταίο μέρος. Για να δείτε τις θέσεις 24-17 πατήστε εδώ