Η τρίτη ταινία του Αργεντίνου σκηνοθέτη Σαντιάγκο Μίτρε με τίτλο «Ο Πρόεδρος» ξεκίνησε το διεθνές της ταξίδι στο 70ο Φεστιβάλ Καννών, συμμετέχοντας στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα. Πρόκειται για την πλέον φιλόδοξη προσπάθεια μιας φιλμογραφίας με ιδιαίτερο πολιτικό στίγμα (βλ. το «El Estudiante» και την «Paulina»), με πρωταγωνιστή τον ιδιαίτερα αγαπητό Ρικάρντο Νταρίν («Ιστορίες για Αγρίους»).

Ο 61χρονος ηθοποιός ηγείται ενός αξιοπρόσεκτου καστ που περιλαμβάνει την Παουλίνα Γκαρσία («Γκλόρια»), την Έλενα Ανάγια («Το Δέρμα που Κατοικώ») και τον Κρίστιαν Σλέιτερ. Όσο για την υπόθεση, περιστρέφεται γύρω από τον νεοεκλεγέντα Αργεντίνο Προέδρο (Νταρίν), ο οποίος καλείται να λάβει μέρος σε μία κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής των χωρών της Νοτίου Αμερικής. (Διαβάστε περισσότερα για την ταινία καθώς και την άποψή μας εδώ).

Στις προπερασμένες (πλέον) Κάννες είχαμε την ευκαιρία να συναντήσουμε τόσο τον Μίτρε όσο και τον Νταρίν, σε μία ανοιχτή συζήτηση που δε θα μπορούσε φυσικά να αφήσει απ’ έξω την πολιτική. Άλλωστε, είναι η ίδια η ταινία που μας προδιαθέτει για αυτό.

Νταρίν: «Όχι, ο χαρακτήρας μου δε μοιάζει με κανέναν εν ζωή πρόεδρο».

Είναι βασισμένη σε αληθινή ιστορία;

Σαντιάγκο Μίτρε: Ναι! Ο Ρικάρντο έχει διατελέσει πρόεδρος και δουλέψαμε ουσιαστικά τη βιογραφία του [γέλια]. Είναι μυθοπλασία, ωστόσο υπάρχουν στοιχεία που συνδέονται με αληθινά γεγονότα και κοινωνικά προβλήματα, οπότε μπορεί κανείς να βρει ομοιότητες με κάποια υπαρκτά πρόσωπα από το χώρο της πολιτικής.

Πότε γράφτηκε το σενάριο; Επί προεδρίας ποιανού Αμερικανού προέδρου;

Σ.Μ.: Επί Ομπάμα. Όμως το τελευταίο μέρος του φιλμ γυριζόταν την περίοδο των εκλογών. Τότε συζητούσαμε με τον Κρίστιαν [σ.σ. Σλέιτερ, που παίζει τον απεσταλμένο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ] για το αν θα έπρεπε να είμαστε πιο συγκεκριμένοι σχετικά με το ρόλο του, υπογραμμίζοντας τα νέα πολιτικά δεδομένα στην αμερικανική κυβέρνηση.

Πώς εντάχθηκε στην παραγωγή [σ.σ. ο Σλέιτερ];

Σ.Μ.: Γρήγορα σχετικά, του άρεσε το σενάριο, είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος με την πολιτική και ενδιαφερόταν να συμμετέχει στην ταινία, απόλαυσε πολύ τον χαρακτήρα του, έτσι ευτυχώς για εμάς, είπε ναι.

Ρικάρντο, πως προσέγγισες τον ρόλο του προέδρου;

Ρικάρντο Νταρίν: Ναι, είναι το στυλ μου! [γέλια] Όλη η διαδικασία της προσέγγισης του ρόλου συζητήθηκε και συμφωνήθηκε μαζί με τον Σαντιάγκο. Νομίζω ότι όταν υποδύεσαι έναν χαρακτήρα που έχει δύναμη πρέπει να είσαι προσεκτικός ώστε να μην το παρακάνεις. Αυτό βέβαια ισχύει για όλους τους χαρακτήρες, όμως ειδικά για τους συγκεκριμένους νομίζω πως, ακριβώς επειδή οι καθημερινοί άνθρωποι έχουν συγκεκριμένα πράγματα στο μυαλό τους για αυτούς, τα χαρακτηριστικά τους και το πώς μοιάζουν, χρειάζεται να είσαι προσεκτικός στο πώς θα τους υποδυθείς. Επίσης, στην πολύ αρχή της ταινίας, ο πρόεδρος δεν εμφανίζεται τόσο ανοιχτός, είναι περισσότερο παρατηρητικός και τηρεί στάση αναμονής, ακριβώς επειδή βρίσκεται σε ένα στάδιο όπου χτίζει τη δύναμή του.

Βασίστηκες σε κάποιον πραγματικό πολιτικό;

Ρ.Ν.: Όχι, όχι, όχι… Ο χαρακτήρας μου δε μοιάζει με κανέναν εν ζωή πρόεδρο και ήμασταν ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε ο δικός μας να μη μοιάζει με κανέναν πρόσφατο Αργεντινό πρόεδρο. Για προφανείς λόγους, θέλαμε να έχουμε κάθε δυνατή ελευθερία, και σε ιδεολογικό επίπεδο. Στην αρχή τουλάχιστον, ο πρόεδρος εμφανίζεται πιο προοδευτικός, ενώ στη συνέχεια - κάτι που ελπίζω ο θεατής να εισπράττει, λόγω της πίεσης που δέχεται κατά τη Σύνοδο, γίνεται διαφορετικός, περισσότερο συντηρητικός.

Μίτρε: «Υπάρχει εμφανώς μια παράδοση που ανακυκλώνεται στο πεδίο του πολιτικού σινεμά. Ωστόσο, υπάρχουν και μερικές αναφορές εδώ που για μένα είναι πιο σαφείς και άμεσες, ο Κιούμπρικ και ο Πολάνσκι».

Σαντιάγκο, από ποιες πολιτικές ταινίες άντλησες έμπνευση;

Σ.Μ.: Μου αρέσει πολύ εκείνο το φιλμ του Πρέμινγκερ, το «Advise & Concent», υπάρχει άλλωστε εμφανώς μια παράδοση που ανακυκλώνεται στο πεδίο του πολιτικού σινεμά που μας αρέσει πολύ. Υπάρχουν ωστόσο μερικές αναφορές που είναι πιο σαφείς και άμεσες που μπορεί να μην ήταν τόσο εμφανείς αλλά ήταν σημαντικές για εμένα στην πορεία να χτίσω αυτή τη συγκεκριμένη αφηγηματική δομή, προκειμένου να την κάνω να μοιάζει πιο ανησυχητική, να μοιάζει περισσότερο με πολιτικό θρίλερ. Και οι αναφορές αυτές είναι ο Κιούμπρικ και ο Πολάνσκι.

Από κει και πέρα στην Αργεντινή έχουμε μεγάλη παράδοση στη λογοτεχνία του φανταστικού, με συγγραφείς όπως τον Χούλιο Κορτασάρ και τον Αντόλφο Μπιόι Κασάρες. Και για μένα αποτέλεσαν μεγάλη έμπνευση, ειδικά στα σημεία όπου ήθελα να ανεβάσω την ένταση της αφήγησης. Επίσης είναι προφανές ότι στην Αργεντινή έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση με την πολιτική, καθώς κάποιες φορές την αντιμετωπίζουμε σαν κάτι ανησυχητικό ή και τρομακτικό.

Ρικάρντο, τι καθοδηγεί τις επιλογές σου όταν πρόκειται να διαλέξεις ένα σενάριο;

Ρ.Ν.: Το στομάχι μου! [γέλια] Όχι, αλήθεια, είναι το ένστικτο όταν νιώθω τη δύναμη της ιστορίας. Είναι το ίδιο με όταν διαβάζω ένα καλό βιβλίο. Αμέσως νιώθω πως είμαι μέρος της ιστορίας. Το πρώτο λοιπόν είναι η αίσθηση και το συναίσθημα, έπειτα αρχίζω να σκέφτομαι και να αναλύω πώς μπορεί να εξελιχθούν τα πράγματα. Όμως, η πρώτη εντύπωση που έχω έρχεται από μέσα μου, από τα σωθικά μου.

Σχετικά με το στοιχείο του καλού και του κακού που αναφέρεται στην ταινία: πιστεύεις ότι προκειμένου να παραμείνει κάποιος στην εξουσία, θα πρέπει να πουλήσει την ψυχή του στο διάβολο ή να γίνει ο ίδιος διάβολος;

Σ.Μ.: Εξαιρετική ερώτηση! Τυπώστε τη όπως είναι. [γέλια] Αλήθεια δεν ξέρω, αλλά προτιμώ να αφήνω τέτοιου είδους ερωτήματα στο θεατή, το τι σημαίνει η εξουσία ή πώς επιδρά στο άτομο κλπ.

Όμως σε εσένα Ρικάρντο, που υποδύεσαι έναν πρόεδρο ο οποίος καλείται να πάρει δύσκολες αποφάσεις, ποια είναι τα αντίστοιχα ερωτήματα που σου προκύπτουν;

Ρ.Ν.: Υπάρχει ένα ερώτημα που με απασχολούσε όταν ήμουν αρκετά πιο νέος, όταν άκουγα τον κόσμο να ισχυρίζεται πως τα πράγματα θα αλλάξουν όταν έρθει νέο αίμα στην εξουσία: αναρωτιόμουν αν το νέο αίμα γερνάει γρήγορα ή αν γερνάει γρήγορα όταν έρχεται σε επαφή με την εξουσία. Κι αυτό το σκεφτόμουν επειδή ένιωθα πως τα πράγματα δεν άλλαζαν, τουλάχιστον όχι αρκετά. Δεν ξέρω αν με έναν τρόπο η εξουσία σου βγάζει το χειρότερο εαυτό σου. Για αυτό πάντως υπάρχει μια κινέζικη παροιμία που λέει πως «προκειμένου να γνωρίσεις κάποιον πραγματικά, δώσε του πέντε λεπτά εξουσίας». Έτσι, νομίζω πως τέτοιου είδους ερωτήματα είναι από τη φύση τους ανοιχτά.

Νταρίν: «Δε με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η προοπτική κάποιου αγγλόφωνου πρότζεκτ».

Θεωρείτε όμως πως για να γίνει κάποιος πολιτικός πρέπει να το έχει στη φύση του ή να προσαρμοστεί στις συνθήκες της δουλειάς;

Σ.Μ.: Νομίζω πως χρειάζεται να έχεις την κατάλληλη προσωπικότητα και να είσαι και σκληρός σαν χαρακτήρας. Στην πολιτική είσαι πολύ εκτεθειμένος, έχεις πολλές ευθύνες και θα πρέπει να αντιμετωπίσεις πολλά προβλήματα και να διαχειριστείς ενδεχομένως πολλές βρώμικες καταστάσεις. Οπότε, θεωρώ πως είναι η πολιτική εκείνη που σε κάνει πιο σκληρό.

Ρικάρντο, έχεις κάποια αγγλόφωνα κινηματογραφικά πρότζεκτ με τα οποία θα σε ενδιέφερε να ασχοληθείς;

Ρ.Ν.: Όχι ιδιαίτερα. [γέλια] Κατά τη γνώμη μου, το πιο σημαντικό σε έναν ηθοποιό είναι η σκέψη, το να σκέφτεται στη μητρική του γλώσσα. Είναι πολύ δύσκολο να παίζεις ένα ρόλο σε μια ξένη γλώσσα. Αλλά από την άλλη, ποιος ξέρει;

Κάποια στιγμή, ο Κρίστιαν Σλέιτερ αναφέρεται στο ότι μπορεί η Αμερικανική κυβέρνηση να είναι πάντα η κακιά, όμως και οι άλλες κυβερνήσεις δεν είναι πολύ καλύτερες. Πόσο συμφωνείτε εσείς προσωπικά πως με την άποψη που θέλει την πολιτική να είναι μια βρώμικη δουλειά;

Ρ.Ν.: Υπάρχει μια χιουμοριστική διάσταση σε αυτό τον ισχυρισμό...

Σ.Μ.: Όντως, έτσι είναι. Επειδή ο χαρακτήρας του είναι κακός και το ξέρει, επιλέγει να αυτοσαρκαστεί μέσα από αυτή την ατάκα χρησιμοποιώντας μερικά κλισέ σχετικά με τις ΗΠΑ. Είναι πάντως προφανές ότι η οικονομία διαφεντεύει τον κόσμο, οπότε όταν ο χαρακτήρας του Σλέιτερ αναφέρει «πως έχουμε το χρήμα, έχουμε και τη δύναμη», αντιλαμβανόμαστε πως αυτό είναι κάτι που το έχουμε δει να συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο, με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να έχει σε διάφορες περιπτώσεις παρέμβει άμεσα στην διακυβέρνηση άλλων χωρών.

INFO
Η ταινία «Ο Πρόεδρος» κυκλοφορεί ήδη στις αίθουσες από τη Weird Wave.