Περισσότερα από ​40 χρόνια μετά τους «Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού», ο Χάρισον Φορντ φορά την φεντόρα του διασημότερου αρχαιολόγου του κινηματογραφικού πλανήτη και ολοκληρώνει τις περιπέτειες του Ιντιάνα με ένα πέμπτο κεφάλαιο σε σκηνοθεσία Τζέιμς Μάνγκολντ.

Με αφορμή την κυκλοφορία του «Δίσκου του Πεπρωμένου» και ως γνήσιοι λάτρεις των περιπετειών του Ιντιάνα Τζόουνς, βάζουμε σε αξιολογική σειρά τις ταινίες του και αποθησαυρίζουμε τις αναμνήσεις που μας χάρισε, τις νοσταλγικές ανασκαφές που έχουν το όραμα της χειροποίητης περιπέτειας και τον ήχο της ανυπέρβλητης μουσικής του Τζον Γουίλιαμς.

05. «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου» (2008)

Είκοσι τέσσερα συνεχή χρόνια κρατούσε ο «Ναός του Χαμένου Θησαυρού» τα πρωτεία της πιο αδύναμης περιπέτειας στα χρονικά της δημοφιλούς κινηματογραφικής σειράς. Δυο δεκαετίες αργότερα, ο απαξιωτικός τίτλος ανήκει δικαιωματικά στην τέταρτη εξόρμηση του Ιντιάνα Τζόουνς: Ένα προχειρογραμμένο αναμάσημα από σκόρπια ευρήματα που ενέκρινε ο Τζορτζ Λούκας - μακροχρόνιος υποστηρικτής της σεναριακής ισχνότητας - και στο οποίο δεν φαίνεται να πιστεύει κανένας από τους εμπλεκόμενους συντελεστές. Δεν είναι παράλογο που ο ίδιος ο Σπίλμπεργκ φρόντισε να διατυμπανίσει σε παραπάνω της μίας περιπτώσεις την δυσαρέσκειά του με το φιλμ. Λουκάς Κατσίκας

04. «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού» (1984)

Με μια εισαγωγή-όνειρο, εμπνευσμένη από τα χορευτικά του Μπάσμπι Μπέρκλεϊ, ο παγιωμένος πλέον Σπίλμπεργκ μετά τις τεράστιες επιτυχίες του πρώτου Ιντιάνα και του «E.T.», υπόσχεται ένα πιο φαντασμαγορικό και ακριβό θέαμα, μέχρι να μπει στη σπηλιά. Για πολλούς η πιο σκοτεινή στιγμή του, για άλλους από τις πιο παιδικές του, για τρίτους μια γενναία αλληγορία, ένα φιλμ χαμένο στην πολυσημία του, χωρίς την πυξίδα του προηγούμενου και του επόμενου, κι έτσι όμως πολύ ψηλά στη λίστα με τα συναρπαστικά παραμύθια των 80ς. Τάσος Μελεμενίδης

03. «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και ο Δίσκος του Πεπρωμένου» (2023)

Με τον ήχο ενός ρολογιού να ακούγεται πριν καν δεις την πρώτη εικόνα της ταινίας, ο «Δίσκος του Πεπρωμένου» θα μπορούσε κάλλιστα να τιτλοφορείται «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και η Αναζήτηση του Χαμένου Χρόνου».

Ο αναπάντεχος στοχασμός για το πέρασμα του χρόνου που βρίσκεται στην καρδιά της ταινίας (με όρους μπλοκμπάστερ προφανώς, που απέχουν παρασάγγας από τις λογοτεχνικές σελίδες του Μαρσέλ Προυστ), μετουσιώνει το τελευταίο κεφάλαιο του Ιντιάνα σε μία θαρραλέα ιχνηλάτηση της «περιπέτειας της ζωής». Όλα έχουν αλλάξει, γιατί αυτή τη φορά η Ιστορία έχει πληγώσει τον Ίντι. Προσωπικά. Ο Τζέιμς Μάνγκολντ πατάει στην αισθητική (ή μήπως αφηγηματική μνήμη;) Σπίλμπεργκ με επιτυχία και μέσα από μία σειρά εικονογραφικών αντιθέσεων, όπως το επίπονο, «ρεαλιστικό» γήρας απέναντι στην ψηφιακή CGI ακμή (η εισαγωγική σκηνή) ή το κυνηγητό ενός καβαλάρη του παρελθόντος σε ένα σύγχρονο γιορτάσι που υποδέχεται τη νέα, διαστημική εποχή, προσπαθεί τρυφερά να χαρίσει στον αγαπημένο μας ήρωα ένα ανακουφιστικό παρόν (το μέλλον άλλωστε του είναι αδιάφορο). Ψυχαγωγικός, αντιφασιστικός, ευρηματικός, αστείος και συγκινητικός, ο τελευταίος «Ιντιάνα» αποχαιρετά με περίσσια αγάπη έναν ένδοξο χαρακτήρα του σινεμά και τον αντιμετωπίζει ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο. Αντί να τον ενταφιάσει στην Ιστορία, επιλέγει να του προσφέρει μία ανθρώπινη αγκαλιά. Πάνος Γκένας

02. «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και η Τελευταία Σταυροφορία» (1989)

Η «Τελευταία Σταυροφορία» φέρνει αντιμέτωπους τον Χάρισον Φορντ και τον Σον Κόνερι σε ένα ιδανικό συνταίριασμα πατέρα-γιου και ο Σπίλμπεργκ βρίσκει την ευκαιρία να στήσει μία ψυχαναλυτική μελέτη στο ύφος μιας προσκοπικής περιπέτειας. Από την Βενετία ως την Ιορδανία, δισκοπότηρα, ημερολόγια, ναζί και σταυροφόροι αποτελούν το φόντο στη σύγκρουση του τολμηρού γιου απέναντι στον ευφυή πατέρα, ο Ρίβερ Φίνιξ ως ανήλικος Ιντιάνα γίνεται άμεση κινηματογραφική μνήμη και ο Σπίλμπεργκ ολοκληρώνει στα τέλη του '80 τις χειροποίητες περιπέτειες του αγαπητού αρχαιολόγου έτσι όπως πρέπει. Με έναν τυχοδιωκτικό καλπασμό στο ηλιοβασίλεμα. Πάνος Γκένας

01. «Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού» (1981)

Ο Σπίλμπεργκ στροβιλίζει τις ευρηματικές ιδέες του σεναριογράφου Λόρενς Κάσνταν σε έναν τυφώνα αδρεναλίνης και καθαρού δέους ο οποίος συνέδεε την περιπέτεια, τον ρομαντισμό, τον τρόμο και την φαντασία σε μια ασταμάτητη μηχανή πρόκλησης συγκινήσεων. Οι «Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού» παραμένουν διαχρονικά το επιστέγασμα της τέχνης του Σπίλμπεργκ ως απαράμιλλου παραμυθά και ως δαιμόνιου διασκεδαστή. Από την άλλη θα στέκουν πάντα ως ένα τρανό παράδειγμα της ικανότητας του κινηματογράφου να ακυρώνει για λίγο την αληθινή ζωή, να σε εισχωρεί σε έναν θαυμαστό κόσμο και να σου δημιουργεί την τέλεια ψευδαίσθηση ότι μπορείς κι εσύ να κατοικήσεις μέσα του. Λουκάς Κατσίκας