Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο: Ο Ζία Ζάνγκε μας εξομολογείται πώς με τις «Άγριες Πληγές» σκηνοθέτησε ένα πραγματικό επίτευγμα

Από τους σημαντικότερους δημιουργούς του σύγχρονου σινεμά, ακούραστος χρονικογράφος των κατακλυσμιαίων αλλαγών που έχουν συντελεστεί κατά τις καθοριστικές τελευταίες δεκαετίες στη χώρα του, ο Κινέζος σκηνοθέτης εξηγεί στον Λουκά Κατσίκα πώς δύο δεκαετίες προετοιμασίας και κινηματογράφησης οδήγησαν όχι μόνο σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας για μια ολόκληρη χώρα και τους ανθρώπους της, αλλά και σε μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς-η οποία προβάλλεται ήδη στις ελληνικές αίθουσες.

Συνέντευξη στον Λουκά Κατσίκα
Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο: Ο Ζία Ζάνγκε μας εξομολογείται πώς με τις «Άγριες Πληγές» σκηνοθέτησε ένα πραγματικό επίτευγμα

«Ξεκίνησα να γυρίζω αυτή την ταινία από το 2001, σε μια περίοδο κατά την οποία η Κίνα εισερχόταν σε μια νέα εποχή, μια νέα χιλιετία την οποία όλοι υποδεχόμασταν με μεγάλο ενθουσιασμό και προσδοκίες ως προς το τι θα μας έφερνε η ένταξη στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, η εξασφάλιση της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων, η παγκοσμιοποίηση. Ως κοινωνία, η Κίνα εκείνης της περιόδου ήταν πολύ χαοτική, ταυτόχρονα όμως και γεμάτη ενέργεια. Κι αυτό, κατά κάποιον τρόπο, με έσπρωξε να χρησιμοποιήσω μια DV κάμερα και να αρχίσω να καταγράφω αυθόρμητα ό,τι συνέβαινε γύρω μου. Μάλιστα σκεφτόμουν αρχικό να ονομάσω την ταινία μου «Ένας Άνθρωπος με μια Ψηφιακή Κάμερα», παραφράζοντας τον τίτλο της θρυλικής δημιουργίας του Τζίγκα Βερτόφ, του «Ανθρώπου με την Κινηματογραφική Μηχανή». Πάντως δεν είχα ουσιαστικά σενάριο στο μυαλό μου, όταν ξεκινούσα, δεν ήξερα αν θα προκύψει κάποια αφήγηση, αν θα υπάρξει ένα ξεκάθαρο τέλος. Προσπαθούσα να κατευθύνω τους ηθοποιούς μου στο να αλληλοεπιδράσουν με τους χώρους και τις πόλεις που κινηματογραφούσα εκείνη τη στιγμή. Έτσι, χρησιμοποιώντας το συγκεκριμένο μοντέλο εργασίας, τράβηξα πολύ υλικό, πολλές εικόνες από τα τελευταία 20 και κάτι χρόνια, χωρίς καν να σταθώ κάποια στιγμή και να τις κοιτάξω προσεκτικά ή να τις συμβουλευτώ. 

Μέχρι που χτύπησε ο COVID. Τότε αναγκαστικά έκανα παύση με τα πάντα και απομονώθηκα, καθώς δεν είχα την ευκαιρία να συναναστρέφομαι άλλους ανθρώπους. Έτσι, άρχισα να εξετάζω το υλικό που είχα τραβήξει όλα αυτά τα χρόνια και συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να το επεξεργαστώ εκ νέου και να σκεφτώ πώς θα μπορούσα να το μετατρέψω είτε σε ντοκιμαντέρ είτε σε μια ξεκάθαρα αφηγηματική ταινία. Όταν αποφάσισα το δεύτερο, η πρόκληση ήταν να δω πώς θα μπορούσα να βρω συνοχή και οργανική συνέχεια μέσα από ένα τόσο ευρύ και κατακερματισμένο υλικό. Πάντως σίγουρα δεν ήθελα να περιοριστώ στην ιδέα μιας ερωτικής ιστορίας μεταξύ δύο χαρακτήρων. Πρόκειται για ιστορίες ολόκληρων γενεών από τα τέλη της δεκαετίας του '70 έως τις αρχές της δεκαετίας του '80. Είναι το χρονικό μιας χώρας που περνά μέσα από τη μεταρρύθμιση και συνεπακόλουθα η επιθυμία των ανθρώπων για ελευθερία και για μια καλύτερη ζωή που να τους πηγαίνει μπροστά και να μην είναι η ίδια με πριν. 

Για τον λόγο αυτό ξεκινώ την ταινία μακροσκοπικά, ως το συλλογικό πορτραίτο μιας χώρας, και στη συνέχεια εστιάζω στο πώς δύο άνθρωποι βιώνουν το μυητικό τους ταξίδι συναισθηματικά, ρομαντικά και ως αντανάκλαση μιας κοινωνίας που γύρω τους μεταμορφώνεται. Στο μυαλό μου η διαδικασία έμοιαζε σχεδόν με τη δημιουργία ενός αφηρημένου πίνακα τον οποίο να μπορείτε κατόπιν εσείς, οι θεατές, να ερμηνεύσετε όπως θέλετε. Όμως δεν αποτυπώνω μόνο αυτούς τους ανθρώπους. Αποτυπώνω κι εμένα ως κινηματογραφιστή κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων. Καταγράφω τη δική μου οπτική, τη δική μου υποκειμενικότητα σε διαφορετικές εποχές, σε διαφορετικούς χώρους, τη δική μου αλληλεπίδραση με τον κόσμο γύρω μου. 

Με ρωτάτε αν αυτή η συνεχής ενασχόλησή μου με τη σύγχρονη ιστορία της χώρας μου με καθιστά ένα είδος ανεπίσημου χρονογράφου της ιστορίας της. Δεν μπορώ πραγματικά να ισχυριστώ κάτι τέτοιο, είμαι απλώς ένας σκηνοθέτης που αισθάνεται ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει το σινεμά ως μέσο προκειμένου να καταγράψει την Ιστορία και κατόπιν, μέσα της, να ενσωματώσει τις δικές μας ιστορίες. Νομίζω, έπειτα, ότι είναι σημαντικό να προσπαθώ να καταλάβω το εδώ και τώρα, να αποκρυπτογραφήσω τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή, ειδικά αφότου έχεις βιώσει τόσες πολλές αλλαγές και μετατροπές τα τελευταία 20 και κάτι χρόνια, τόσο πολιτικά, οικονομικά, τεχνολογικά όσο και υπαρξιακά. Διότι πώς θα καταλάβεις τι συμβαίνει στο σήμερα χωρίς να κοιτάξεις πίσω, χωρίς να χρησιμοποιήσεις την προοπτική του χρόνου προκειμένου να εξετάσεις πού ήμασταν και πού είμαστε τώρα; 

INFO
Η ταινία «Άγριες Πληγές» κυκλοφορεί από την AMA FILMS και προβάλλεται αποκλειστικά στην αίθουσα ΑΣΤΥ.

Βίντεο: Το «Aftersun» και οι τρόποι που φωλιάζει μέσα σουΠαγκόσμια ημέρα της σταθεράς π: Ξαναβλέπουμε το άριστο, μαθηματικό θρίλερ του Ντάρεν Αρονόφκσι