Οι Άραν Χιους και Χριστίνα Κουτσοσπύρου, με την πρώτη τους μεγάλου μήκους «Στο Λύκο» έκαναν πρεμιέρα στο Φόρουμ του 63ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Τώρα, το ανεξάρτητο, ιδιόρρυθμο μείγμα ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας τους συνεχίζει τη φεστιβαλική του πορεία στο 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του Μονάχου, «DOK.Fest Muenchen».
Γυρισμένο σε τρία στάδια σε διάστημα δύο ετών, μέσα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες, το «Στο Λύκο» εξερευνά τον αγώνα επιβίωσης δύο οικογενειών βοσκών της ελληνικής υπαίθρου, σε μια περίοδο βαθιάς κρίσης.
Το cinemagazine.gr μίλησε με τους δημιουργούς για την ταινία τους, τις καλλιτεχνικές τους επιλογές, τις δυσκολίες που συνάντησαν και την εμπειρία τους από το πρόσφατο φεστιβάλ Βερολίνου. Διαβάστε τι μας είπαν:
Τι πραγματεύεται το «Στο Λύκο» και πώς προέκυψε η ιδέα για την ταινία;
Το φιλμ περιστρέφεται γύρω από τη δύσκολη ζωή των βοσκών στην ορεινή Ναυπακτία, οι οποίοι παίζουν τους εαυτούς τους και προσπαθήσαμε να το κάνουμε όσο πιο ειλικρινές απέναντι στις ζωές τους μπορούσαμε.
Όσον αφορά την ιδέα, απλά υπήρχαν αυτοί οι άνθρωποι σαν σημείο εκκίνησης και τα πράγματα εξελίχθηκαν από'κει και πέρα. Δεν υπήρχε σενάριο ή κάποιο συγκεκριμένο κόνσεπτ ή μορφή. Τα πάντα ήταν μια αντίδραση σε ό,τι γυρίζαμε και μόνο προς το τέλος των γυρισμάτων αρχίσαμε να βλέπουμε την ταινία να παίρνει μορφή και κατά τη διάρκεια του μοντάζ καταλήξαμε στην τελική ιδέα. Ήμασταν πολύ προσεκτικοί στο να μην κολλήσουμε σε κάτι και να αφήσουμε την ταινία να εξελιχθεί φυσικά.
Τι σας οδήγησε στο να ασχοληθείτε με τον συγκεκριμένο τόπο και θέμα;
Ο πατέρας της Χριστίνας κατάγεται από αυτό το μικρό χωριό και αφού το επισκεφθήκαμε ένα καλοκαίρι, το βρήκαμε πολύ ενδιαφέρον. Το τοπικό καφενείο ήταν το σημείο εκκίνησης. Η ταινία, αρχικά, επρόκειτο να γυριστεί μόνο σε αυτό το μέρος και να καταγράψει τις συζητήσεις και τους χαρακτήρες που περνάγανε από εκεί, αλλά δυστυχώς έκλεισε λίγο καιρό αφότου αρχίσαμε τα γυρίσματα και ένας από τους κεντρικούς μας χαρακτήρες απεβίωσε μετά λύπης μας, οπότε στρέψαμε την προσοχή μας τους τοπικούς βοσκούς.
Γιατί επιλέξατε να δουλέψετε παντρεύοντας ντοκιμαντέρ και μυθοπλασία και πώς λειτουργεί κατ' εσάς αυτή η μίξη;
Ίσως αν σκεφτούμε το ντοκιμαντέρ ως κόκκινο και την μυθοπλασία ως μπλε, το «Στο Λύκο» να είναι πολλές αποχρώσεις του μοβ, αντί μια σειρά κόκκινων και μπλε ριγών. Με αυτό, εννοούμε ότι είναι σχεδόν αδύνατο να ορίσουμε που υπάρχει αυτή η ακαθόριστη γραμμή ανάμεσα στα δύο.
Ψάχναμε έναν τρόπο να παρουσιάσουμε την αλήθεια της ζωής αυτών των ανθρώπων, αλλά δεν είχαμε καμία πρόθεση να είναι αυτό που θα θεωρούσαμε συνήθως «ντοκιμαντέρ». Απ' την άλλη δεν μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται και για μυθοπλασία αφού δεν βασίζεται σε κατασκευασμένα στοιχεία.
Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε με τους συγκεκριμένους χαρακτήρες και πως τους πείσατε να συμμετέχουν παίζοντας τους εαυτούς τους;
Αφού περάσαμε λίγο καιρό κινηματογραφώντας το χωριό και τους κατοίκους του, αρχίσαμε να περιορίζουμε το ενδιαφέρον μας στους χαρακτήρες που μας ενέπνεαν αλλά επίσης ανταποκρίνονταν καλά και στην κάμερα και ήταν πρόθυμοι να λάβουν μέρος. Από τη στιγμή που η ιδέα του καφενείου κατέρρευσε, αποφασίσαμε ότι το να έχουμε δυο οικογένειες ως βάση για την ταινία, μας έδινε το σημείο αναφοράς και τη δομή που χρειαζόμασταν.
Επίσης ποτέ δεν νιώσαμε ότι χρειάζεται να τους πείσουμε να είναι στην ταινία είτε ως οι εαυτοί τους, είτε ως χαρακτήρες πολύ κοντά στους εαυτούς τους. Θα τους εξηγούσαμε τι είχαμε στο μυαλό μας για μια σκηνή και θα το παίρναν πάνω τους από κει και πέρα. Ελαχίστη ή καθόλου καθοδήγηση δεν χρειάστηκε πέρα από αυτό.
Το τρέιλερ της ταινίας
Τι δυσκολίες αντιμετωπίσατε στην δημιουργία της ταινίας;
Καθώς αυτή ήταν η πρώτη μας δουλειά μεγάλου μήκους, και χωρίς να έχουμε προηγούμενη εμπειρία ως διευθυντές φωτογραφίας ή ηχολήπτες, πραγματικά μάθαμε όσο προχωρούσαμε με την ταινία. Με τον τρόπο που την προσεγγίσαμε, προσπαθήσαμε να παρέμβουμε όσο το δυνατόν λιγότερο στις ζωές και την καθημερινότητα των ανθρώπων, οπότε έπρεπε να είμαστε πολύ γρήγοροι και ακριβείς σε αυτά που θέλαμε, κάτι που δεν πήγαινε πάντα σύμφωνα με το σχέδιο. Γι' αυτό το λόγο χάσαμε πολλές ευκαιρίες και ιστορίες που θα μας άρεσε να είχαμε συμπεριλάβει στο φιλμ. Παρ' όλα αυτά είναι ενδιαφέρον, γιατί αυτή η μέθοδος γεννά μια κάποια πρωτοτυπία. Εφόσον δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου χρόνος να στήσεις ή να συνθέσεις τη δράση, γίνεται πολύ πιο δύσκολο να αναφέρεις τις ιδέες άλλων σκηνοθετών ή ακόμα και τις δικές σου. Γίνεται, έτσι, μια ενστικτώδης διαδικασία.
Επιχειρείτε μια αλληγορία για την Ελλάδα της κρίσης; Αν ναι, ποια είναι αυτή;
Δουλέψαμε πάνω στην ταινία με έναν πολύ κυριολεκτικό και ευθύ τρόπο και στο μυαλό μας το φιλμ αφορά απλά βοσκούς στα βουνά, αλλά όπως σε οποιαδήποτε μορφή τέχνης, και ίσως συγκεκριμένα με τον κινηματογράφο, ελπίζεις ο θεατής να χτίσει πάνω στη δουλειά σου και να παρέχει μαι διαφορετική και προσωπική ερμηνεία. Το «Στο Λύκο» είναι μια μελέτη μιας κοινότητας που στερείται ελπίδας για το μέλλον, κάτι που ίσχυε και πριν αρχίσει η κρίση, αλλά η κατάσταση εξυπηρέτησε στο να τονιστεί αυτό το γεγονός.
Πώς ήταν η εμπειρία σας από το 63ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου;
Το να γίνουμε δεκτοί στο φεστιβάλ Βερολίνου ήταν πολύ σημαντικό για μας, κυρίως γιατί η ταινία έλαβε τόσο μεγάλη έκθεση. Μέχρι τότε, νιώθαμε ότι η ταινία ήταν κάτι που φτιάχτηκε σε μια σπηλιά, κάτι μόνο μεταξύ μας. Έτσι το να τη βλέπεις επιτέλους να λαμβάνει αυτού του είδους την αναγνώριση και να φτάνει σε ένα τόσο μεγάλο κοινό ήταν μια τελείως νέα εμπειρία.
Το 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου αιώνα, θα διεξαχθεί από τις 15 έως τις 24 Μαρτίου, με την εντυπωσιακή συμμετοχή 58 ελληνικών ταινιών.
