Μετά τις βραβευμένες μικρού μήκους του (μεταξύ των οποίων βραβείο Σεναρίου για τον «Πρώτο Έρωτα» από τις Νύχτες Πρεμιέρας) και το διακεκριμένο ντοκιμαντέρ «Αεραλάνδη» για το μουσικό σχήμα των «Αέρα Πατέρα», ο Χάρης Ραφτογιάννης παρουσιάζει «Το Ποτάμι» μία πρωτότυπη, λοξή κομεντί, με τον Μάκη Παπαδημητρίου και την Στεφανία Σωτηροπούλου, σε μια διεθνή συμπαραγωγή της View Master Films.

Με φόντο τους πολύβουους αυτοκινητοδρόμους της Αθήνας, όπου η τυχαιότητα αποτελεί τη μοναδική, αποδεκτή σταθερά, ο Ραφτογιάννης επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση στο είδος του ρομάντζου. Το σενάριο (σε συνεργασία με τον Νίκο Λερό) δίνει ένα νέο και ενδιαφέρον twist σε τούτη την δραματική κωμωδία (ή και κωμικό δράμα), κρατώντας σαν βασικό, αφηγηματικό άξονα τη σύγκρουση του νέου με το παλιό, της προόδου με την - πολλές φορές, δίχως άλλη επιλογή – στασιμότητα.

Και πως θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού το «αφηγηματικό» νερό που κυλά στο «Ποτάμι» έχει πηγή που ξεκινά από τις ταινίες των Μπάστερ Κίτον, Χαλ Χάρτλεϊ, Σταύρου Τσιώλη και όχι μόνο. Διαβάστε στη συνέχεια τις 4 + 4 ταινίες που ενέπνευσαν τους δυο σεναριογράφους και προλάβετε το «Ποτάμι» στον κινηματογράφο Άστορ (Σταδίου 28). Η ταινία του Χάρη Ραφτογιάννη θα προβάλλεται τις Δευτέρες και Τρίτες του Μαρτίου!

Σύνοψη

Σε κάποια πόλη, η  μεγάλη λεωφόρος κυλά σαν ποτάμι, χωρίζοντας τους ανθρώπους σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Ο κύριος Μάκης, ερχόμενος από τον κόσμο της ‘προόδου’, θα συναντήσει τυχαία στην άκρη της πόλης, τον ξεχασμένο κόσμο της Μαρίας. Οι δυο τους  θα συνδεθούν δοκιμάζοντας τις οργασμικές γεύσεις των φαστ φουντ,  χορεύοντας σάλσα  και μαθαίνοντας να ξεχωρίζουν τα σκουπίδια. Όμως, αυτό που ο κύριος Μάκης αποκαλεί ‘πρόοδο’, είναι απειλή για τους ανθρώπους της.

Νίκος Λερός

1. Η Φιλοξενία μας (Our Hospitality, Buster Keaton και John G. Blystone, 1923) 

Ένας νεαρός Νεοϋορκέζος που επιστρέφει στην γενέτειρά του στον Νότο, γνωρίζει και ερωτεύεται μια κοπέλα. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η οικογένεια της έχει ορκιστεί να τον σκοτώσει. Αριστοτεχνικό timing, ισορροπία μεταξύ δραματικού και κωμικού στοιχείου και μια υπόγεια μελαγχολία που έχει επηρεάσει το «Ποτάμι». Ο κύριος Μάκης με το αδέξιο ύφος και το αθώο βλέμμα, χρωστάει πολλά σαν χαρακτήρας στον Buster Keaton.

2. Έχω δικαίωμα να ζήσω (You Only Live Once, Fritz Lang, 1937)

Ένας άδικα καταδικασμένος σε θάνατο, αποδρά από τη φυλακή και προσπαθεί να ξεφύγει με τη γυναίκα που αγαπάει. Ο εξπρεσιονιστικός τόνος αντανακλά τη σκοτεινή όψη του αμερικάνικου ονείρου και προαναγγέλλει το φιλμ νουάρ, σε μια απ’ τις πρώτες couple on the run ταινίες. Αντιμέτωποι με τη μοίρα και κυνηγημένοι απ’ το Νόμο, οι δυο πρωταγωνιστές αναζητούν έναν καλύτερο κόσμο, όπως κι ο Μάκης με την Μαρία στο «Ποτάμι». Υπάρχει όμως ένας τέτοιος κόσμος;

3. Trust (Hal Hartley, 1990)

Κίτον, Γκοντάρ και Μπρεσόν σε ένα εκρηκτικό κινηματογραφικό μίγμα, δυσλειτουργικές οικογένειες και οικογενειακή βία, ξερό χιούμορ και λεπτή ειρωνεία, ένα ανέκφραστο ερμηνευτικό ύφος κι άλλο ένα αταίριαστο ζευγάρι σε μια ταινία για το σθένος που χρειάζεται για να αποκτήσεις εμπιστοσύνη στους άλλους. 

4. (Παρακαλώ Γυναίκες μην κλαίτε, Σταύρος Τσιώλης και Χρήστος Βακαλόπουλος, 1992) 

Δυο διάσημοι αγιογράφοι προσκαλούνται σε ένα χωριό της Αρκαδίας για να αποκαταστήσουν τις κατεστραμμένες τοιχογραφίες σε ένα βυζαντινό ξωκλήσι. Αντ’ αυτού, τρωγοπίνουν, φιλοσοφούν για τη ζωή και… ερωτεύονται. «Σου έχω πει, στις γυναίκες θα δίνεις το πέντε και θα κρατάς το ενενήντα πέντε. Εσύ κάνεις το ανάποδο», λέει ο «Άγιος» Θεοφάνης στο ερωτοχτυπημένο βοηθό του Θεοδόση. Μια ατάκα που θα μπορούσε να απευθύνεται στο Μάκη του «Ποταμιού». Αυτό δεν κάνουμε όμως όλοι; 

Χάρης Ραφτογιάννης

1. Στρέλλα (Πάνος Κούτρας, 2009)

Ενδεχομένως να μην φαίνεται άμεσα η σύνδεση, αλλά την περίοδο συγγραφής του σεναρίου, μελετούσα την «Στρέλλα» σε σενάριο του Πάνου Κούτρα και του Παναγιώτη Ευαγγελίδη. Είναι για μένα μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες, με ένα εντελώς διαφορετικό λοβ στορι, κλασσική πλέον όπως και η Στέλλα του Κακογιάννη, πάνω στην οποία έχει αναφορά. Και είναι από τις σπάνιες στιγμές που το ελληνικό σινεμά, «διαβάζει» την αρχαία τραγωδία. Όπως και από τις σπάνιες στιγμές που πόσο πετυχημένα δένει η μουσική με μια ταινία. Ένας ακόμη λόγος για να λατρέψεις το μελόδραμα.

2. Amateur (Hal Hartley, 1994) και 3. Οι εραστές της γέφυρας (Les Amants du Pont-Neu, Leos Carax, 1991)

Είναι τα παιδιά του Γκοντάρ, που κάνουν ένα φαινομενικά πιο σύγχρονο, αλλά εξίσου ποπ και πανκ σινεμά. Και είναι ταινίες που δίνουν μιαν άλλη διάσταση τόσο στην χρήση της μουσικής όσο και στην σκηνοθεσία και στο σενάριο. Εντάσσουν στην τραγικότητα των ιστοριών, την ειρωνεία και το παιχνίδι.

Και έχουν στο κάδρο τους, ανθρώπους που θα περνούσαν απαρατήρητοι, ανθρώπους «περιθωριακούς». Οι αντί-ήρωες είναι στο προσκήνιο. 

4. Ατίθαση καρδιά, (Wild at heart, David Lynch, 1990)

Από όπου και να το πιάσεις είναι απλά μια υπέροχη ταινία. Ίσως η πιο θερμή ταινία για ένα λοβ στόρι καταραμένο, με στυλιζάρισμένους χαρακτήρες που σου μένουν για πάντα στη μνήμη. Μια ταινία στην οποία συνυπάρχει με μοναδικό τρόπο η ρετρό ατμόσφαιρα με την σύγχρονη.