Η αστεία, σέξι, ευφυής ιστορία που απέσπασε βραβείο Τόνι, καθώς και πλήθος άλλων βραβείων στο Μπρόντγουέι, και ενέπνευσε την πρόσφατη, ομώνυμη ταινία του Ρομάν Πολάνσκι έρχεται να «εξάψει»  και να ιντριγκάρει το ελληνικό κοινό αυτόν τον θεατρικό χειμώνα...

Ο Γιώργος Οικονόμου, μετά τον «Ιβάν και τα Σκυλιά» και το «Σέρλοκ Χολμς και ο Σκύλος των Μπάσκερβιλ», σκηνοθετεί το «Η Αφροδίτη με τη Γούνα» με δύο από ταλαντούχους ηθοποιούς της νέας γενιάς, τη Βίκυ Παπαδοπούλου και τον Γιώργο Παπαγεωργίου, στους ανατρεπτικούς και τολμηρούς ρόλους του πολυσυζητημένου και βραβευμένου θεατρικού έργου του Ντέιβιντ Άιβς.

Ο Τόμας, φέρελπις θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, έχει πρόσφατα γράψει το έργο «Η Αφροδίτη με τη Γούνα», μια διασκευή του παλιού μυθιστορήματος «Venus in Furs» του αυστριακού Λέοπολντ Βον Μαζόχ, βιβλίο από το οποίο βγήκε ο όρος «μαζοχισμός». Αναζητά μια νέα, όμορφη, θελκτική και εύστροφη ηθοποιό για την κεντρική ηρωίδα. Δε ζητάει πολλά, αλλά καμία δεν πληρεί τους όρους... Ώσπου εμφανίζεται σα σίφουνας η Βάντα, μια νεαρή ηθοποιός εντελώς αντισυμβατική, εντελώς λάθος για το ρόλο και εντελώς αποφασισμένη να πρωταγωνιστήσει στην Αφροδίτη με τη Γούνα.

Και το παιχνίδι αρχίζει. Όρια ξεπερνιούνται, οι ρόλοι θύτη και θύματος αλλάζουν με καταιγιστικούς ρυθμούς. Ο εκκωφαντικός κρότος της εκρηκτικής τους σχέσης δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητος. 

Το cinemagazine.gr μίλησε με τον σκηνοθέτη της παράστασης για τη σχέση ανάμεσα στα πάθη και τον μαζοχισμό, το ψέμα και την εξουσία, την προετοιμασία της παράστασης αλλά και την ταινία του Ρόμαν Πολάνσκι.

Μπορεί να υπάρξει παράδοση στα πάθη χωρίς να παρεισφρήσει σε αυτά ο μαζοχισμός, έστω και κεκαλυμμένος;

Η ερώτησή σας εμπεριέχει σε κάποιο βαθμό την απάντηση. Ρωτάτε για ‘παράδοση στα πάθη’. Στο βαθμό που ο μαζοχισμός συνοψίζεται στην μονολεκτική προστακτική ‘Υποτάξτε με!’, μάλλον καραδοκεί και παρεισφρέει όταν το πάθος χτυπάει κόκκινο. Όσο για την κεκαλυμμένη κι ενδεχομένως ύπουλη συμπεριφορά του, o αληθινός Μαζοχισμός εμπεριέχει εξ ορισμού ένα στοιχείο τελετουργικής συνωμοσίας.

Στην «Αφροδίτη με την Γούνα» υπογράφεται μυστικό συμβόλαιο ανάμεσα στους δύο εραστές. Ο ίδιος ο Λεοπόλδος Μαζόχ έκανε ακριβώς το ίδιο με την ερωμένη και μούσα του Φανή Πίστορ. Το έργο του Μαζόχ είναι εν πολλοίς αυτοβιογραφικό. Εγώ απλώς το σκηνοθετώ. Σε αυτή τη διαδικασία προσπαθώ κι εγώ να καταλάβω μερικά πράγματα, εφόσον ούτως ή άλλως η ανθρώπινη κατάσταση (human condition) κι οι ανθρώπινες συμπεριφορές βρίσκονται στον πυρήνα της δουλειάς μας στο θέατρο. Αλλά υπάρχουν άλλες ειδικότητες που θα μπορούσαν να απαντήσουν πληρέστερα στην ερώτησή σας.

Οι δύο ήρωες του έργου επιστρατεύουν μία σειρά από ψέματα προκειμένου να επιβληθούν στο παιχνίδι εξουσίας που στήνουν. Τελικά το ψέμα τους είναι δύναμη ή αδυναμία;

Το ψέμα συγκαλύπτει ή αποκαλύπτει την αλήθεια; Στην «Αφροδίτη με τη Γούνα» υποψιάζομαι πως μάλλον συμβαίνει το δεύτερο. Στα παιχνίδια εξουσίας το ψέμα δεν είναι ούτε δύναμη ούτε αδυναμία, είναι το υπέρτατο εργαλείο. Διότι, κακά τα ψέματα, στα κατάλληλα χέρια τo ψέμα είναι θανατηφόρο. Με ψέμα δεν οδήγησε ο Θεμιστοκλής τον στόλο του Ξέρξη στα στενά της Σαλαμίνας; Στα Δερβενάκια με ψεύτικη εικόνα της δύναμής του (κοντάρια και φέσια) δεν αντιστάθηκε ο Κολοκοτρώνης στην υπεροχή του Δράμαλη; Χρησιμοποιώ πολεμικά παραδείγματα διότι με ρωτάτε για συνθήκες σύγκρουσης, κι ο πόλεμος κι η πολιτική είναι προφανώς οι πιο απόλυτες και καθαρές εκφράσεις αυτού που λέμε παιχνίδι εξουσίας.

Στο θέατρο και στις αφηγηματικές τέχνες, χωρίς το συναρπαστικό δίδυμο αλήθεια - ψέμα, θα ήμασταν χαμένοι. Μπορείτε να φανταστείτε κάτι πιο πληκτικό, περιττό, προβλέψιμο κι αδιάφορο από ένα έργο όπου όλοι να λέγαν την αλήθεια και μόνο; Ειδικά στην «Αφροδίτη με την Γούνα» ο τρόπος που ο Ντέιβιντ Άιβς χειρίζεται το ψέμα είναι θα έλεγα σαγηνευτικός, συχνά διασκεδαστικός και προσδίδει νεύρο, σασπένς και περιεχόμενο στα τεκταινόμενα.

Όσο για την ηθική πλευρά του θέματος, ρωτήστε παρακαλώ τον μπάρμπα μου τον ψεύτη.

Πόσο επηρεάζει τον τρόπο δουλειάς σας η προετοιμασία ενός έργου με ολιγομελές καστ;

Ένας σκηνοθέτης προσπαθεί να δημιουργήσει ένα σκηνικό γεγονός. Με ή χωρίς ένα αρχικό κείμενο στα χέρια του, προσπαθεί να εντοπίσει και να αναπτύξει καθαρά ένα θέμα, να στήσει μια γερή αφήγηση μέσα από μία φόρμα κι ένα ύφος που κατά την γνώμη του είναι το πιο ενδιαφέρον γι αυτόν, τους συνεργάτες του και το κοινό. Για μια παράσταση δουλεύει-συνεργάζεται πολύς κόσμος, αλλά στο θέατρο που χαίρομαι και απολαμβάνω εγώ ως θεατής κι ως σκηνοθέτης, οι ηθοποιοί είναι η αιχμή του δόρατος. Αυτοί σέρνουν την άμαξα του Θέσπη κι αυτοί έχουν την τελική ευθύνη και βάσανο της αλήθειας και της ψυχαγωγίας.

Ουσιαστικά δεν υπάρχει καμιά διαφορά ανάμεσα σε ένα ολιγομελή κι έναν πολυπληθή θίασο. Μια φάλτσα γερόντισσα στον χορό της Ηλέκτρας κι ένας κοιμισμένος κονταροφόρος στον Ιούλιο Καίσαρα μπορούν να σου χαλάσουν εύκολα την παράσταση.

Σίγουρα όμως η ευθύνη και ο αναγκαστικός βαθμός εγρήγορσης ενός ολιγομελούς θιάσου οφείλει να είναι τεράστιος. Το ίδιο και η διαρκής σκηνική αλληλοϋποστήριξη και επικοινωνία. Και ο σκηνοθέτης έχει ενδεχομένως λιγότερα σκηνικά και αφηγηματικά ατού και τεχνικές στο χέρι του, όταν το έργο είναι κλειστό και ολιγοπρόσωπο.

Από την άλλη πλευρά η πρόκληση είναι τεράστια, και με την Βίκυ Παπαδοπούλου και τον Γιώργο Παπαγεωργίου στους ρόλους του έργου, είχα όσα ατού χρειαζόμουνα για να δώσουμε πνοή και ενδιαφέρον στην «Αφροδίτη». Σε αυτή τη διαδικασία ήταν όπως πάντα πολύτιμη και ουσιώδης η προσφορά του Κώστα Βελινόπουλου στα σκηνικά και τα κοστούμια, του Γιάννη Δρακουλαράκου στους φωτισμούς και όλων των άλλων εξαιρετικών συντελεστών της παράστασης.

Τι είναι εκείνο που σας πυροδοτεί το ενδιαφέρον στο αρχέτυπο της Αφροδίτης, το οποίο μετασχηματίζεται σταθερά, από τη μυθολογία και τα χρόνια της Αναγέννησης μέχρι τις μέρες μας;

Από όλα τα αρχέτυπα που μπορώ να σκεφτώ η Αφροδίτη-Venus είναι το πιο θείο και γήινο, ωραίο, ελεύθερο, ερωτικό, γενναιόδωρο, απαιτητικό, πολυσχιδές, μοιραίο και πεισματάρικο. Και να φανταστείτε πως την καημένη την πάντρεψαν με τον Ήφαιστο, αλλά αυτή είχε γκόμενο τον Άρη, τον θεό του πολέμου. Και η Παναγία-Madonna είναι επίσης ένα υπέροχο θείο και γήινο γυναικείο αρχέτυπο. Σίγουρα υπάρχει χώρος και για τις δύο κυρίες στην ζωή του σύγχρονου ανθρώπου.

Είδατε την κινηματογραφική εκδοχή του Πολάνσκι; Αν ναι, εντοπίσατε στοιχεία που υπό διαφορετικές χρονικές προϋποθέσεις θα μπορούσατε να ενσωματώσετε στην παράσταση;

Ναι, την είδα δέκα μέρες μετά την πρεμιέρα μας και μου άρεσε πολύ. Εξάλλου είμαι τρομερός φαν του Πολάνσκι. Τεράστιος σκηνοθέτης! Αν και η ταινία διαφέρει πάρα πολύ και σε πολλά σημεία από την παράσταση, σίγουρα εντόπισα στοιχεία που θα μπορούσα να του κλέψω μετά χαράς. Δυστυχώς ή ευτυχώς ήταν πια αργά. Η κεντρική έμφαση διαφέρει αρκετά και από ότι έχω εισπράξει μέχρι στιγμής, οι θεατές που είδαν την ταινία και την παράσταση βρήκαν την σύγκριση ενδιαφέρουσα… και ελπίζω μην πέσει κεραυνός και να με κάψει.

Η ταυτότητα της παράστασης

Μετάφραση Δάφνη Οικονόμου
Σκηνοθεσία Γιώργος Οικονόμου
Σκηνικά – κοστούμια Κώστας Βελινόπουλος
Μουσική επιμέλεια Γιώργος Οικονόμου

Πληροφορίες:

Θησείον – Ένα θέατρο για τις τέχνες
Τουρναβίτου 7
Θησείο

ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΤΑΜΕΙΟΥ
210 3255444

ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
Από 15 Νοεμβρίου 2013

ΗΜΕΡΕΣ & ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Πέμπτη 21.00, Παρασκευή 21.00, Σάββατο 21:00, Κυριακή 21.00.
Μετά από ένα μήνα, Πέμπτη 21.00, Παρασκευή 21.00, Σάββατο 19:00, Κυριακή 21.00|
ΤΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΑ ΣΕ ΕΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΟ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ ΜΕ ΤΟ «MISTERO BUFFO»

Ticket Services:
Πανεπιστημίου 39 (εντός Στοάς Πεσμαζόγλου)
Τηλεφωνική αγορά: 210 7234567
Online: www.ticketservices.gr

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Κανονικό: 16 €
Φοιτητικό, ανέργων: 12 €

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
90 λεπτά