Ο τελευταίος των μεγαλών για πολλούς, ένας άνθρωπος-ορχήστρα όχι μόνο για την αδιάκοπη παρουσία του πίσω από την κάμερα αλλά για μια σειρά από πρωτοβουλίες και δράσεις που σχετίζονται με την ιστορία του μέσου. Ο Μάρτιν Σκορσέζε, που κλείνει σήμερα τα 76 του, δεν είναι μόνο ένας από σημαντικότερους αμερικανούς σκηνοθέτες σε όλη την ιστορία του σινεμά αλλά και ένας άνθρωπος που βάλθηκε με κάθε τρόπο να εκπαιδεύσει το κοινό, πρωτίστως χάρη στον δικό του έρωτα που ξεκινά από τους πιονέρους του κινηματογράφου και φτάνει ως άγνωσα φιλμ από όλο τον κόσμο που γίνονται προσβάσιμα στο κοινό χάρη στις παρεμβάσεις του.

Πέρα από την αδιανόητη προσφορά του στις αποκαταστάσεις κλασικών φιλμ, ο Σκορσέζε «έβαλε» το κλασικό σινεμά και μέσα στις δικές του δουλειές. Οι ήρωές του επισκέπτονται συχνά τον κινηματογράφο ή βλέπουν γνωστά φιλμ από το παρελθόν στην τηλεόραση, σε μια προσπάθεια ενός προσωπικού διαλόγου του ίδιου του Μάρτι με το παρελθόν. Με αφορμή τα σημερινά του γενέθλια, θυμόμαστε 10 στιγμές από τη φιλμογραφία του όπου βλέπουμε κάτι γνωστό από το παρελθόν. 

1. «Who's That Knocking at My Door» (1967)

Ο Χάρβεϊ Καϊτέλ συνομιλεί στο δρόμο με τη Ζίνα Μπέθουν, ενώ πίσω τους δεσπόζει μια μαρκίζα. Το «Ρίο Μπράβο» (1959) είναι η βασική ταινία, συνοδευόμενη από το «Scaramouche» (1952) του Τζορτζ Σίντνεϊ.

2. «Boxcar Bertha» (1972)

Η Μπέρθα (Μπάρμπαρα Χέρσεϊ) περιπλανίεται έξω από έναν κινηματογράφο όπου μια εντυπωσιακή αφίσα τραβά την προσοχή της. Είναι ένα από τα πολλά «θαύματα» που έδωσε τη δεκαετία του '30 στο κινηματογραφικό κοινό της Βρετανίας ο Αλεξάντερ Κόρντα, «The Man Who Could Work Miracles»  του 1936.

3. «Κακόφημοι Δρόμοι» (1973)

Δύο διαφορετικές σκηνές υπάρχουν εδώ μέσα σε κινηματογραφική αίθουσα, συν τα αμέτρητα πλάνα από κεντρικούς δρόμους της Νέας Υόρκης γεμάτους από τις μεγαλοπρεπείς μαρκίζες των 70ς. Στις φωτογραφίες, ο Χάρβεϊ Καϊτέλ και η παρέα του δε δείχνουν και πολύ σεβασμό στην «Αιχμάλωτο της Ερήμου», ένα από τα σημαντικότερα γουέστερν που έγιναν ποτέ.

4. «Η Αλίκη δε μένει πια εδώ» (1974)

Η Άλις τραγουδά κάπου έξω και ο γιος της πνίγει τη μοναξιά του στην τηλεόραση βλέποντας σκηνές που την θυμίζουν. Όπως αυτή στο «Coney Island» (1943) του Γουόλτερ Λανγκ. 

5. «Βασιλιάς για μια Νύχτα» (1982)

Ο Τζέρι Λιούις θέλει απλά μια ήρεμη νύχτα, ένα φιλμ στην τηλεόραση του προκαλεί το ενδιαφέρον και σε λίγη ώρα ξεκινούν τα ενοχλητικά τηλεφωνήματα. Βλέπουμε το «Pickup on South Street» (1953) του Σάμιουελ Φούλερ. 

6. «Τα Καλά Παιδιά» (1990)

Η γέννηση του ήχου στο σινεμά φαίνεται πως συγκίνησε αρκετά τον Σκορσέζε. Εδώ βάζει την περίφημη σκηνή από το «Jazz Singer» (1927) όπου ακούγονται για πρώτη φορά κανονικά λόγια μέσα από το φιλμ, σκηνή την οποία ξανάβαλε χρόνια αργότερα στον «Ιπτάμενο Κροίσο», όπου ο ΝτιΚάπριο ως Χάουαρντ Χιουζ εντυπωσιάζεται από το νέο τεχνολογικό επίτευγμα. 

7. «Το Ακρωτήρι του Φόβου» (1991) 

Τι βάζεις στην τηλεόραση όταν ως σκηνοθέτης θέλεις να κριτικάρεις την εικόνα της «τέλειας» αμερικανικής οικογένειας; Φυσικά Ντάγκλας Σερκ! Τζέσικα Λανγκ και Τζουλιέτ Λιούις βλέπουν με το ζόρι το «All That Heaven Allows» (1955).

8. «Καζίνο» (1995)

Η κατάρρευση των οικογενειών έρχεται και στο μοντάζ όπου οι διωκτικές αρχές μπαίνουν μέσα στα σπίτια για συλλήψεις, έρχεται μια έκπληξη από το παρελθόν, το «Boys from Brazil» (1978) του Φράνκλιν Σάφνερ.

9. «Ιπτάμενος Κροίσος» (2004)

Το άγχος της πρεμιέρας. Το «Hell's Angels» του Χάουαρντ Χιουζ στη μεγάλη οθόνη.

10. «Hugo» (2011)

«Δεν έχεις ξαναδεί σινεμά; Είναι υπέροχο». Τι άλλο να πούμε εμείς; Ιδανικό κλείσιμο με τον Χάρολντ Λόιντ να κρεμιέται στην ιστορική σκηνή του «Safety Last!».