Έχει γίνει πολλή συζήτηση στους κύκλους του ειδικού Τύπου και των κύκλων της βιομηχανίας του σινεμά, για την θεωρούμενη ως αποτυχία της επιτροπής των Γάλλων, η οποία αποφασίζει ποια ταινία θα σταλεί από την χώρα ως υποψήφια για το Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας, να στείλει την «Ανατομία μιας Πτώσης», ένα σχετικά ασφαλές στοίχημα για το φετινό αγαλματίδιο στην κατηγορία - αν υποβαλλόταν. Να σημειωθεί ότι η Γαλλία έχει 30 χρόνια να αγγίξει το αγαλματίδιο της κατηγορίας αυτής, από την «Ινδοκίνα» του Ρεζίς Βαρνιέ - μια ταινία που σήμερα δεν θα φτιαχνόταν ποτέ τοιουτοτρόπως και αν το έκανε, που αποκλείεται, δεν θα πλησίαζε ούτε από κοντά την σκέψη για οσκαρικές ελπίδες.
Το Variety βρίσκει μια λαμπρή ευκαιρία να κάνει την πολιτισμική, πολιτική και μικροπολιτική κριτική του στην επιλογή και τις αρχαιρεσίες των Γάλλων. Γιατί λοιπόν, σύμφωνα με την έκδοση, οι τρικολόρ προτίμησαν μια καλή αλλά αδύναμη οσκαρικά ταινία (το «Taste of Things» του Τραν Αν Χουνγκ), έναντι του εξπρές της Τριέ που τον Χρυσό Φοίνικα και την προ-οσκαρική συρροή τιμών - κριτικών και εμπορικών - συνέλεξε;
Ένα πρόβλημα που εντοπίζει το Variety είναι η 7μελής επιτροπή των Γάλλων και οι προτιμήσεις τεσσάρων μελών της που βρήκαν στην ταινία του Χουνγκ τα σωστά υλικά μια ακαδημαϊκής επιτυχίας (ρομάντζο, σκηνοθέτη, λόγω της «Παπάγιας» του 1993 που ήταν υποψήφια τότε, και κινηματογραφικής υφής που θυμίζει, λένε, το «Δείπνο της Μπαμπέτ», το οποίο είχε βραβευθεί το 1987). Όμως, η αντίληψη των Γάλλων για την ιδιοσυστασία της οσκαρικής ψήφου πια είναι παρωηχημένη, τα μέλη είναι πια συμπεριληπτικά, διαφοροποιημένα και θέλουν να τα προκαλείς με την ταινία σου.
Άλλος λόγος, πάντα σύμφωνα με το Variety, είναι ότι η Τριέ δεν θεωρείται ασφαλής επιλογή. Στην Γαλλία έχει την φήμη της διανοοούμενης που τα λέει αφιλτράριστα και κάπως εκκεντρικά. Ο φεμινισμός της «ενοχλεί» την παλιά φρουρά των Γάλλων επιτρόπων. Ίσως λέει αυτό έπαιξε ρόλο. Σοβαρότερα επίσης, ίσως πολλοί στην Γαλλία ενοχλήθηκαν από τον λόγο της στην παραλαβή του Χρυσού Φοίνικα, που θεωρήθηκε αγενής αντί ευγνώμων. Θυμίζουμε ότι η Τριέ επιτέθηκε κατά της «νεοφιλελεύθερης» κυβέρνησης που «διαλύει το γαλλικό μοντέλο πολιτισμικής διαφοράς».
Φέτος, τέλος, τα παραλειπόμενα λένε ότι η επιτροπή διαιρέθηκε άγρια, πράγμα που είχε συμβεί και πίσω στο 2021 όταν είχε επιλέξει το «Titane» αντί το «Happening» της Ντιγουάν, το οποίο ακουγόταν έντονα στις ΗΠΑ μετά και την επικράτησή του στην Βενετία. Τότε μάλιστα εκδιώχθηκαν από την επιτροπή οι Φρεμό (ο Καλλιτεχνικός. Διευθυντής των Καννών) και η Πρόεδρος της Ακαδημίας των Σεζάρ, Βερονίκ Κειλά. Και φέτος οι ψήφοι ήταν 4-3 με ένα μέλος να αλλάζει γνώμη και να ζητά νέα ψηφοφορία - που δεν συνέβη βέβαια ποτέ. Μέλη της 7μελούς επιτροπής φέτος είναι το αφεντικό της Lionsgate, ο παραγωγός της «Annette», o Αλεξάντρ Ντεσπλά, ο Ολιβιέ Ασαγιάς και άλλοι. Στην Γαλλία, η φήμη λέει, υπάρχει ένα ιερατείο ατζέντηδων και ανθρώπων των στούντιο που καθορίζει τα πράγματα.
Από την πλευρά μας, του υπογράφοντος δηλαδή, τα πράγματα είναι κάπως απλούστερα ή, απλώς διαφορετικά ιδωμένα. Πρώτα όλων το «Taste of Things» είναι μια χαρά ταινία να προταθεί, δεν υπάρχει λόγος να εξαιρείται της συζήτησης (αφ΄ότου δεν προτάθηκε) λες και είναι ασήμαντη καλλιτεχνική ποσότητα. Προφανώς η «Ανατομία» είναι δυνατότερο χαρτί, αλλά ποιος λέει ότι η επιλογή ενός ακόμα τίτλου, ακραιφνώς γαλλικού παρότι μάλιστα με την σκηνοθετική οδηγία αλλοεθνούς (ωραία σκέψη πολυπολιτισμικότητας αν την έκαναν) δεν εξυπηρετεί την Γαλλία ως brand σινεμά σήμερα;
Επίσης η Τριέ, απολύτως δικαιολογημένα θεωρείται αγενής, αν όχι ανερμάτιστη (και πολιτικά) όταν πρώτα δέχεται χρηματοδότηση από το Κράτος, εκ των παραγωγών της ταινίας της, και μετά (νομίζει πως) πουλά πολιτική αντιπολιτευτική χειραφέτηση από βάθρου. Φυσικά αυτό δεν είναι λόγος να αποκλειστεί μια ταινία, οι Γάλλοι διαχωρίζουν, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, έργο από υπογράφοντα, αλλά λίγο noblesse δεν έβλαψε κανέναν. H ίδια βγήκε μετά και είπε ότι δεν πίστευε ότι ο λόγος της θα προκαλούσε τέτοιες αντιδράσεις. Κωμική περίπτωση.
Τέλος ίσως το πιο βασικό: Ο τρόπος της επιλογής των Γάλλων είναι το ακριβώς αντίθετο των Όσκαρ (και των Αμερικανών, ίσως). Στον «ανεξέλεγκτο» πλουραλισμό της δημοκρατίας (εν μέρει και της ορθότητας), οι Γάλλοι απαντούν με την λογική των λίγων που εκπέμπουν αυτό που η χώρα θέλει, για την ώρα, να εκπέμπει. Με την ασφάλεια μιας εθνικής παραγωγής που μπορεί να βγάζει και «Ανατομία» και «Titane» και «Taste of Things» και μπλοκμπάστερ, έναντι μια Ακαδημίας πλουραλιστικής που μπορεί όμως να δώσει Όσκαρ και υποψηφιότητες όπως αυτές των τελευταίων ετών, δεν αποκλείεται να είμαστε και μερικοί που προτιμούμε τους αριστοκράτες από τους δημοκράτες. Πάντοτε εντός εισαγωγικών. Άσε που το να πάρεις Όσκαρ δεν είναι καλά και σώνει και το raison d'être μιας νοοτροπίας και μιας καλλιτεχνικής σκέψης. Και αυτό μπορεί μια χαρά να είναι «γαλλικό μοντέλο πολιτισμικής διαφοράς» κ. Τριέτ μας.
Ολόκληρο το άρθρο του Variety μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.
