Σήμερα, στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, θα προβληθεί στα πλαίσια του 24ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας και σε πανελλήνια πρεμιέρα, η καινούργια ταινία του Μπάμπη Μακρίδη, «Οίκτος». Το cinemagazine.gr, μετά την αποκλειστική δημοσίευση του making of της ταινίας, μίλησε με τον Έλληνα δημιουργό.

Να ξεκινήσω παραδοσιακά. Τι ήταν αυτό που σας τράβηξε κατ’ αρχήν στον «Οίκτο»;

Στην ιστορία μας ο οίκτος έχει άμεση σχέση με την θλίψη και την σχέση που έχει αυτή με την ευτυχία.. Πως αυτά τα δυο μπλέκονται στην καθημερινότητα. Ο ήρωας μας είναι χαρούμενος όταν είναι θλιμμένος και θλιμμένος όταν είναι χαρούμενος.  Αυτό το οξύμωρο σχήμα ήταν ο βασικός κορμός της αφήγησης και αυτό που μας κέντρισε.

Είναι ο «Οίκτος» ένα είδος μετα-κωμωδίας; Υπήρξε η πρόθεση να χρησιμοποιηθεί το χιούμορ σαν εκτόνωση ή σαν μέθοδος αποστασιοποίησης από τα τεκταινόμενα;

Μέσα από το χιούμορ σίγουρα υπάρχει μια εκτόνωση και κάποια αποστασιοποίηση. Όταν πετύχεις αυτήν την εκτόνωση το δραματικό που ακολουθεί είναι ακόμα πιο δυνατό συναισθηματικά. Με ενδιέφερε σε αυτήν την ταινία ο θεατής να μπαινοβγαίνει στην συναισθηματική κατάσταση του ήρωα και το χιούμορ βοηθά σε αυτό. 

Απεχθάνομαι τις ταμπέλες, είναι μια κλασσική (παλαιο)κριτική μέθοδος ταξινόμησης για να αισθανόμαστε κατανοητοί. Ωστόσο, έξι χρόνια μετά το «L» και τα διπλάσια και βάλε από το άτυπο ή μη ξεκίνημα του weird wave, αισθάνεστε μέρος ενός «ρεύματος»;

Δεν υπάρχουν ταμπέλες . Υπάρχει το τότε και το τώρα. Οι τότε ταινίες και οι τωρινές ταινίες. Ρεύμα υπήρχε και υπάρχει και ελπίζω να εξακολουθεί να υπάρχει. Αυτό είναι το ρεύμα της δημιουργίας. Υπάρχει μια έξαρση και έξαψη στην χώρα μας σε σχέση με τον κινηματογράφο. Αυτό μόνο θετικό είναι. Ναι, μπορεί να είμαι μέρος αυτής της έξαψης και νιώθω ωραία. Μακάρι να συνεχίζουμε να γυρίζουμε ταινίες και ας μπαίνουν ταμπέλες που βοηθούν την ταξινόμηση.

Πόσο κινδυνεύει ένα ρεύμα να γίνει αισθητικό καθεστώς άρα και ένα είδος μόδας; Είναι για σας αυτός λόγος αυτοκατάργησής του;

Στην χώρα γυρίζονται κάθε χρόνο πολλές διαφορετικές ταινίες. Διαφορετικής θεματολογίας και αισθητικής. Υπάρχει θεματική ποικιλία στις ταινίες μας.  Άρα πολλά ρεύματα.

Βλέποντας το weird, σε ποιο αίτημα εκτιμάτε πως απάντησε ή/και εξακολουθεί να απαντά;

Πιστεύω ότι το σινεμά δεν είναι για να δίνει απαντήσεις αλλά να γεννά ερωτήματα. 

Υπάρχει μια καταπληκτική σκηνοθετική στιγμή, όταν ο ήρωας καλείται επειγόντως στο νοσοκομείο, στην μπάντα ακούγεται το ρέκβιεμ του Μότσαρτ, το κοινό υποθέτει πως τα νέα είναι δυσάρεστα, όμως τελικά είναι "δυσάρεστα" για τον ήρωα, αφού η σύζυγός του ζει. Αυτή η ευθυγράμμιση με τον ήρωα δεν είναι διαρκής, άλλοτε το έργο μοιάζει να τον κοιτά από απόσταση, να τον «μελετά». Περιγραφή, μελέτη ή και τα δύο λοιπόν; Διασκεδάζετε με την «χιτσκοκική» χειραγώγηση των προσδοκιών του θεατή;

Η ταινία μας είναι η παρατήρηση μιας τέτοιας συμπεριφοράς Κάποτε ακολουθεί τον ήρωα και κάποτε τον αφήνει να δράσει χωρίς να συμμετέχει.  Κρατώντας μια τέτοια φόρμα ο θεατής αναγκάζεται να γίνει κάποιες φορές παρατηρητής, και κάποιες  να ταυτιστεί με τον ήρωα. Με αυτόν τον κάπως σχιζοφρενικό τρόπο της σκηνοθεσίας νομίζω ότι καταλαβαίνουμε καλύτερα την σύγχυση  που υπάρχει στο κεφάλι του ήρωα.

Το κινηματογραφικό αυγό του Κολόμβου: Η σκηνοθεσία υπηρετεί το σενάριο ή το ανάποδο;

Είναι αλληλένδετα. Πρώτα υπάρχει η δυνατή ιστορία και μετά έρχεται η σκηνοθεσία να την υπηρετήσει.  Αυτό που με ενδιαφέρει είναι μια καλή ταινία στο σύνολο της και όχι μια καλή σκηνοθεσία ή μόνο ένα κάλο σενάριο. Αυτό που έχει σημασία είναι η σκηνοθεσία και το σενάριο να κάνουν μια καλή ταινία.

Ο κ. Δρακόπουλος βρίσκει μια θαυμάσια μονοτονικότητα στην ερμηνεία του, σαν Μπάστερ Κίτον της κλιμακούμενης αυτολύπησης, που ακολουθεί σ' όλο το έργο. Πως δουλέψατε μαζί τον ρόλο;

Με τον Γιάννη δεν κάναμε τίποτα ιδιαίτερο. Ούτε πρόβες ούτε αναλύσεις. Προσπαθήσαμε απλώς στο γύρισμα να έχουμε μια απλότητα στα εκφραστικά  μέσα. Δεν θέλαμε υπερβολές. Η κλιμάκωση του χαρακτήρα έρχεται μέσα από το βλέμμα του Γιάννη και από πως η ανάγκη του γίνεται απόγνωση. 

Αντικαθίσταται, αισθάνεστε, το συναίσθημα από την εμμονή στην σημερινή ανθρώπινη πραγματικότητα;

Να σας πω την αλήθεια δεν ξέρω. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να καλλιεργούμε εμμονικά το συναίσθημα.

Τέλος, μια ερώτηση για την κριτική. Ποιον ρόλο βρίσκετε στην κριτική κινηματογράφου και πως εκτιμάτε την κατάστασή της εγχωρίως;

Όταν η κριτική  βοηθάει στο να γίνεις καλύτερος, εκτελεί το καθήκον της είτε είναι εγχώρια είτε όχι.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Ευχαριστώ πολύ κι εγώ για το ενδιαφέρον για την ταινία μας

Η ταινία του Μπάμπη Μακρίδη «Οίκτος» παίζεται στις αίθουσες από σήμερα, Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου.