Τον περασμένο Νοέμβριο εμφανίστηκε στη Θεσσαλονίκη μια ασπρόμαυρη ελληνική ταινία με μεγάλο τίτλο και όχι συνηθισμένες προθέσεις. Το «Too Much Info Clouding Over my Head» ήταν ένα στοίχημα του Βασίλη Χριστοφιλάκη, που γύρισε γρήγορα και φθηνά, με σκοπό να διατηρήσει φρέσκιες της ιδέες του αλλά και να στηρίξει την απόφασή του να βουτήξει στα θολά νερά της κωμωδίας που βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στον διάλογο και όχι σε γκαγκς ή παρεξηγήσεις.
Η ιστορία της ταινίας είναι αντιστρόφως ανάλογη με αυτή του δημιουργού της, καθώς μιλά για έναν σκηνοθέτη στα 30 του που βρίσκει συνέχεια δικαιολογίες για να μη γυρίσει μια ταινία. Το αποτέλεσμα γοήτευσε στο τέλος, με την ταινία να κερδίζει το Ειδικό Βραβείο του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (το οποίο και διακωμωδεί αρκετά κατά τη διάρκειά της), της ΕΡΤ αλλά και της διεθνούς ένωσης κριτικών FIPRESCI.
Έξι μήνες μετά, η ταινία ετοιμάζεται για την έξοδό της στους κινηματογράφους, κάτι που μας έδωσε την ευκαιρία για μια κουβέντα με τον Βασίλη Χριστοφιλάκη για τις σκέψεις του όσο γύριζε την ταινία, τις επιρροές του, τη γνώμη του για το είδος της κωμωδίας και τα μελλοντικά του σχέδια.
Η ταινία έγινε μετά από μια σειρά περιπετειών αντίστοιχων της ιστορίας ή έδρασες πιο άμεσα και αποφασιστικά;
Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στα προσωπικά προβλήματα και τις εμμονές του πρωταγωνιστή ή όσα τον βασανίζουν είναι στοιχεία 100% της φαντασίας σου;
Όπως κάθε ηθοποιός φέρνω κάτι στο ρόλο από εμένα. Πόσο μάλλον όταν τον έχω γράψει ο ίδιος. Ξέρω πολύ καλά κάποια πράγματα που συμβαίνουν στον κεντρικό ήρωα. Όταν ολοκλήρωσα το σενάριο και αποφάσισα να παίξω τον Βασίλη της ταινίας ήξερα ότι έπρεπε να εκτεθώ. Δεν θα δούλευε αλλιώς. Δεν το σκέφτηκα στιγμή. Αν δεν το έκανα, θα έσκαγα. Αυτό δεν σημαίνει πως η ταινία είναι η προσωπική μου ιστορία, ούτε πως όλα αυτά έχουν συμβεί. Έχω σημαντικές διαφορές με τον ήρωα μου.
Ποιους σεναριογράφουςσκηνοθέτες θεωρείς ως τις σημαντικότερες επιρροές στη γραφή σου;
Χωρίς συγκεκριμένη σειρά, Γούντι Άλεν, Τζιμ Τζάρμους, Κέβιν Σμιθ είναι σημαντικές επιρροές για μένα. Η πιο καθοριστική όμως, μιας και μιλάμε για γραφή, είναι αυτή του κατ’ εμέ μεγαλύτερου κωμικού σεναριογράφου όλων των εποχών: Ρενέ Γκοσινί. Το ξέρω πως είναι ιερό τέρας και δεν θα έπρεπε να τον αναφέρω καν στην ίδια πρόταση με μένα, απλώς μεγάλωσα με τις ιστορίες των ηρώων του και ήταν καθοριστικές για την ανάπτυξη του δικού μου χιούμορ. Όταν λέω μεγάλωσα, κυριολεκτώ. Κοιμόμουν πάνω σε Αστερίξ και Λούκι Λουκ.
Ποια είναι η γνώμη σου για την κωμωδία στο σύγχρονο ελληνικό σινεμά;
Υπάρχει μεγάλο κενό στην σύγχρονη κωμωδία. Είναι μια μεγάλη αλήθεια. Το κοινό την ζητά αλλά για κάποιο λόγο στο ‘ποιοτικό’ κομμάτι του σινεμά τείνει να είναι είδος προς εξαφάνιση. Δεν το τολμούν οι σκηνοθέτες- σεναριογράφοι. Έχει μια φήμη ότι είναι και πολύ δύσκολο είδος και ότι δεν ‘πουλά’ φεστιβαλικά. Χαζομάρες. Αν ακολουθήσεις τους πέντε βασικούς της κανόνες και δεν φοβηθείς να εκτεθείς χωρίς να προσπαθήσεις να εκμαιεύσεις το γέλιο, η κωμωδία γεννιέται. Ίσως να νομίζουν ότι δεν ταιριάζει με την εποχή. Που καιρός για κωμωδία πια; Είναι λάθος. Η κωμωδία μιλά για τη ζωή όπως είναι. Είναι μύθος ότι η κωμωδία είναι αφασική. Είναι το πιο προσγειωμένο είδος αφήγησης. Πιστέψτε με, στη Θεσσαλονίκη και στην Κύπρο ήταν πάρα πολύς ο κόσμος που με πλησίαζε λέγοντας μου «επιτέλους, μια κωμωδία».
Πόσο «ελληνική» θα χαρακτήριζες την ταινία; Τα προβλήματα και τα ευτράπελα στα οποία μπλέκει ο ήρωας σχετίζονται άμεσα με τη χώρα μας ή είναι καταστάσεις που τις συναντάμε στις περισσότερες χώρες σήμερα;
Από την αρχή, βασικός στόχος ήταν να πω μια ιστορία όσο πιο απλή και universal γίνεται. Το Ελληνικό σινεμά έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να αποκτήσει ουσιαστική εξωστρέφεια και εγώ δεν ήθελα να διαφέρω. Δεν την θεωρώ «ελληνική» με την έννοια “κοιτάξτε τι γίνεται στην Ελλάδα”. Τα προβλήματα των τριαντάρηδων, η έλλειψη ταυτότητας των νέων, η ανεργία, η επικριτική κοινωνία, οι χειριστικοί baby boomers σε παρατεταμένη εφηβεία και η πτώση της μεσαίας τάξης είναι θέματα που υπάρχουν και απασχολούν πάρα πολλές χώρες. Το Too Much Info Clouding Over My Head εκτός από την Θεσσαλονίκη και την Κύπρο, έπαιξε στο Μπουένος Άιρες, το Παρίσι και τη Νέα Υόρκη. Οι αντιδράσεις του εκάστοτε κοινού θα μπορούσα να πω ότι ήταν σχεδόν καρμπόν και αυτό μου έδωσε μεγάλη ικανοποίηση.
Σατιρίζεις αρκετά το εγχώριο σταριλίκι αλλά και τον ρόλο θεσμών, όπως το ΕΚΚ, πολύ σημαντικών για τη δημιουργία μιας ταινίας. Είναι από προσωπικά βιώματα (είτε δικά σου είτε συνεργατών σου) όσα περιγράφεις ή μια ηθελημένα ακραία και χιουμοριστική ματιά;
Προσπαθώ να παρουσιάσω τις καταστάσεις μέσα από την δική μου οπτική γωνία. Προσωπικά βιώματα; Γιατί όχι; Έχω δει αρκετά με τα ίδια μου τα μάτια. Αν είναι ακραία; Το εγχώριο σταριλίκι και οι διάφοροι θεσμοί είναι αρκετά ακραία στοιχεία από τη φύση τους, δεν χρειάζονται την βοήθειά μου. Αποπειρώμαι να αντλήσω χιούμορ και ειρωνεία ακριβώς από αυτό το ακραίο τους στοιχείο που είναι τόσο ευκρινές. Με αλλά λόγια η ζωή τα έχει όλα μπροστά μου. Συμβαίνουν. Κοιτάζω να βρω τι βλέπω εγώ αστείο.
Πόσο βοηθούν (πρακτικά και ψυχολογικά) οι βραβεύσεις αλλά και η θετική ανταπόκριση του κοινού στη Θεσσαλονίκη;
Τα βραβεία πρακτικά δεν είναι τίποτα περισσότερο από περγαμηνές πού βοηθούν στο promotion της ταινίας. Εκτός και αν ακολουθούνται από χρηματική αμοιβή αλλά όχι και πως θα βγει το μπάτζετ. Ψυχολογικά, δεν θα πω ψέματα, βοηθούν. Είναι άθλος να ολοκληρώσεις μια ταινία στις μέρες μας. Οι δοκιμασίες είναι πολλές και χρειάζεται ισχυρή θέληση και αντοχή στην απόρριψη. Οπότε όταν αναγνωρίζεται η δουλειά σου, παίρνεις τις απαραίτητες ανάσες. Έχουν βέβαια και μια αρνητική πλευρά. Όπως λέει ο Γούντι Άλεν, ενισχύουν τον φαβοριτισμό. Μια ταινία που έχει βραβευτεί θεωρείται καλύτερη από μια άλλη που δεν έχει, του ιδίου σκηνοθέτη. Σίγουρα ισχύει. Ένα βραβείο δεν κάνει απαραίτητα μια ταινία καλύτερη από μια άλλη. Πάντως εγώ σε αυτή τη φάση της προσπάθειας μου όποτε παίρνω βραβείο το πανηγυρίζω έξαλλα. Πιθανόν να ωριμάσω.
Έχεις σκεφτεί το θέμα της επόμενης ταινίας σου;
Όχι μόνο της επόμενης. Έχω σκεφτεί τα θέματα των τριών επόμενων ταινιών μου. Σαφέστατα. Δεν υπάρχει χρόνος. Ολοκληρώνω το σενάριο της δεύτερης μου ταινίας αυτό τον καιρό και μάλιστα μπορώ να πω ότι έχω καθυστερήσει αρκετά. Το Too Much Info Clouding Over My Head έγινε, υπήρξε αλλά φτάνει στο τέλος της γραμμής. Δεν μπορεί να απασχολεί άλλο το μυαλό μου. Θέλω να συνεχίσω στο ίδιο ύφος, αυτό της έξυπνης κωμωδίας. Πάλι θα μιλήσω για τις περιπέτειές ενός τριάντα και κάτι αλλά στόχος μου είναι να μετατοπιστώ σταδιακά από την ιστορία του ενός στην ιστορία των δύο καθώς και να συνεχίσω να κατανοώ όλο και καλύτερα τον γυναικείο ψυχισμό. Θέλω να μείνω πιστός σε αυτό που ξεκίνησα με την πρώτη μου ταινία. Να υπάρχει κοινή γραμμή.
INFO
Η ταινία «Too Much Info Clouding Over my Head» κυκλοφορεί στις 17 Μαΐου στους κινηματογράφους από τη Seven Films.