Καζίνο Ρουαγιάλ (Casino Royale, 2006) του Μάρτιν Κάμπελ
Box office: 596,4 εκατ. δολλάρια
Τραγούδι τίτλων: Κρις Κορνέλ («You Know my Name»)
Πόσα μαρτίνι; 3,5/4

Στην πρώτη του αποστολή ως 007, ο Τζέιμς Μποντ αντιμετωπίζει έναν τραπεζίτη με τρομοκρατικές διασυνδέσεις (ένας επιβλητικός Μαντς Μίκελσεν), ερωτεύεται μια εντεταλμένη των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών (η πανέμορφη Εύα Γκριν) και γυρίζει ως επί το πλείστον πλάτη στις εξώφθαλμες κασκάντες, τις εκατόμβες πυροτεχνικών εφέ, τις εξυπνακίστικες ατάκες και τα κοσμοπολίτικα πηγαινέλα που με τα χρόνια φόρτωσαν την σειρά με μια πληκτικά οικεία γραφικότητα.

Το «Casino Royale» πατά σωστά το κουμπί της επανεκκίνησης σε μια κουρασμένη μυθολογία για να μας συστήσει έναν Μποντ τραχύ και αμείλικτο στην πρακτορική σταυροφορία του, τρωτό εντούτοις μπροστά σε μια σειρά από προσωπικά διλήμματα που καλείται να αντιμετωπίσει. Εισδύοντας σε έναν ρόλο που με τον καιρό έγινε ένα μοδάτο, υπερρεαλιστικό σύμβολο, ο Ντάνιελ Κρεγκ αφήνει, πίσω από το σχεδόν ανέκφραστο προσωπείο και την ατσαλένια σωματική κατατομή, να φανεί για πρώτη φορά ένας πραγματικός χαρακτήρας.

Ο Μποντ του βρίσκεται πολύ κοντά στο ψυχρό, κυνικό μοντέλο που είχε οραματιστεί ο Ίαν Φλέμινγκ, ταυτόχρονα όμως μας αποκαλύπτεται ως ένας δραματικός ήρωας που συνειδητοποιεί σταδιακά ότι για να περάσει στα εδάφη του μύθου θα πρέπει προηγουμένως να θυσιάσει κάθε ανθρώπινη ιδιότητά του. Κάπως έτσι, το εξαιρετικό φινάλε της ταινίας δεν προσφέρει κατακλείδα σε μια ακόμη κεφάτη υπερπεριπέτεια του δημοφιλούς κατασκόπου.

Γίνεται δήλωση μιας χειρονομίας πλήρους αυταπάρνησης, κατά την οποία ο ήρωας συνθλίβει κάθε γήινη υπόσταση για να εγείρει πάνω της ένα αμοραλιστικό είδωλο, μια αλάνθαστη μηχανή που σκοτώνει. Αυτό που δευτερόλεπτα πριν τους τίτλους του τέλους θα μας συστηθεί μια για πάντα ως «Μποντ…Τζέιμς Μποντ!».

Quantum of Solace του Μαρκ Φόρστερ
Box office: 591,7 εκατ. δολλάρια
Τραγούδι τίτλων: Τζακ Γουάιτ και Αλίσια Κιζ («Another Way to Die»)
Πόσα μαρτίνι; 2,5/4

Δίνοντας περισσότερο την εντύπωση μακροσκελούς επίλογου στην προηγούμενη ταινία, η δεύτερη εμφάνιση του Ντάνιελ Κρεγκ με το κοστούμι του Μποντ προκύπτει μερικώς απογοητευτική κι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην σκηνοθεσία του Μαρκ Φόρστερ.

Ο δημιουργός του «Χορού των Τεράτων» και του «Ψάχνοντας τη Χώρα του Ποτέ» φανερώνει ικανότητα στο να χειρίζεται τις πιο ανθρώπινες και ψυχολογικές πλευρές της ιστορίας, όταν φτάνει, εντούτοις, ώρα να κινηματογραφήσει σκηνές δράσης αποδεικνύεται εντελώς ανεπαρκής, παραδίδοντας ένα ζαλιστικό, θολό και ασυνάρτητο θέαμα που δεν προσφέρει ευχαρίστηση σε κανέναν.

Αν κανείς θέλει να προσθέσει σε αυτό το γεγονός ότι ο Ματιέ Αμαλρίκ φαντάζει εντελώς αμελητέος σε ρόλο κακού, το σενάριο έχει ενδιαφέρουσες παραμέτρους αλλά μοιάζει ανολοκλήρωτο και με αδυναμία εστίασης, οποιαδήποτε υποψία χιούμορ έχει πάει εντελώς περίπατο και ο Τζακ Γουάιτ συνθέτει ένα από τα πιο ασήμαντα κομμάτια που έχουν ακουστεί ποτέ στη σειρά, τότε το «Quantum of Solace» είναι σαφώς ένα βήμα πίσω σε σχέση με τον ανανεωτικό προκάτοχό του.

Ευτυχώς που, εκτός από τον Ντάνιελ Κρεγκ που κερδίζει με την αξία του τον ρόλο ενός αξιομνημόνευτου Μποντ, υπάρχει και το χάρμα οφθαλμών που ονομάζεται Όλγα Κουριλένκο, ένα θεσπέσιας ομορφιάς και μαγνητισμού Bond girl.

Skyfall (2012) του Σαμ Μέντες

Το 2006 ο σκηνοθέτης Μάρτιν Κάμπελ («Επιχείρηση Χρυσά Μάτια») και ένα τρίο ικανότατων σεναριογράφων ανέλαβαν να ανανεώσουν μια κινηματογραφική μυθολογία η οποία μετρούσε όχι μόνο κάμποσες πολύπαθες δεκαετίες στην πλάτη της αλλά και αρκετές περιπτώσεις ταινιών στις οποίες η εμπορική απήχηση δεν συμβάδιζε πάντα με την καλύτερη ποιότητα.

Το «Καζίνο Ρουαγιάλ» κατόρθωσε να επαναδρομολογήσει δυναμικά τη μυθολογία του προσφιλούς Βρετανού πράκτορα, προσδίδοντάς της γνήσιο τσαγανό όπως και ένα συναισθηματικό και ψυχολογικό βάθος που ουδέποτε είχε. Πάνω σε αυτό ακριβώς το δίπτυχο δουλεύει και ο Σαμ Μέντες για λογαριασμό της 23ης επίσημης περιπέτειας Μποντ.

Μοναδικός βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης (κέρδισε το αγαλματίδιο το 1999 για το «American Beauty») που έχει ποτέ αναλάβει ταινία της σειράς, ο Μέντες προσφέρει ένα στιβαρό πάντρεμα του θεάματος και του περιεχομένου, πραγματοποιεί άφθονα κλεισίματα του ματιού στο παρελθόν του ήρωα, φροντίζοντας όμως να τον αντιμετωπίσει με τον πραγματισμό του σήμερα, διαλέγει ως απολαυστικό κακό έναν εξαιρετικό Χαβιέ Μπαρδέμ και ρίχνει μεγάλο βάρος στο ανθρώπινο στοιχείο.

Στο «Skyfall» θα συναντήσει, λοιπόν, κανείς τις κοσμοπολίτικες περιηγήσεις και τους απίθανους ηρωισμούς του Μποντ, θα εκπλαγεί ακόμη περισσότερο, ωστόσο, βλέποντας τον αλλοτινό αλώβητο υπερκατάσκοπο να φανερώνει ευάλωτες και απρόσμενα εσωτερικές πλευρές του ή την ιστορία να μεταχειρίζεται αναπάντεχα σύνθετες θεματικές.

Εναλλάσσοντας εντυπωσιακές σεκάνς δράσης (όπως το εναρκτήριο κυνηγητό ή μια θαυμάσια νυχτερινή συμπλοκή σε έναν από τους ψηλότερους ορόφους ενός ουρανοξύστη, αποστομωτικά φωτογραφημένη από τον Ρότζερ Ντίκινς) με σκηνές που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις μεστές συνδιαλλαγές μεταξύ των χαρακτήρων, ο Μέντες απομακρύνει τα πολυδοκιμασμένα και εξαντλημένα τρικ των παλιότερων δημιουργιών Μποντ για να εστιάσει σε μια αφήγηση στρωτή και σε μια σειρά από μικρές αλλά αιφνίδιες καινοτομίες που είναι καλύτερο καθένας θεατής να ανακαλύψει μόνος του.

Κι αυτό που προσφέρει στους θαυμαστές μιας τόσο εμβληματικής φιγούρας του σινεμά περιπέτειας, μετά από πενήντα χρόνια κινηματογραφικής ζωής, είναι η ευκαιρία να δουν τον αγαπημένο τους πράκτορα να μεταμορφώνεται επιτέλους σε ένα πλάσμα πολλών και μυστήριων διαστάσεων. Το «Skyfall» γίνεται μια τονωτική ένεση κατευθείαν στην καρδιά ενός ήρωα και μαζί μιας ολόκληρης φιλμικής εποποιίας.

SPECTRE (2015) του Σαμ Μέντες
Box office (μέχρι στιγμής): 70,4 εκατ. δολλάρια
Τραγούδι τίτλων: Σαμ Σμιθ («Writing's on the Wall»)
Πόσα μαρτίνι; 2,5/4

Αφού κατόρθωσε να βάλει, τρία χρόνια πριν, την υπογραφή του σε μια από τις 2-3 καλύτερες ταινίες στα χρονικά όλης της σειράς, ο Σαμ Μέντες εδώ μοιάζει να χαλαρώνει και να απολαμβάνει την καινούργια κινηματογραφική διαδρομή του πράκτορα ανά τον κόσμο, καθώς προσπαθεί να συνδέσει τα χαμένα κομμάτια του εγκληματικού παζλ που ονομάζεται SPECTRE και να ανακαλύψει ποια μυστηριώδης σχέση τον συνδέει με τον εγκέφαλο της οργάνωσης.

Χαλαρώνει, ωστόσο, υπερβολικά, με αποτέλεσμα η δεύτερη σκηνοθετική εμπλοκή του σε περιπέτεια Μποντ να μοιάζει με διεκπεραίωση. Οι σκηνές δράσης δίνουν την εντύπωση ότι έχουν γυριστεί σε αυτόματο πιλότο (με εξαίρεση το εντυπωσιακό ξεκίνημα πριν τους τίτλους αρχής), η πλοκή προδίδει ίχνη τεμπελιάς, θυμίζοντας σε αρκετά σημεία λεπτομέρειες από παλιότερες και καλύτερες ταινίες του ήρωα, η κλιμάκωση του φινάλε αποδεικνύεται άκρως απογοητευτική, ακόμη και το λυγμόλαλο τραγούδι των τίτλων είναι πραγματικά μετριότατο.

Το «SPECTRE» πάσχει όμως, ούτως ή άλλως, από μια σειρά ατυχέστατων επιλογών: επιστρατεύει την υψηλού προφίλ Μόνικα Μπελούτσι σε ρόλο Bond girl για να της χαρίσει μετά βίας μια πεντάλεπτη εμφάνιση (εκτός κι αν το ψαλίδι του μοντάζ βρήκε ως βασικό θύμα του την Ιταλίδα καλλονή). Αφήνει τον θεόρατο Ντέιβ Μπαουτίστα να φαντάζει, σε ρόλο πρωτοπαλλήκαρου των κακών, ως φτωχός συγγενής του Ρόμπερτ Σο («Από τη Ρωσία με Αγάπη»). Αγκαζάρει την Λέα Σεϊντού ως ρομαντική παρτενέρ του ήρωα, και η ηθοποιός είναι ομολογουμένως χάρμα οφθαλμών επί οθόνης, όμως το σενάριο επιμένει να την αντιμετωπίζει σε όλη τη διάρκεια του φιλμ ως έναν δυσδιάστατο χαρακτήρα. Όσο για τον Κρίστοφ Βαλτς, η πολλοστή εμφάνισή του σε ρόλο ευφυούς κακού εδώ φανερώνει σημάδια κόπωσης και αχρείαστης επανάληψης.

Όλα αυτά δεν στερούν, φυσικά, από το «SPECTRE» την ευπρόσδεκτη αίσθηση ενός προσεγμένου, παλιομοδίτικου και γυρισμένου με άκρατο επαγγελματισμό θεάματος το οποίο επιβεβαιώνει επιπλέον και πως ο στιβαρός, γρανιτένιος θαρρείς Ντάνιελ Κρεγκ ίσως να υπήρξε ο καλύτερος διάδοχος του Σον Κόνερι στον συγκεκριμένο ρόλο. Είναι κρίμα, ωστόσο, που μια τόσο άνευρη και μηχανικά δοσμένη ταινία έρχεται να διαδεχτεί το θριαμβευτικό «Skyfall», δίχως να προσπαθεί έστω να το μιμηθεί σε συγκινήσεις και αξιομνημόνευτες σκηνές.

Διαβάστε ακόμη:
Ξαναβλέπουμε όλα τα Τζέιμς Μποντ: Από τον «Δρ.Νο» στον «Χρυσοδάκτυλο»